Marija Asenina
| Marija Asenina | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Mesto rođenja | Veliko Trnovo, Drugo bugarsko carstvo |
| Mesto smrti | Vizantijsko carstvo |
| Porodica | |
| Supružnik | Mico Asen |
| Potomstvo | Jovan Asen III, Kira Marija Asenina |
| Roditelji | Jovan Asen II Irina Komnina Epirska |
| Dinastija | Aseni |
| Bugarska carica | |
| Period | 1256–1257. |
| Prethodnik | Jelisaveta Rostislavna |
| Naslednik | Irina Dukina Laskarina |
Marija Asenina (bug. Мария Асенина) je bila kneginja, despina Mesemvrije i bugarska carica, supruga despota (kasnije cara) Mica Asena (1256–1257).
Biografija[uredi | uredi izvor]
Marija je bila ćerka bugarskog cara Jovana Asena II i njegove supruge Irine Komnine Epirske. Preko majke, bila je unuka Teodora Epirskog. Bila je majka bugarskog cara Jovana Asena III (1279–1280) i bugarske carice Kira Marije, koja se udala za Đorđa I Bugarskog. Bila je sestra cara Mihaila II Asena.
Brak i vladavina[uredi | uredi izvor]
Još kao dete, Marija je udata za istaknutog bojara Mica Asena. Inicijativa za ovaj brak verovatno je pripadala njenoj majci i imala je za cilj jačanje vlasti maloletnog cara Mihaila II. Nakon smrti cara Mihaila II Asena, ubijenog u zaveri boljara, u bugarskom carstvu je došlo do sukob između različitih pretendenata na vlast. Godine 1256. Mico Asen je uz pomoć bojara stupio na bugarski presto, a Marija je postala carica. Smatra se da je ovu titulu nosila do 1263. godine.
U Bugarskoj je izbio građanski rat između cara Mica Asena i drugog pretendenta na presto, Konstantina Tiha, koga je bojarski savet izabrao za bugarskog cara. Car Mico Asen i carica Marija su prinuđeni da napuste Trnovo, opsednuto snagama Konstantina Tiha. Neko vreme carski par je boravio u staroj prestonici Velikom Preslavu, odakle je car Mico Asen nastavio borbu protiv Konstantina Tiha.[1] Međutim, rat se razvijao nepovoljno za caricu Mariju i njenog muža. Da bi sačuvao svoju glavu, car Mico Asen je sklopio dogovor sa vizantijskim carem i zamenio preostale zemlje pod svojom kontrolom južno od Balkana za posede u Maloj Aziji duž reke Skamander, oko drevne Troje. Tako su se carica Marija i njen muž nastanili u Vizantiji, gde je bivša bugarska carica živela do svoje smrti, čiji je datum nepoznat.[2]
Potomstvo[uredi | uredi izvor]
Carica Marija Asen i car Mico Asen su imali dvoje dece:
- Jovan Asen III (* oko 1259, † 1303, Mala Azija), bugarski car 1279.
- Kira-Marija (* XIII vek), bugarska carica (1280 – 1283), druga žena bugarskog cara Georgija I Tertera.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Pavlov 2020, str. 71
- ^ Božilov 1994, pp. 111; Pavlov 2020, pp. 72.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Burkes Peerage staff (1914). Ruvigny's Titled Nobility of Europe. Burkes Peerage.
- Cawley, Charles (30. 1. 2011), Bulgaria: Ivan Asen II 1218–1241, Koloman I 1241–1246, Mihail II Asen 1246–1257, Foundation for Medieval Genealogy, Pristupljeno August 2012 Proverite vrednost paramet(a)ra za datum:
|access-date=(pomoć), - Fine, John V. A. (1987). The Late Medieval Balkans. Ann Arbor.
- Pavlov, Plamen (2006). Tъrnovskite carici. Veliko Tъrnovo: DAR-RH. ISBN 954-9489-04-3.
- Pavlov, Plamen (2004). Pъrvite dami na Srednovekovna Bъlgariя. – Bolgar, 3 oktomvri 2004, arhiv na originala ot 22 maй 2008
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Božilov, Ivan (1994). Familiяta na Asenevci (1186 – 1460). Genealogiя i prosopografiя (Vtoro fototitpno izdanie). Sofiя: Universitetsko izdatelstvo „Marin Drinov“
- Pavlov, Plamen (2020). Pъrvite dami na Srednovekovna Bъlgariя. Sofiя: „BI 93“ OOD, ISBN 978-619-7496-56-7