Marko Daković
| Marko Daković | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||
| Datum rođenja | 20. februar 1880. | ||||||||||||||
| Mesto rođenja | Grahovo, Knjaževina Crna Gora | ||||||||||||||
| Datum smrti | 16. april 1941. (61 god.) | ||||||||||||||
| Mesto smrti | Atina, Kraljevina Grčka | ||||||||||||||
| Univerzitet | Univerzitet u Beogradu | ||||||||||||||
| Profesija | advokat | ||||||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||||||
| Politička stranka | nestranačka ličnost | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Marko Daković (Grahovo, 20. februar 1880 — Atina, 16. april 1941) bio je srpski političar iz Crne Gore, advokat, narodni poslanik i ministar u Kraljevini Jugoslaviji. Bio je vođa pokreta za ujedinjenje sa Kraljevinom Srbijom i jedna od najistaknutijih ličnosti u političkom životu Crne Gore u prvoj polovini 20. veka.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Marko Daković je rođen 20. februara 1880. godine na Grahovu, u nikšićkom srezu, u Crnoj Gori. Dakovići predstavljaju ogranak Vujačića. Osnovnu školu završio je u rodnom mestu, a gimnaziju i Pravni fakultet u Beogradu.[1]
Marko Daković je nezvanično prozvan vođom Mlade Crne Gore. Jedan je od osnivača udruženja crnogorskih studenata na Univerzitetu u Beogradu. Bio je prvi predsednik Kluba crnogorske univerzitetske omladine koje je kritički bilo nastrojeno prema režimu kralja Nikole. Pomenuto udruženje je izdalo proklamaciju pod nazivom Riječ crnogorske univerzitetske omladine kojom je iznet stav povodom usvajanja prvog crnogorskog ustava. Godine 1906. crnogorski studenti si izdali i drugu proklamaciju koja je razočarala knjaza i vladu. Rezultat toga je bio podizanje optužnice protiv studenata, među kojima je bio i Marko. Optužnica ih je teretila da su svojom proklamacijom uvredili dvor. Na sudu su se od studenata istakli Petar Ražnatović, Radoje Čobeljić i Marko Daković koji je govorio četiri ure. Vijeće Oblasnog suda na Cetinju kojim je predsedavao sudija Mitar Vukčević i članovi sudskog veća: sudije Janko Drljević i Dušan Filipović, odlučilo je da studente oslobodi optužbe.[2]
Kao vođa omladine, Marko Daković je bio osuđen u bombaškoj aferi 1907—1908, smrt u odsustvu, ali je opštom amnestijom 1913. godine pomilovan od kralja Nikole.[1][2]
Za vreme Prvog svjetskog rata, Marko je interniran u logor Karlštajn gde je ostao do sloma Austrougarske. Na izborima za Veliku narodnu skupštinu srpskog naroda u Crnoj Gori 1918. godine izabran za poslanika, a bio je i član Izvršnog odbora skupštine. Marko Daković bio je i narodni predstavnik u Privremeno narodno predstavništvo 1919, i Konstituantu 1921. godine. U Kraljevini SHS nije bio član nijedne političke stranke, a 1923. godine obrazovao je Grupu nezavisnih poslanika. Pored politike, Daković se bavio i advokaturom u Podgorici.[1][2]
Posle martovskog puča, ušao je u vladu generala Simovića kao ministar bez portfelja. Posle aprilskog sloma, pri putu u emigraciju avion u kome se nalazio Daković je srušen iznad Atine, a on je tom prilikom poginuo.[2][3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Ko je ko u Jugoslaviji. Jugoslovenski godišnjak (Beograd) i Nova Evropa (Zagreb). 1928.
- ^ a b v g Ilinčić, Vučić. „Znameniti Srbi: Marko Daković, sinonim Srpstva i opozicionarstva u Crnoj Gori”. www.srpskenovinecg.com. Pristupljeno 1. 10. 2019.
- ^ „Svetionik prošlosti, putokaz budućnosti: Marko Daković – borac za pravdu i srpstvo”. www.in4s.net. 2. 12. 2018. Pristupljeno 1. 10. 2019.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Dr Vukić Ilinčić: Svestrano markantna ličnost, časopis Sveviđe, broj 41,
- Znameniti Srbi: Marko Daković, sinonim Srpstva i opozicionarstva u Crnoj Gori
- „Ko je ko u Jugoslaviji”, Jugoslovenski godišnjak i Nova Evropa, Beograd-Zagreb 1928.
