Marko Končar

marko končar bura
Marko Končar Bura
Lični podaci
Datum rođenja	(1919-03-03)3. mart 1919.
Mesto rođenja	Kusonje, kod Pakraca, Kraljevstvo SHS
Datum smrti	23. mart 1942.(1942-03-23) (23 god.)
Mesto smrti	Begovača kod Šeovice, ND Hrvatska
Profesija	radnik
Delovanje
Član KPJ od	marta 1942.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Heroj
Narodni heroj od	23. jula 1952.

Marko Končar Bura (Kusonje, kod Pakraca , 3. mart 1919 — Begovača kod Šeovice, 23. mart 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 3. marta 1919. godina, u selu Kusonjama, kod Pakraca. Potiče iz siromašnog porodice, koja se iz Like dolesila u Slavoniju. Njegov otac Dmitar bio je pružni radnik i imao je šestoro dece.

Marko je posle završene osnovne škole, zbog lošeg imovinskog stanja, morao učiti opančarski zanat u Pakracu. U trećoj godini šegrtovanja počeo je odlaziti u radničku čitaonicu. Posle završenog zanata, kao mladi opančarski pomoćnik učlanio se u sindikat.

Pošto je zbog hapšenja ostao bez posla, Marko je otišao u Bosansku Dubicu gde se zaposlio u radionici u kojoj je radilo dvadesetak radnika. Posle nekoliko meseci, u Bosanskoj Dubici osnovana je URS-ova organizacija, a na osnivačkoj skupštini, Marko je izabran za sekretara Podružnice kožara.

Ubrzo posle osnivanja sindikalne organizacije u Dubici, počinje štrajk kojim je rukovodio Marko Končar. Pošto pregovori sa poslodavcima nisu uspeli, intervenisala je žandarmerija. Radnici su dali otpor, ali kada su žandari dobili pojačanje, štrajk je bio ugušen. Posle ovog štrajka marko je bio uhapšen i proteran iz Dubice.

Godine 1939. odlazi na odsluženje vojnog roka, u Banju Luku. Ali i tamo dolazi u sukob s vlastima. Kapetan mu je dao da timari najopasnijeg konja, koji je već ubio nekoliko vojnika. Od udarca koji mu je zadao konj, Marko se našao u Vojnoj bolnici u Zagrebu. Odležavši nekoliko meseci u bolnici, otpušten je kao privremeno nesposoban.

U Pakrac, se vraća 1940. godine, a ubrzo je primljen u Savez komunističke omladine Jugoslavije.

Okupacija Kraljevine Jugoslavije zatekla ga je u Pakracu. Tada Marko postaje sekretar skojevske organizacije, i radi užurbano na pripremanju ustanka. Posle osnivanja partizanske grupe na Begovači, Marko Končar, po zadatku, ostaje u Pakracu, ali ga je ubrzo otkrio ustaša Petar Nemet, koji je bio poznat po upadima s svojim ustašama u okolna sela i ubijanju nedužnog srpskog stanovništva. Marko je uspio pobeći iz kuće, videvši ustaše koje su se približavale. Iste noći priključio se psunjskim partizanima na Begovači. U strahu od Nemeta i njegovih ustaša, po šumama je bilo mnogo seljaka koji su tražili pomoć od, tada još malobrojnih, partizana.

Krajem 1941. godine, Štab psunjskih partizana doneo je odluku da se Peter Nemet mora ubiti i taj zadatak je dobio Marko Končar. On je, s još jednim drugom, ušao u Pakrac i hladnokrvno, pored stražara, ušao u bolnicu u kojoj se nalazio Nemet. Ušao je u njegovu sobu i opalio nekoliko hitaca. Verujući da ga je ubio, pošao je istim putem nazad, ranivši na izlazu dva stražara. Izašao iz Pakraca, a niko ga nije zaustavio, iako su ga mnogi meštani prepoznali.

U martu 1942. godine ustaše su se spremale na pohod protiv psunjskih partizana. Pošto je s partizanima bilo mnogo izbeglica, odlučeno je da bataljon brani prilaze Psunju sve dok se izbeglice ne smeste na sigurno mesto.

Tih dana je Marko Končar, na predlog političkog komesara bataljona Mirka Kljajića, primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije i tada je dobio nadimak Bura.

Kolona od oko 800 ustaša krenula je prema Begovači, 23. marta 1942. godine, po kojoj je već tukla artiljerija iz Lipika i Pakraca. Na Begovači je bilo oko četrdeset partizana. Razvila se borba, a posle nekoliko sati, komandant Vicko Antić izdao je naređenje za povlačenje iz obruča. Glavnina se već povukla, a kada se spremala za povlačenje i zaštitnica, u kojoj se nalazio i Marko Končar Bura, neprijateljski rafal ga je ubio.

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 23. jula 1952. godine, proglašen je za narodnog heroja.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.