Matilda Škotska

Matilda Škotska
Matilda od Škotske
Lični podaci
Puno ime	Matilda od Škotske
Datum rođenja	oko 1080.
Mesto rođenja	Dunfermlin, Škotska
Datum smrti	1. maj 1118.(1118-05-01) (37/38 god.)
Mesto smrti	Vestminsterska palata, Kraljevina Engleska
Grob	Vestminsterska opatija
Porodica
Supružnik	Henri I
Potomstvo	Matilda od Engleske, Vilijam Adelin
Roditelji	Malkolm III Škotski Sveta Margareta Škotska
Dinastija	dinastija Bujona
Engleska kraljica
Period	11. novembar 1100—1. maj 1118.
Prethodnik	Matilda Flandrijska
Naslednik	Adeliza od Levena

Matilda od Škotske (oko 1080 - 1. maj 1118) bila je kraljica Engleske, odnosno prva supruga kralja Henrija Ι.

Život pre dolaska na vlast

Rodila se u Dunfermlinu kao kćer škotskog kralja Malkolma ΙΙΙ i Svete Margarete Škotske. Ceremoniji krštenja su prisustvovali delegati engleskog kralja Vilijama Osvajača, Malkolmovog moćnog suseda - njegov sin Robert Kurtose i supruga Matilda od Flandrije. Tada je Matilda povukla Robertovu ženu za haljinu što je protumačeno kao znamenje da će jednog dana i sama postati kraljica. U dobi od šest godina je zajedno sa sestrom Meri poslata na jug u Englesku, u manastir Romsej kraj Sauthemptona; tamo je stekla za tadašnje standarde više nego solidno obrazovanje; naučila je tečno govoriti i engleski i francuski, te latinski u dovoljnoj meri da čita svetog Avgustina.

Ona i sestra Meri su postale jedne od najpoželjnijih udavača u Engleskoj. Godine 1093. ju je otac verio za normanskog plemića Alana Rufusa. Iste godine je, međutim došao u sukob sa Englezima te poginuo u bici kod Alnvika. Nedugo nakon vesti o smrti muža je preminula i njena majka. Tako je ostala siroče u manastiru. Uprkos toga ga je napustila, mada joj je kenterberijski nadbiskup Anselmo naredio da se vrati. Hronike uglavnom ne govore o sledećih sedam godina njenog života.

Vladavina

Henri je kralj postao u leto 1100. godine nakon pogibije svog brata Vilijama Riđeg u lovu. Jedan od prvih poteza koji je Henri učinio prilikom dolaska na vlast bila je ženidba za Matildu. Anselmo, koji se vratio iz izgnanstva, sazvao je posebni crkveni sinod koji je ustanovio da Matilda nije monahinja, te se može udati za novog kralja. Hroničari sugerišu da je Henri Matildu poznavao odranije, a možda čak godinama bio i zaljubljen u nju. Brak je bio i politički koristan - preko majke je Matilda bila povezana sa anglosaksonskom dinastijom Veseks što je Henriju donelo popularnost među anglosaksonskim podanicima; Henri je pak pomagao njenoj braći da dođu na vlast u Škotskoj, što je dovelo do neuobičajeno dugog i plodnog perioda mira i saradnje između dve države.

Za Henrija se udala 11. novembra uzevši ime Matilda (do tada je nosila ime Judita). Od 1101. do 1104. godine je Henriju rodila četvoro dece, od koje dvoje su preživeli detinjstvo - kćer Matilda (koja će se kasnije udati za rimsko-nemačkog cara Henrija V) i sina Vilijama koji je dobio nadimak Adelin. Hroničari su je opisivali kao prilično aktivnu kraljicu koja je osnivala manastire i bavila se filantropijom, posebno nastojeći olakšati patnje leproznih bolesnika. Na dvor je pozivala pesnike i muzičare, a unajmila je jednog monaha da napiše hagiografiju njene majke.

Umrla je 1118. godine, te tako nije doživela tragičnu smrt svog sina u brodolomu Belog broda. Nestanak sina jedinca i nedostatak muškog naslednika je prisilio Henrija da se oženi za Adelizu od Levena s kojom neće imati dece.

Porodično stablo

4. Dankan I Škotski

2. Malkolm III Škotski

1. Matilda Škotska

6. Edvard Izgnanik

3. Margareta Škotska

7. Agata

Vidi još

• Engleske kraljice

Izvori

• Matilda Škotska, kraljica Engleske