Mihalj Servo
mihalj servo | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 6. decembar 1900. |
Mesto rođenja | Veliki Bečkerek, Austrougarska |
Datum smrti | 19. septembar 1941.40 god.) ( |
Mesto smrti | Jajinci, kod Beograda, Područje Vojnog zapovednika u Srbiji, Nacistička Nemačka |
Profesija | radnik |
Delovanje | |
Član KPJ od | 1920. |
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
Heroj | |
Narodni heroj od | 5. jula 1951. |
Mihalj Servo (nem. Michael Servo; Veliki Bečkerek, 6. decembar 1900 — Jajinci, kod Beograda, 19. septembar 1941) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 6. decembra 1900. godine u Velikom Bečkereku gde postoji Kuća narodnog heroja Servo Mihalja. Potiče iz siromašne zanatlijske porodice. Već 1920. godine je pristupio sindikalnom pokretu, i kao radnik u krojačkoj zadruzi u Velikom Bečkereku organizovao radnike, a uskoro je postao i sindikalni funkcioner u gradu. Iste godine je primljen i u Komunističku partiju Jugoslavije.
Godine 1924. je izabran za člana Mesnog komiteta partije u Velikom Bečkereku. Kao član Mesnog komiteta partije i sindikalni funkcioner, Servo je imao odlučujući uticaj na Nezavisne sindikate u gradu, i preko ove organizacije sprovodio partijsku liniju. Godine 1928. Servo je izabran za člana Oblasnog komiteta KPJ za Banat, čime je proširio svoju aktivnost i u druge krajeve Banata. Godinu ranije, partijska organizacija delegirala ga je na proslavu Prvog maja u Moskvi.
Sredinom 1929. godine došlo je do hapšenja komunista u Banatu. U julu bio je uhapšen i Mihail Servo i osuđen od Suda za zaštitu države na deset godina robije, koje je proveo u zatvoru u Sremskoj Mitrovici.
U svoj grad se vratio 1939. godine. Pod rukovodstvom Žarka Zrenjanina, bio je već obnovljen i Pokrajinski komitet Partije koji je prihvatio Serva, i uskoro mu poverio dužnost političkog sekretara Okružnog komiteta Partije za severni Banat. Na Šestoj pokrajinskoj konferenciji bio je izabran za člana Pokrajinskog komiteta Partije i za delegata na Petoj zemaljskoj konferenciji KPJ, na kojoj je, s još šestoricom vojvođanskih komunista, aktivno učestvovao.
U ustaničkim danima Mihail se nalazio na najodgovornijim partijskim dužnostima. Najuže je sarađivao sa Žarkom Zrenjaninom i Tozom Markovićem koji su, u aprilskim danima 1941. godine, premestili sedište PK KPJ iz Novog Sada u Petrovgrad. Servo je za kratko vreme obezbedio uslove za rad članovima Pokrajinskog komiteta i Štaba partizanskih odreda Vojvodine, organizovanom u julu. Zadržao je svoje političke funkcije, ali je aktivno radio i na vojnom organizovanju Obilazio je Sreske komitete, održavao sastanke, formirao vojne desetine, udarne i diverzantske grupe.
Za kratko vreme, već u julu 1941. godine, u severnom Banatu bili su formirani Petrovgradski, Melenački, Kumanački, Mokrinski, Dragutinovački, Kikindski i Aleksandrovačko-karađorđevački partizanski odred koji su stupili u akciju i izveli veći broj diverzija i napada na neprijateljske objekte.
Rad Serva Mihalja prekinula je izdaja. Otkriven je u jednoj od svojih baza u Petrovgradu, avgusta 1941. godine. Još u gradu je mučen, a onda prebačen u Beograd, u Banjički logor, gde je streljan 19. septembra 1941. godine.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 5. jula 1951. proglašen je za narodnog heroja.[1]
Reference
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957. COBISS.SR 50964999
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Osnovna škola „Servo Mihalj“ Zrenjanin Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. septembar 2010)