Momčilo Moma Stanojlović

moma stanojlović
Momčilo Moma Stanojlović
Lični podaci
Datum rođenja	(1916-08-05)5. avgust 1916.
Mesto rođenja	Kragujevac, Kraljevina Srbija
Datum smrti	13. jun 1943.(1943-06-13) (26 god.)
Mesto smrti	Tjentište, ND Hrvatska
Profesija	vojni pilot
Delovanje
Član KPJ od	avgusta 1941.
Učešće u ratovima	Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba
Služba	Vojska Kraljevine Jugoslavije NOV i PO Jugoslavije
Čin	poručnik
U toku NOB	zamenik komandanta Treće proleterske brigade
Heroj
Narodni heroj od	23. juna 1948.

Vazduhoplovni zavod „Moma Stanojlović“
u Batajnici

Momčilo Moma Stanojlović (Kragujevac, 5. avgust 1916 — Tjentište, 13. jun 1943) bio je pilot JKRV, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je u 5. avgusta 1916. godine u Kragujevcu. Posle završene gimnazije upisao je Vojnu akademiju, zatim je pohađao vazduhoplovnu školu u Pančevu, i stekao zvanje vojnog pilota.

Početak rata, aprila 1941. godine, zatekao ga je u činu poručnika na letilištu u Šarlicama, kod Niša, na kome su Nemci prvog dana rata uništili većinu aviona. U toku povlačenja, Moma Stanojlović je, s grupom vazduhoplovaca, učestvovao, 15. aprila, u odbrani Užica. U tim borbama je bio lakše ranjen.

Posle kapitulacije, nije dozvolio da ga zarobe, već se, naoružan, s nekoliko drugova prebacio u Kragujevac, gde je ilegalno živeo do odlaska u partizane. U međuvremenu povezao se sa članovima Komunističke partije Jugoslavije, po čijim je nalozima aktivno radio na pripremi ustanka. Okupljao je ljude koji su hteli da se bore, organizovao borbene desetine, prikupljao oružje, rasturao letke i širio ideje KPJ o ustanku.

U partizane je stupio u toku leta 1941. godine. Još pre izlaska iz grada, Okružni komitet KPJ za Kragujevac imenovao ga je za komandira jedne od tri čete Kragujevačkog partizanskog odreda. U toku avgusta 1941. godine postao je član Komunističke partije Jugoslavije. Istakao se u toku obezbeđivanja savetovanja Glavnog štaba NOP odreda Srbije, održanog septembra 1941. godine u selu Dulenima. Pošto je i u drugim borbama ispoljio veliku hrabrost i umešnost u komandovanju, postavljen je za komandanta Trećeg bataljona Kragujevačkog partizanskog odreda.

Posle Prve neprijateljske ofanzive, u jesen 1941. godine, sa glavninom Kragujevačkog partizanskog odreda, povukao se u Sandžak. Kada je 21. decembra 1941. godine u Rudom, formirana Prva proleterska udarna brigada, Moma Stanojlović je postavljen na dužnost komandira Druge čete Kragujevačkog bataljona, koji se istako već u prvoj borbi brigade, 22. decembra, u selu Gaočićima, kada je zarobljeno 120 Italijana. Septembra 1942. godine, u Bosanskom Petrovcu, Moma je postavljen za političkog komesara, a ubrzo i za komandanta Kragujevačkog bataljona. On je bio prvi predratni aktivni oficir koji je postao politički komesar u Narodnooslobodilačkoj vojsci, i to u bataljonu u kom je bilo više istaknutih učesnika radničkog i studentskog pokreta.

Sa svojim bataljonom prošao je niz teških borbi na Sitnici i Jajcu, kod Kotor-Varoši i na Ivan-sedlu. Hrabrost je posebno dokazao u izvlačenju iz ustaškog garnizona u Bugojnu, jula 1942. godine. U mnogim teškim situacijama bio je smiren i pronicljiv komandant. U borbi za prelaze na Tari, u Petoj ofanzivi, kada je njegov bataljon uporno održavao položaj na Ilijinoj Glavi, Moma je dobio naređenje da pređe u sastav Treće proleterske sandžačke udarne brigade, u kojoj je postavljen za zamenika komandanta brigade.

Poginuo je 13. juna 1943. godine iznad Tjentišta, na levoj obali reke Sutjeske, u neposrednoj blizini mesta gde je poginuo i Sava Kovačević.

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 23. juna 1948. godine, proglašen je za narodnog heroja.

Vazduhoplovni zavod „Moma Stanojlović“ oružanih snaga Republike Srbije u Batajnici nosi njegovo ime. Po njemu se zove OŠ „Moma Stanojlović“ Kragujevac.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.