Moravska divizija
| Moravska divizija | |
|---|---|
 Pukovska zastava Kraljevine Srbije | |
| Aktivnost | 6/18. oktobar 1878 — 17. april 1941. |
| Zemlja |  Kneževina Srbija Kraljevina Srbija Kraljevina Jugoslavija |
| Deo | Vojska Kneževine Srbije Vojska Kraljevine Srbije Jugoslovenska vojska |
| Angažovanje | |
Moravska divizija je bila divizija Vojske Kneževine Srbije, Vojske Kraljevine Srbije i Jugoslovenske vojske, koja je postojala od oktobra 1878. godine do Aprilskog rata 1941. godine.
Učestvovala je u Srpsko-bugarskom ratu (1885), Prvom balkanskom ratu (1912–1913), Drugom balkanskom ratu (1913), Prvom svetskom ratu (1914–1918) i Drugom svetskom ratu, odnosno Aprilskom ratu (1941).
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Osnivanje[uredi | uredi izvor]
Moravska divizija je osnovana 6/18. oktobra 1878. godine, uredbom kneza Milana Obrenovića o Formaciji cele vojske.[1] Tada je osnovan Moravski korpus sa komandom u Nišu, u čiji sastav su ušli Nišavska i Moravska divizija. Štab Moravske divizije nalazio se u Vranju, a ona je imala Vranjsku, Prokupljansku i Kruševačku okružnu vojsku.
Srpsko-bugarski rat[uredi | uredi izvor]
Prvi balkanski rat[uredi | uredi izvor]
Drugi balkanski rat[uredi | uredi izvor]
Balkanske ratove je Moravska divizija okončala sa ukupno 12.500 vojnika izbačenih iz stroja (poginulih, umrlih od ranjavanja, kolere, ranjenih i nestalih).[2] Za zasluge u ovim ratovima, Prvi pešadijski puk je odlikovan Karađorđevom zvezdom sa mačevima IV stepena, a 16. pešadijski puk Karađorđevom zvezdom sa mačevima IV stepena i Zlatnom medaljom za hrabrost.
Zlatnom medaljom za hrabrost i Karađorđevom zvezdom sa mačevima IV stepena odlikovan je i Drugi pešadijski puk.
Prvi svetski rat[uredi | uredi izvor]
Sastav[uredi | uredi izvor]
Pukovi[uredi | uredi izvor]
Moravska divizija je brojala 4 pešadijska puka, artiljerijski i konjički puk, kao i vojnu bolnicu:
- 1. pešadijski puk „Knjaz Miloš Veliki“ - komanda puka u Vranju;
- 2. pešadijski puk „Knjaz Mihailo“ - komanda puka u Nišu i Prokuplju;
- 3. pešadijski puk - komanda puka u Pirotu;
- 16. pešadijski puk „Car Nikolaj II“ - komanda puka u Pirotu;
- Moravski artiljerijski puk - komanda puka u Nišu;
- Moravski konjički puk - komanda puka u Nišu;
- Stalna moravska vojna bolnica - sedište kod Ćele-kule.
Komandanti[uredi | uredi izvor]
Od 1878. do 1912. godine[uredi | uredi izvor]
| Fotografija | Ime i prezime | Period |
|---|---|---|
 |
Petar Topalović | 1885. |
Balkanski ratovi i Prvi svetski rat (1912—1918)[uredi | uredi izvor]
Komandanti Moravske divizije I poziva[uredi | uredi izvor]
| Fotografija | Ime i prezime | Period |
|---|---|---|
 |
Ilija Gojković | 1914. |
| Milan Tucaković | 1914 - |
| Fotografija | Ime i prezime | Period |
|---|---|---|
.jpg) |
Jovan M. Jovanović | |
 |
Ilija Gojković | 1916- 1917 |
Komandanti Moravske divizije II poziva[uredi | uredi izvor]
| Fotografija | Ime i prezime | Period |
|---|---|---|
 |
Milovan S. Nedić | 1913. |
 |
Ljubomir Milić |
Komandanti Moravske divizije III poziva[uredi | uredi izvor]
| Fotografija | Ime i prezime | Period |
|---|---|---|
| Milan Jorgovanović |
Međuratni period (1918—1941)[uredi | uredi izvor]
| Fotografija | Ime i prezime | Period |
|---|---|---|
 |
Josif Kostić | 17. septembar 1923 - 30. decembar 1925. |
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Vojna bolnica Niš
- Mobilizacija sanitetske službe Moravske divizije 1914.
- Srpsko vojno groblje u Dobrovenima
- Crkva Svetog Georgija u Mojkoviću
- Crkva - spomen kosturnica Uspenja Presvete Bogorodice u Peckoj
- Spomen kosturnica u Majuru
- Vojska Kraljevine Srbije
- Vojska Kraljevine Srbije (1914—1918)
- Jugoslovenska vojska
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Formacija cele vojske” (PDF). 6. oktobar 1878.
- ^ Dinčić, Aleksandar; Trajković, Veroljub (2018). Moravska divizija u Prvom svetskom ratu 1914-1918. Leskovac: Narodni muzej Leskovac. str. 10.