Нет БСД
NetBSD je slobodan, višeplatformski juniksoliki operativni sistem ponikao od BSD-a. Ističe se svojom prenosivošću, kao i kvalitetom dizajna i izrade. Prvi je open sours naslednik BSD-a koji je zvanično izdat nakon podele 386BSD-a. Aktivno se razvija i dostupan je za mnoge platforme, uključujući servere, desktop računare, prenosive uređaje i ugrađene sisteme.
NetBSD projekat se fokusira na jasnoću koda, pažljiv dizajn i prenosivost na različite računarske arhitekture. Njegov izvorni kod je javno dostupan i licenciran pod permisivnom licencom.
Istorija
[uredi | uredi izvor]NetBSD je originalno potekao iz 4.3BSD-Reno izdanja firme Berkeley Software Distribution (BSD) koji je razvijao u grupi za istraživanje računarskih sistema Univerziteta u Kaliforniji, Berkli, preko Net/2 izdanja i projekta 386BSD. Projekat NetBSD je započeo kao rezultat nezadovoljstva unutar zajednice razvijača 386BSD-a zbog tempa i pravca razvoja operativnog sistema. Četvorica osnivača NetBSD projekta, Kris Demetriu, Teo de Raad, Adam Glas i Čarls Hanum, smatrali su da bi otvoreniji model razvoja koristio projektu: model koji se zasniva na prenosivom, čistom i tačnom kodu. Oni su imali za cilj da proizvedu ujedinjeni, višeplatformski, operativni sistem zasnovan na BSD-u koji ima proizvodni kvalitet. Naziv "NetBSD" je izabran zbog značaja i rasta mreža kao što je Internet u to vreme, kao i zbog distribuirane i kolaborativne prirode njegovog razvoja.
Izvorni kod NetBSD repozitorijum je osnovan 21. marta 1993. godine, a prvo zvanično izdanje, NetBSD 0.8, objavljeno je 19. aprila 1993. godine. Ovo je bilo izvedeno iz 386BSD 0.1 uz verziju 0.2.2 neoficijalnog "patchkit"-a, sa nekim programima iz Net/2 izdanja koji su nedostajali iz 386BSD-a, ali su ponovo integrisani, kao i sa drugim poboljšanjima. Prvo višeplatformsko izdanje, NetBSD 1.0, izdano je u oktobru 1994. godine, i uz ažuriranje sa 4.4BSD-Lite kodom, bilo je oslobođeno svih pravno opterećenih 4.3BSD Net/2 kodova. Takođe, 1994. godine, iz spornih razloga, jedan od osnivača, Teo de Raad, je uklonjen iz projekta. Kasnije je osnovao novi projekat, OpenBSD, iz verzije NetBSD 1.0 koja je podeljena krajem 1995. godine. 1998. godine, NetBSD 1.3 je uveo kolekciju paketa pkgsrc.
Do 2004. godine, NetBSD 1.x izdanja su izlazila otprilike na godišnjem nivou, sa manjim "peč" izdanjima između. Od izdanja 2.0 pa nadalje, NetBSD koristi semantičko verzionisanje, a svako veliko izdanje NetBSD odgovara povećanom glavnom broju verzije, tj. glavna izdanja posle 2.0 su 3.0, 4.0 i tako dalje. Prethodna manja izdanja sada su podeljena u dve kategorije: x.y "stabilna" održavanja izdanja i x.y.z izdanja koja sadrže samo bezbednosne i kritične popravke.
NetBSD je nekada dolazio sa twm kao prethodno konfigurisanim grafičkim interfejsom (upravljač prozorima); 2020. godine (verzija 9.1) ovo je promenjeno u moderniji i svestraniji CTWM.