Nikola Skobaljić
Nikola Skobaljić | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1430. |
| Datum smrti | 16. novembar 1454. |
Nikola Skobaljić (1430 — 16. novembar 1454) je bio srpski vojvoda iz Dubočice (okolina Leskovca) i poslednji vladar tog kraja pred konačni pad pod tursku vlast. Njegova tvrđava bio je Zelen Grad kod Vučja.
Biografija
[uredi | uredi izvor]
Nakon osvajanja Carigrada, turski sultan Mehmed II (1451—1481) odlučio je da osvoji Despotovinu. Za odbranu Despotovine formirane su dve vojske: jedna u Dubočici, kojom je komandovao Nikola Skobaljić, a druga na Sitnici. Despot je savetovao da se vojske eventualno predaju, pa kada Ugarska bude u stanju da mu pomogne, docnije će ih osloboditi; no to nije prihvaćeno. Skobaljić se protivno naređenjima despota Đurđa Brankovića suprotstavio Turcima i 24. septembra 1454. godine sa vojskom iz Dubočice do nogu je potukao tursku vojsku kod Banje na prilazima Novom Brdu.
Kad je sultan saznao za poraz svoje vojske kod Banje, odlučio je da lično povede vojsku, da se obračuna sa Skobaljićem i da zauzme Novo Brdo. Nekoliko meseci kasnije, poveo je vojsku iz Sofije, i preko Radomira i Ćustendila i dolinom Južne Morave, stigao je u Dubočicu, koju je napao i počeo da pljačka. U povlačenju prema svojoj tvrđavi kod Vučja, Skobaljić je pružio otpor, ali je 16. novembra 1454. godine, na reci Trepanji kod Kisline, poražen i zarobljen. Još istog dana, zajedno sa svojim stricem, nabijen je na kolac. Nakon ovoga, Turci su osvojili Dubočicu i nastavili pljačkanje.
Ostaci Skobaljićevog grada nalaze sa na severnim obroncima planine Kukavice kod Vučja južno od Leskovca. Skobaljić je ostao kao legendarna ličnost i u narodnim predanjima.
U narodnom predanju
[uredi | uredi izvor]Nikola Skobaljić, veliki u očima naroda, nije rođen, nije ni stradao kao drugi, obični ljudi. Rodila ga je devojka iz sela Vina, koja ga je začela jedući živu ribu skobalja. Nastradao je zbog izdaje svoje kume, ali ga Turci uhvatili živog nisu već je na svom konju odleteo. Podigao je grad na visu iznad Vučja i taj grad nosi njegovo ime. Ispod grada se nalazi njegov kladenac. U dolini reke Vučjanke sazidao je crkvu na čijim je ruševinama 30-tih godina XX veka podignuta nova crkva posvećena Sv. Jovanu.[1]
Značajnije bitke
[uredi | uredi izvor]- Bitka za Kruševac 1454.
- Bitka kod Leskovca (bitka kod Banje)
- Bitka kod Trepanja
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- M. Vukićević: Nikola Skobaljić, Delo 1894.
- Sergije Dimitrijević: Borba s Turcima pod Skobaljićem, istorija i predanje, Leskovac 1951.
- Dr Živan Stojković, Dr Slobodanka Stojičić, Hranislav Rakić: Istorija Leskovca, Beograd 1992.
