Pređi na sadržaj

Nova institucionalna ekonomija

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Nova institucionalna ekonomija (NIE) je ekonomska perspektiva koja pokušava da proširi ekonomiju fokusirajući se na društvene i pravne norme i pravila (koja predstavljaju institucije) koja se nalaze u osnovi ekonomske aktivnosti i sa analizom iznad pređašnje institucionalne ekonomije i neoklasične ekonomije[1][2] Može biti posmatran kao proširujući korak koji uključuje aspekte koji su bili isključeni iz neoklasične ekonomije. Ponovo otkriva aspekte klasične političke ekonomije.

Pregled

[uredi | uredi izvor]

Njeni koreni se nalaze u dva dela Ronalda Kouza, "Priroda filma" (1937) i "Problem socijalnog troška" (1960). Kasnije, Kouzova teorema (kako je kasnije nazvana), tvrdi da bez transakcijskih troškova, alternativno dodeljivanje imovinskih prava može ekvivalentno internalizovati sukobe interesa i eksternalizacije. Stoga, komparativna institucionalna analiza koja proizilazi iz takvih zadataka je potrebna da razvija preporuke o efikasnoj internalizaciji eksternalizacija[3] i institucionalnom dizajnu, uključujući i pravo i ekonomiju.

Analize su sada izgrađene na kompleksnijem skupu metodoloških principa i kriterijuma. Oni rade u modifikovanom neoklasičnom okviru u razmatranju pitanja efikasnosti i distribucije, za razliku od "tradicionalne", "stare" ili "originalne" institucionalne ekonomije, koja je kritična za meinstrim neoklasičnu ekonomiju.[4]

Termin 'nova institucionalna ekonomija' skovao je Oliver Vilijamson 1975. godine.[5]

Među mnogim aspektima u trenutnim analizama su organizacioni aranžmani (kao što je granica firme), imovinska prava,[6] transakcioni troškovi,[7] kredibilne obaveze, načini upravljanja, ubedljive sposobnosti, društvene norme, ideološke vrednosti, odlučujuće percepcije, stečena kontrola, mehanizam sprovođenja, specifičnost imovine, ljudska imovina, socijalni kapital, asimetrične informacije, strateško ponašanje, ograničena racionalnost, oportunizam, nepovoljan izbor, moralni hazard, ugovorne garancije, okružuje nesigurnost, praćenje troškova, podsticaji za sklapanje, hijerarhijske strukture i pregovaračku snagu.

Glavni naučnici povezani sa ovom temom su Masahiko Aoki, Armen Alčian, Harold Demzec, [8][9] Stiven N. S. Čeung, [10][11] Avner Greif, Joram Barzel, Klaud Menard (ekonomista), Daron Acemoglu i četiri Nobelova laureata—Roland Koase,[12][13] Daglas Nort, [14][15] Elinor Ostrom, [16] i Oliver Vilijamson.[17][18][19] Konvergencija takvih istraživača rezultovala je osnivanjem Društva za institucionalnu i organizacionu ekonomiju (ranije Međunarodno društvo za novu institucionalnu ekonomiju) 1997.

Institucionalni nivoi

[uredi | uredi izvor]

Iako ne postoji univerzalno prihvaćena definicija, većina naučnika koji se bave istraživanjem vodeći se metodolškim pristupom i kriterijumom, prati demarkaciju između pojma institucija i organizacija koju je postavio Daglas Nort. Institucije su "pravila igre", bile to formalna zakonska pravila ili društvene norme koje određuju ponašanje pojedinca i struktuiraju socijalne interakcije (institucionalni okvir).[20]

Sa druge strane, organizacije su grupe ljudi i upravljački odnosi koje oni stvaraju radi koordinacije njihovih timskih napora protiv drugih timova koji takođe predstavljaju organizacije. Radi poboljšanja izgleda za uspeh, organizacije ulažu napore sa ciljem da steknu veštine koje nude najveći povrat, na primer povećanje profita ili izlazak glasača.[21] Pravna lica, univerziteti, sindikati i slično su neki od primera organizacija.

Oliver Vilijamson izdvaja četiri nivoa socijalne analize. Prvi se bavi socijalnom teorijom, specifičnije nivoom "ugrađenosti" i neformalnim pravilima. Drugi je fokusiran na institucionalno okruženje i formalna pravila. Koristi se ekonomijom vlasničkih prava i pozitivnom političkom teorijom. Treći se bavi upravljanjem i interakcijom aktera ekonomije transakcionih troškova, "potez partije". Vilijamson daje primer kontrasta dve grupe kao objašnjenje. Konačno, četvrti se vodi neoklasičnom ekonomijom, predstavlja pribavljanje resursa i zaposlenje novih kadrova. Nova institucionalna ekonomija fokusirana je na drugi i treći nivo.[22]

Pošto su neki institucionalni okviri uvek "ugnježđeni" unutar drugih širih institucionalnih okvira, jasno razgraničenje uvek je zamagljeno. Jedan slučaj je univerzitet. Kada se proceni prosečan kvalitet nastavnih usluga, na primer, univerzitetu se može pristupiti kao organizaciji sa svojim ljudima, fizičkim kapitalom, opštim pravilima upravljanja koja su zajednička za sve koji su doneli njena upravna tela itd. Međutim, ako se zadatak sastoji u vrednovanju učinka ljudi u određenom nastavnom odelu, na primer, zajedno sa svojim internim formalnim i neformalnim pravilima, ona u celini ulazi u sliku kao institucija. Opšta pravila, dakle, čine deo šireg institucionalnog okvira koji utiče na učinak ljudi na navedenom nastavnom odelu.

Vidi još

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Rutherford, Malcolm (2001). „Institutional Economics: Then and Now”. Journal of Economic Perspectives. 15 (3): 173—194. doi:10.1257/jep.15.3.173. 
  2. ^ L. J. Alston, (2008). "new institutional economics," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
  3. ^ Li, Rita Yi Man (2012). „The Internalisation of Environmental Externalities Affecting Dwellings: A Review of Court Cases in Hong Kong”. Economic Affairs. 32 (2): 81—87. doi:10.1111/j.1468-0270.2012.002160.x. 
  4. ^ Warren Samuels ([1987] 2008), "institutional economics" The New Palgrave Dictionary of Economics Abstract A scholarly journal particularly featuring traditional institutional economics is the Journal of Economic Issues; see abstract links to 2008. Scholarly journals particularly featuring the new institutional economics include the Journal of Law Economics and Organization, the Journal of Economic Behavior and Organization, and the Journal of Law and Economics.
  5. ^ Oliver E. Williamson (1975). Markets and Hierarchies, Analysis and Antitrust Implications: A Study in the Economics of Internal Organization.
  6. ^ Dean Lueck (2008). "property law, economics and," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
  7. ^ M. Klaes (2008). "transaction costs, history of," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
  8. ^ Harold Demsetz (1967). "Toward a Theory of Property Rights," American Economic Review, 57(2), pp. 347-359[mrtva veza].
  9. ^ Harold Demsetz (1969) "Information and Efficiency: Another Viewpoint," Journal of Law and Economics, 12(1), pp. [1][mrtva veza].
  10. ^ Steven N. S. Cheung (1970). "The Structure of a Contract and the Theory of a Non-Exclusive Resource," Journal of Law and Economics, 13(1), pp. 49-70.
  11. ^ S. N. S. Cheung (1973). "The Fable of the Bees: An Economic Investigation," Journal of Law and Economics, 16(1), pp. 11-33.
  12. ^ Ronald Coase (1998). "The New Institutional Economics," American Economic Review, 88(2), pp. 72-74.
  13. ^ R. H. Coase (1991). "The Institutional Structure of Production," Nobel Prize Lecture PDF, reprinted in 1992, American Economic Review, 82(4), pp. 713-719.
  14. ^ Douglass C. North (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press.
  15. ^ Douglass C. North (1995). "The New Institutional Economics and Third World Development," in The New Institutional Economics and Third World Development, J. Harriss, J. Hunter, and C. M. Lewis, ed., pp. 17-26.
  16. ^ Elinor Ostrom (2005). "Doing Institutional Analysis: Digging Deeper than Markets and Hierarchies," Handbook of New Institutional Economics, C. Ménard and M. Shirley, eds. Handbook of New Institutional Economics, pp. 819[mrtva veza]-848. Springer.
  17. ^ Oliver E. Williamson (2000). "The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead," Journal of Economic Literature, 38(3), pp. 595-613 Arhivirano 2011-05-11 na sajtu Wayback Machine (press +).Dzionek-Kozłowska, Joanna; Matera, Rafał (oktobar 2015). „New Institutional Economics' Perspective on Wealth and Poverty of Nations. Concise Review and General Remarks on Acemoglu and Robinson's Concept”. Annals of the Alexandru Ioan Cuza University - Economics. 62 (1): 11—18. doi:10.1515/aicue-2015-0032. Arhivirano iz originala 10. 11. 2017. g. Pristupljeno 13. 05. 2019. 
  18. ^ Keefer, Philip; Knack, Stephen (2005). „Social capital, social norms and the New Institutional Economics”. Handbook of New Institutional Economics. str. 700—725. 
  19. ^ „Introductory Reading List: New Institutional Economics”. Ronald Coase Institute. 
  20. ^ Rita Yi Man Li (2014). "The Institutional Analysis of Fittings in Residential Units in Law, Economics and Finance of the Real Estate Market , pp 45-61" . 2014. ISBN 978-3-642-54245-9.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć).
  21. ^ North, Douglass C. "Transaction Costs, institutions, and Economic Performance." International Center for Economic Growth (n.d.): n. pag. Khousachonine.ucoz.com. Web.
  22. ^ Williamson, Oliver (2000). „The 'New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead”. Journal of Economic Literature. 

Literatura

[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Vikicitat ima citate vezane za članak Nova institucionalna ekonomija.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Нова_институционална_економија&oldid=28896117”