Obelisk
Obelisk (grč. „mali ražanj") označava monolit s četiri stranice koji se sužava prema vrhu na kojem se nalazi piramidion prekriven pločicom elektruma (smesa zlata i srebra). Obelisci su se postavljali u paru ispred pilona hramova. Obelisk predstavlja simbol Sunca i podseća na istorijski kult uspravljenog kamena na kojem se „odmaralo“ Sunce nakon zalaska.
Obelisk je, kao i piramida u starom Egiptu, predstavljao zrake boga sunca koji su postali kamen, kao i vezu ovoga i onoga sveta. Obelisci su postavljani ispred piramida i hramova. Postavljani su ispred hramova boga sunca Ra u Heliopolisu. U starom carstvu obelisci su bili bez ikakvih ukrasa, jedino je vrh bio obložen zlatom, kako bi predstavljao sjaj sunca i s time moć boga sunca. Ra je u pratnji svoje kćeri Mat, boginje dobroga reda, pravde i istine. Ra je nasledio Atuma, a smatrao se ocem faraona, koji je zbog toga imao i naziv sina Ra. Stoga su obelisci predstavljali vezu boga Ra i faraona.
Masa jednog velikog obeliska je iznosila između 200 i 500 tona. Rimski carevi su preneli u Rim 13 obeliska kao trofeje pobede Rima nad Egiptom. Neki su u ranom srednjem veku zbog svog „paganskog“ porekla bili uništeni.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Lacovara, Petere (2018). „Pyramids and Obelisks Beyond Egypt”. Aegyptiaca (2): 131-135. Pristupljeno 19. 7. 2019.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Obelisk of the World (Shoji Okamoto)
- History of the Egyptian obelisks Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. april 2005)
- Obelisks in Rome (Andrea Pollett)
- Obelisks of Rome (series of articles in Platner's Topographical Dictionary of Ancient Rome)
- Obelischi di Roma
- History of the obelisk of Arles (in French)
- Octavo Edition of Domenico Fontana's book depicting how he erected the Vatican obelisk in 1586.
- National Geographic: "Researchers Lift Obelisk With Kite to Test Theory on Ancient Pyramids"