Oguljotina
Oguljotina | |
---|---|
Klasifikacija i spoljašnji resursi | |
Specijalnost | patologija, hirurgija,sudska medicina |
MKB-10 | T14.0 |
MKB-9-CM | 919.0 |
Oguljotina, abrazija ili ekskorijacija kože (lat. excoriatio cutis) je povreda kože nastala kosim povlačenjem tupog-tvrdog sredstva po koži pri kome dolazi do ljuštenja slojeva ili čitave natkožice (lat. epidermis) od kožice (lat. corium), ili sluzokože (lat. excoriatio mucosa), uključujuči i odljuštenje nadsluznice (lamina epithelialis). Najčešće je posledica bilo dejstva tupine mehaničkog oruđa (posebno ako je ono sa hrapavom površinom) ili pada na hrapavu površinu.[1]
Ogrebotina je linearna vrsta oguljotine, nasatala grebanjem - sopstvenim noktima ili noktima druge osobe, kandžama životinja ili drugim nazubljenim predmetima.
Etiologija
[uredi | uredi izvor]Oguljotina nastaje kao posledica površinsko trljanje ili habanje kože, obično uzrokovano dejstvom tupine mehaničkog oruđa (posebno ako je ono sa hrapavom površinom) ili pada na hrapavu površinu, ogrebotom od četke ili od ljudskih noktiju i životinjskih kandži.
Uobičajeni uzroci oguljotina su:
- Pad na kameni ili šljunčani pod.
- Klizanje po matičnoj ploču u bejzbolu.
- Pad sa motocikla ili bicikla u pokretu na trotoar ili kolovoz.
- Trljanje kože o tepih ili grubu površinu tepiha.
- Nokti, čoveka, mačaka ili drugih životinja mogu izazvati ogrebotinu (linearnu oguljotinu) čiji oblik odražava oblik prstiju ili kandži na koži povređene osobe.
Ovo su obično manje povrede koje se mogu lečiti kod kuće. Koža može krvariti ili lučiti male količine sekreta u trenutku povrede ali ponekad i tokom narednih nekoliko dana ako se površina rane trlja ili izgrebe.
Oguljotina prema stepenu oštećenja
[uredi | uredi izvor]Oguljotina prvog stepena uključuje samo povredu epiderma.
Oguljotina drugog stepena zahvata epidermis kao i dermis i može blago krvariti.
Oguljotina trećeg stepena uključuje oštećenje kože i potkožnog sloja i često se naziva avulzija.
Karakteristike oguljotine
[uredi | uredi izvor]- Oguljotina je laka telesna povreda iz grupe ozleda, koja ne ostavlja posledice, ali sa njom treba postupati pažljivo, jer je najčešće puna zagađenog stranog sadržaja.
- Nakon povrede iz oguljotine (kožice-koriuma) ističu; tkivna tečnost, limfa i ponekad krv, ako su oštećeni kapilari u resicama kožice-korijuma.
- Izlivena tečnost se vrlo brzo sasuši i zajedno sa oštećenim ćelijama natkožice-epiderma, formira čvrstu, žućkastu ili crvenkastomrku koricu - krustu (lat. crusta).
- Kao reakcija na povredu dolazi i do „priliva“ leukocita, koji se mogu pridružiti krusti.
- Nakon 7-14 dana započinje proliferacija epitela, sa ivica očuvanog epiderma koji prvo pokriva defekt u jednom sloju ćelija, da bi se nakon nekoliko nedelja formirao kompletan epiderm.[2]
Značaj oguljotine u sudskoj medicini
[uredi | uredi izvor]Oguljotine su veoma značajne u sudskoj medicini pošto svojim izgledom mogu upućivati na vrstu oruđa kojim su nanete, zatim mogu odavati tragove automobila kod saobraćajnih nesreća (šara guma, blatobrana itd), ili kod ogrebotine sa linearnim tragovima na povrede nanete od strane životinja.[1]
Tarapija
[uredi | uredi izvor]- Svu prljavšinu, nečistoću i druge primese (ulja, masnoću, čađ itd), treba ukloniti iz oguljotine obilnim ispiranjem mlakom vodom uz upotrebu medicinskog (baktericidnog) sapuna, a prema potrebi strani sadržaj ukloniti i uz upotrebu meke sterilne četkice. Ako je obrada oguljotine ili ogrebotine bolna, može se primeniti neki od lokalnih anestetika (kao što su lidokain ili benzokain).[3]
- Oguljotina se zatim pere sterilnim fiziološkim rastvorom (0,9% NaCl) a zatim i nekim dezinficijensom (Oktanisept, Rivanol, Asepsol).
- Preko oguljotine se stavlja vazalinska gaza ili sterilna poveska (gaza, prvi zavoj..) i fiksira drugim zavojem.[2]
- Ako se radi o većem broju oguljotina ili su one na velikoj površini prema potrebi se propisuju analgetici, a kod masovnog zagađenja i lokalni, oralni ili parenteralni antibiotici.
Proces ozdravljenja
[uredi | uredi izvor]Slike ispod, prikazuju proces ozdravljenja oguljotine na dlanu, nakon pada na hrapavu betonsku podlogu.
-
32 minuta nakon povrede
-
16 časova i 45 minuta nakon povrede
-
1 dan 19 časova 32 minuta nakon povrede
-
2 dana 22 časa i 12 minuta nakon povrede
-
12 dana 23 časa i 24 minuta nakon povrede
-
13 dana 15 časova i 30 minuta nakon povrede
-
17 dana 11 časova 30 minuta nakon povrede
-
18 dana 11 časova i 43 minuta nakon povrede
-
21 dan 18 časova i 21 minuta nakon povrede
-
30 dana 4 časa i 43 minuta nakon povrede
Prevencija
[uredi | uredi izvor]Kako je oguljotina najčešće uzrokovana slučajnim nezgodama, njihova pojava se možete smanjiti sledećim merama prevencije:
- Obratite pažnju na svoju okolinu, posebno kada ste u blizini životinja, neravnog tla ili oštrih predmeta.
- Nošenje odeće, opreme ili zaštitne opreme tokom rada ili učešća u sportskim aktivnostima.
- Izbegavanje opasnosti uključujući oštre predmete i neravne površine.
- Pratiti stanje sopstvenog tela da biste sprečili nezgode ili padove. Ako ste umorni, odspavajte i ne primoravajte se da uradite nešto potencijalno opasno.
- Uklanjanje potencijalnih rizika tokom šetnje i putovanja u blizini prometnih mesta.
Komplikacije
[uredi | uredi izvor]Infekcija je jedan od najčešćih komplikacija oguljotine koju karakteriše:[4]
- Pojačani bol, otok, toplina ili crvenilo oko oguljotine.
- Crvene pruge koje su posledica ogrebotine.
- Gnoj koji curi iz oguljotine ili ogrebotine.
- Groznica i povišena telesna temperatura.
Prognoza
[uredi | uredi izvor]Većina oguljotina i ogrebotina dobro zarasta i možda neće trebati zavoj. Obično zarastaju u roku od 3 do 7 dana. Zarastanje velike, duboke oguljotine i ogrebotina može trajati 1 do 2 nedelje ili duže. Na nekim oguljotinama se može formirati krasta.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Ćeremilac. A Patologija mehaničkih povreda, Medicinska knjiga, Bograd-Zagreb, 1973
- ^ a b Lečenje rana Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. februar 2007), Preuzeto: jul, 2009
- ^ „Abrasions - Abrasions”. MSD Manual Professional Edition (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-08-16.
- ^ „Scrapes (Abrasions): Care Instructions”. myhealth.alberta.ca (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-08-16.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Akutne rane - nega i lečenje — www.stetoskop.info
Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
Klasifikacija |
---|