Округлолисна росуља

Okruglolisna rosulja
Naučna klasifikacija
Carstvo:	Plantae
(nerangirano):	Skrivenosemenice
(nerangirano):	Eudicots
(nerangirano):	Core eudicots
Red:	Caryophyllales
Porodica:	Droseraceae
Rod:	Drosera
Vrsta:	D. rotundifolia
Binomno ime
	Drosera rotundifolia; L.

Okruglolisna rosulja (lat. Drosera rotundifolia) je vrsta rosulja koja naseljava močvare i tresetišta. Kao najrasprostranjenija rosulja, ima cirkumborealno rasprostranjenje, naseljavajući celu severnu Evropu, Sibir, veliki deo Severne Amerike, obe Koreje, Japan i Novu Gvineju.

Opis

Listovi okruglolisne rosulje raspoređeni su u osnovnoj rozeti. Na kraju uskih i dlakavih lisnih drški dužine od 1.3 do 5 cm nalaze se liske dužine od 4 do 10 mm. Lice je gusto prekriveno crvenim žlezdanim dlačicama koje luče lepljivu sluz.

Tipična biljka ima prečnik od oko 3 do 5 centimetara, sa cvasti visokom od 5 do 25 centimetara. Cvetovi rastu na jednoj strani tanke drške koja raste iz središta lisne rozete. Ružičasto-beli cvetovi sa po pet latica proizvode svetlosmeđe zašiljeno seme dužine od 1 do 1,5 mm.

Drosera rotundifolia zimi stvara hibernakulum radi preživljavanja hladnoće. Hibernakulum je čvrsti pupoljak sa snažno uvijenim listovima.

Ishrana

Biljka se hrani insektima, koje privlači prelamanje kapljica sluzi koja prekriva listove. Razvila je ovakvo mesojedno ponašanje zbog malo hranljivih materija na svom staništu. Biljka koristi enzime da bi svarila insekte, koji se zalepe za dlačice, i izvukla amonijak (iz proteina), kao i druge hranljive materije. Amonijak zamenjuje azot koji druge biljke uzimaju iz zemlje, i rosulje koje žive na zemlji bogatoj kiseonikom, malo se oslanjaju na azot iz uhvaćenih insekata.

Ranije se smatralo da insekte privlači jarka crvena boja, ali istraživanja u kojima su korišćene veštačke klopke pokazuju da boja ne utiče na privlačenje plena.

Rasprostranjenje

U Severnoj Americi, okruglolisna rosulja naseljava sve delove Kanade osim Kanadske prerije i tundre, južnu Aljasku, pacifički severozapad i preko Apalačkih planina južno do Džordžije i Luizijane.

Naseljava veći deo Evrope, uključujući Britanska ostrva, veći deo Francuske, zemlje Beneluksa, Nemačku, Dansku, Švajcarsku, Češku, Poljsku, Belorusiju, Baltičke zemlje, Švedsku, Finsku, kao i severne delove Portugalije, Španije i Rumunije, planinske delove Bugarske i Islanda i južne delove Norveške i Grenlanda. Retka je u Austriji i Mađarskoj, i neke populacije su rasute na Balkanskom poluostrvu i Italiji.

U Aziji naseljava Sibir i Japan, kao i delove Turske, Zakavkazje, Kamčatku i južne delove Koreje. Može se naći i na Novoj Gvineji.

Stanište

Okruglolisna rosulja raste na otvorenim i osunčanim vlažnim staništima, kao što su močvare i tresetišta. Takođe nastanjuje i vlažne šume i peščare.

Stepen zaštite u Srbiji

Okruglolisna rosulja je kao prirodna retkost u Srbiji zaštićena Zakonom (Službeni glasnik Republike Srbije broj 66/91, 83/92 i 50/93). U Srbiji raste na Vlasinskom jezeru, podnožju vodopada Kopren na Staroj planini, Mlačištu i Pavličini u Crnoj Travi.

Medicinska svojstva

Prema Ditrihu Pejperu, biljni ekstrakt okruglolisne rosulje je pokazao veliku delotvornost protiv zapaljenja i grčeva, kao rezultat flavonoida, kao što su hiperozid, kvercetin i izokvercetin, ali ne i naftohinona prisutnih u ekstraktu. Smatra se da flavonoidi utiču na M₃ muskarinske acetilholinske receptore u glatkim mišićima, sprečavajući grčeve. Pokazalo se da elaginska kiselina u ekstraktu ima protivangiogenetsko dejstvo.