Osmansko-nemački sporazum

Osmansko-nemački savez je uspostavljen između Osmanskog carstva i Nemačkog carstva 2. avgusta 1914. godine. To je uzajamno savezništvo koje je uvelo Osmansko carstvo u Prvi svetski rat na strani Centralnih sila.

U Osmanskom carstvu je postojao pokret koji je zagovarao savezništvo sa Francuskom i Ujedinjenim Kraljevstvom. Ljudi poput Talat-paše favorizovali su savezničke sile. Međutim, bilo je nemoguće biti u savezu sa Francuskom, jer je glavni saveznik Francuske bila Rusija, dugogodišnji neprijatelj Osmanskog carstva.

Sultan Mehmed V je tražio da njegovo carstvo ostane po strani ali pritisak Nemačke i Mehmedovih savetnika vodili su da Osmansko carstvo bude u savezu sa Centralnim silama.

Nemačkoj je bilo potrebno Osmansko carstvo. Orijent ekspres vodio je direktno u Istanbul od 1889. godine, a pre izbijanja rata postojali su planovi da se produži do Anadolije i Bagdada. Ovo bi pojačalo veze Osmanskog carstva sa industrijalizacijom Evrope, a u isto vreme bi Nemčkoj dalo lakši pristup afričkim kolonijama i trgovanju sa Indijom. Kako bi zaustavila pridruživanje Osmanskog carstva silama Antante, Nemačka je ohrabrila Rumuniju i Bugarsku da priđu Centralnim silama.

Tajni sporazum je potipisan 2. avgusta 1914. godine, sa ulaskom u rat na strani Centralnih sila jedan dan nakon što Nemačka objavi rat Rusiji. Savezništvo je bilo ratifikovano od većeg broja turskih zvaničnika, uključujući Velikog vezira Said Halim Pašu, ministra rata Enver-pašu, ministra unutrašnjih poslova Talat-paše i predsednika parlamenta Halil Bega.

Međutim nije bilo potpisa od strane Sultana. S obrzirom da je Sultan bio glavnokomandujući osmanske vojske, kao što je bilo napisano u ustavu, ovo je dovelo u pitanje legitimnosti savezništva. Sultan nije želeo da potpiše sporazum, jer je želeo da Osmansko carstvo ostane neutralno.

Spoljašnje veze

• Geoffrey Miller. "Turkey Enters the War and British Actions". December 1999.