Palata Kinski

Palata Kinski
Palata Kinski
	Palata Kinski u kojoj se nalazi deo umetničke kolekcije Nacionalne galerije
Osnivanje	1765.
Lokacija	Prag; Češka
Vrsta	muzej i galerija
Kolekcija	grafika i umetnost Azije
Direktor	Agnes Husslein-Arco
Adresa	Staroměstské náměstí 606/12, Prag
Veb-sajt	www.ngprague.cz

Palata Kinski (češ. Palác Goltz-Kinských ili Golz-Kinský) jedna je znamenitih građevina iz perioda rokokoa u i jedna od dominaantnih zgrada Starog gradskog trga u Pragu. Pored arhitektonskog rešenja, palata poseduje izvrsne umetničke i zanatske elemente i detalje eksterijera i enterijera.

Položaj

Palata Kinski se nalazi na trgu Staromestske namjesti (češ. Staroměstské náměstí, ranije Velke namjesti češ. Velké náměstí) u Starom mestu ujednom od kvartova Praga u Češkoj na broju 606/12. Sa istočne strana palate je spomenika Janu Husu, a neposredno uz palatu je kuća Kameno zvono na broju 605/13.

Trgu Staromestske namjesti na kome se nalazi i palata Kinski (na slici levo)

Istorija

Palata Kinski je sagrađena između 1755. i 1765. godine na placu od tri kuće sa ranosrednjovekovnim temeljima. Najjužnijoj kući, koja se prvi put pominje 1363. godine, prethodila je romanička zgrada iz 12. veka, čije je prizemlje, izgrađeno blokovskim zidanjem, sačuvano u podrumu palate. Posle 1560. godine, kada je kuća bila u vlasništvu Trčki of Lipa, a kasnije Prichovskыs of Hodejov, dogodile su se renesansne rekonstrukcije. Severni deo današnje palate izgrađen je u drugoj trećini 13. veka. Zbog srednjovekovnog načina života, originalno prizemlje je sačuvano u današnjim podrumima, uključujući i ranogotički svod križa.

Dve kuće su se prvi put spojile 1508. godine, kada ih je iznajmio Albreht iz Kolovrata. Oko 1583. godine severni deo zgrade pretrpeo je veliku rekonstrukciju, tokom koje je, između ostalog, na fasadi podignut balkon.

Najkasnije 1750. godine grof Golz, Jan Arnošt, stekao je severni deo palate, pre 1755. godine, a potom je kupio južni deo i definitivno ih ujedinio. Kada je palata prodana Františeku Oldrihu Kinskom 1768. godine, ona je već imala svoj konačni oblik a Platzer ju je možda čak ukrasio statuama.

Tokom 1930-ih na palata je dodatno proširena dodavanjem severne (leve) kuće br. 607, gde su ponovo sačuvani gotski podrumi, i preuređena je u klasicističkom stilu.

Kompleks se sastoji od glavne zgrade uz trg, levog krila, poprečnog krila, zgrade u ulici Tinska i bočnih krila. Zadnja zgrada u ulici Tinska datira iz 1838. godine, kao i kasne klasicističke modifikacije fasada.

Istovremeno su obnovljena i oba dvorišta palate, čiji je zadnji deo prvobitno služio kao farma. Ovde je sačuvana česma sa pravougaonim rezervoarom.

Palatom od 1949. godine upravlja Nacionalna galerija u Pragu.

Arhirtektura

Palata je sagrađena na romaničkim parcelama iz 12. veka, na mestu renesansnih palata 1755. do 1765, verovatno prema projektu Anselma Luraga. Kompleks se sastoji od glavne zgrade uz trg, levog krila, poprečnog krila, zgrade u ulici Tinska i bočnih krila.^[1]

Fasada je veličanstvena, ukrašena štukaturom, figuralnim reljefnim ukrasoima i statuama.

Podrumi zauzimaju celokupan tlocrt zgrade, sačuvali su gotska sedlasta portala i torzo romaničkog portala.^[1]

U prizemlju između prolaza nalazi se monumentalno klasicističko trodelno stepenište, sa centralnim ulaznim krakom i baroknim vratnim svodovima izuzev u severnom krilu u kome se nalazi s gotički svod. Ulaze na stepenište sa pilastrima i korintskim kapitelima, vode od klasicistička vrata, ukrašenih volančićima u supraportunom kovanom frizu.^[1]

U tri velike sale sačuvane su drvene lambrije, obloge prozora, klasicističke roletne i četvrtasti parketi. Na drugom spratu ponavlja raspored donjeg sprata, ali ima jednostavniju dekoraciju, parketi su ovde moderniji. U sredini kse nalazi polukružno viseće stepenište. Podovi ponavljaju raspored prizemlja, ravnih su plafona, po visini ujedinjeni sa kapitelom. palate.^[1]

Značaj palate za istoriju Praga

Dana 9. juna 1843. u palati je rođena Berta fon Sutner , kasniji sekretar Alfreda Nobela , i prva žena koja je dobila Nobelovu nagradu za mir 1905. godine.

Krajem 19. veka u zgradi je bila smeštena nemačka gimnazija, koju je od 1893. do 1901. godine pohađao Franc Kafka , a deceniju kasnije František R. Kraus .

U međuratnom periodu u palati se nalazila poljska ambasada (od 1922. do 1934. godine).

Godine 1948, palata je odigrala važnu ulogu u komunističkoj propagandi - jer je, 25. februara, Klement Gotvald održao svoj istorijski govor sa balkona palet koji počinje sa rečima "Upravo sam se vratio iz zamka"

Tokom 1949. godine Palata je Kinski postala je sedište grafičke zbirke Nacionalne galerije u Pragu.

Na prelazu 1960-ih i 1970-ih, grupa The Plastic People of the Universe imala je prostoriju za probe u palati Kinski pod pokroviteljstvom Praškog kulturnog centra.

U 1995. godini, zajedno sa Starim gradskom trgom palate je proglašena za nacionalnim spomenik kulture.

Zbirka Umetnost Azije i starog Mediterana u palati Kinski

Trenutno se u palati Kinski nalazi kolekcija Nacionalne galerije Umetnost Azije i starog Mediterana.

Zbirka grafika i crteža u palati Kinski

Zbirka sadrži vrlo kvalitetnu kolekciju nemačke i holandske grafike 16. veka sa delima Albrehta Direra i njegovih savremenika, Hieronimusa Koha ili Hendriha Goltca i njegovih učenika, a takođe je značajno su zastupljeni i italijanski renesansni crtež.^[2]

Datalji sa jedne od izložbi u palati

Čuveni autoportret Đuzepea Arčimbolda deo je odlične kolekcije rudolfinijanskih crteža i grafika. Među važnim kolekcijama nalaze se gravure Jackues Callot-a, ili kolekciju grafičkih listova Rembrandta van Rijna i njegove škole. Srednjoevropska ⁠ - ⁠ posebno češka ⁠ - ⁠ grafika i crteži 17. veka predstavljeni su, na primer, crtežima Karela Škrete itd. Kolekcija od više od 5.000 grafika i crteža Vaclava Holara jedna je od tri najvažnije takve vrste u svetu. Iz brojne kolekcije 18. veka, spomenimo, na primer, gotovo u potpunosti predstavljeno grafičko delo Đovanija Batiste Piranesija.^[2]

Brojna kolekcija umetnosti 19. veka uključuje dela porodice Manes ili bakropise Josefa Berglera, crteže Caspara Davida Friedricha ili kasnije, na primer, Edvarda Muncha i drugih. Zbirka radova na papiru iz takozvane francuske kolekcije sa delima Pabla Pikasa ili Žorža Brakea je veoma važna. Alfons Muhe i Egon Šiela, na primer, predstavljaju visokokvalitetnu kolekciju evropske secesije i dekadentnih dela. U kolekciji su i dela Františeka Kupke. Češki modernizam predstavljaju crteži Bohumila Kubište ili Ota Gutfreunda, grafičke listove Emila File, nadrealistička dela Jindricha Štirskog i Toiena. Od druge polovine 20. veka mogu se pomenuti otisci Vladimira Boudnika, bakropisi Jiri Balcar-a ili kolaži Jiri-a Kolar-a. Jedna od najvažnijih koverti u kolekciji je komplet crteža Jana Zrzavija. Autori iz druge polovine 20. veka.^[2]

Zbirka grafika i crteža je, dakle, raznolika i bogata kolekcija različitih perioda i stilova. Međutim, pošto umetnička dela na papiru ne mogu dugo da budu izložena, crteži i grafike se redovno predstavljaju na kratkotrajnim izložbama i grafičkim ormarićima.^[2]