Pređi na sadržaj

Pandurica

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Zamak Pandurica
Pandurica
Pandurica
Pandurica
Informacije
Lokacija Pandurica, okolina Nikšića, Crna Gora
Koordinate 42° 43′ 27″ N 18° 58′ 15″ E / 42.72417° S; 18.97083° I / 42.72417; 18.97083
Status završena
Sagrađena 1367
Korišćenje Spomenik kulture

Zamak Pandurica, u okolini Nikšića, je srednjovjekovno utvrđenje na rijeci Zeti i spomenik kulture nacionalnog ranga u Crnoj Gori. Zamak otvoren za turiste, sa postavkama umjetničkih predmeta i narodne radinosti.

Istorijat[uredi | uredi izvor]

Prvo utvrđenje na ovom mjestu podigli su Balšići, 1367. godine, kao stražarsku ispostavu. Pješivci su srpsko pleme iz Stare Crne Gore.[1] Čine ga brojna bratstva koje imaju zajedničko poreklo.

Prvi pomen Pješivaca zabeležen je 1455. godine u ugovoru između Stefana Crnojevića i naroda Gornje Zete sa Mlečanima (Plesunzi). Istorijat Pješivačkog plemena i njegovih bratstava može se ozbiljnije pratiti od polovine 16. veka, od perioda kada imamo i prve detaljne pisane izvore.[2] Sam naziv Pješivac dolazi od reči ćelav, a odnosilo bi se na stanovnike golih brda, „Golobrđane”.[3]

Utemeljivač plemena bio je Bogdan i po predanju i po podacima iz turskih deftera. Prema rekonstrukciji događaja rođen je oko 1430. godine u okolini Skadra; bio je vojvoda kod Ivana Crnojevića. Njegova je porodica prema kazivanju vodila poreklo iz Stare Srbije (iz Banjske), odakle se preselila u okolinu Skarda. Sa porodicom i braćom Radosavom i Vitkom prelazi u Donje Pješivce između 1471. i 1473. godine, prema Mijuškoviću, te tada od Crnojevića dobija feud u Pješivcima.[4]

Po pisanju Petra Šobajića, Bogdan je bio knez ili vojvoda i da se sa bratom Grujicom a posle Kosova naselio u Crnu Goru.[5]

Posle odlaska Crnojevića sa čela Crne Gore i Pješivci potpadaju pod tursku upravu. Ali oni ostaju duže pod Turcima, više nego ostali delovi Crne Gore zbog nepovoljnog geografskog položaja.

Na početku 17. veka kada se na sastanku plemenskih glavara odlučilo da se pruži otpor Turcima. Pleme je bilo zajedno sa svojom srpskom braćom. Pješivce je na tom skupu u Kučama 1614. godine predvodio knez Andrija. Međutim za vreme crnogorskog ustanka 1684—1685. godine Pješivci su ostali neutralni (kao što se kaže u mletačkim izveštajima).

Pješivci su u okvir Katunske nahije potpali oko 1780.[6] kada se knez Vuk Vukićević odvojio od brdskih plemena i pripojio Katunskoj nahiji. On je prema kazivanju dobio kneževsku titulu od sultana. Navodno je otišao u Carigrad gde je dobio berat, da bude knez od „Planinice pa do Skadra”.[7]

Bratstva[uredi | uredi izvor]

Pješivce čine bratstva sa prezimenima:

Poznati Pješivci[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Dr Jovan Erdeljanović: Stara Crna Gora, 1910.
  2. ^ Šobajić 1996, str. 52-54.
  3. ^ Špiro Kulišić:Završna razmatranja
  4. ^ Mijušković 1984, str. 72-74.
  5. ^ Šobajić 1996, str. 160.
  6. ^ Dr Jovan Erdeljanović: Stara Crna Gora, 1910.
  7. ^ Šobajić 1996, str. 183.

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Sima Ćirković, Ivan Božić, Dimitrije Bogdanović, Vojislav Korać, Jovanka Maksimović, Pavle Mijović i Vojislav Đurić (1970). Istorija Crne Gore — II knjiga (II tom). Titograd: Redakcija za istoriju Crne Gore. 
  • Aleksandar Deroko, „Srednjovekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji“, Beograd 1950
  • Mihailo Dinić: Srpske zemlje u srednjem veku, SKZ Beograd, 1978.
  • Grupa autora: Istorijski leksikon Crne Gore, knjiga 5, Daly Press-Vijesti, 2006.sikon Crne Gore, knjiga 5, Daly Press-Vijesti, 2006.
  • Mihailo Dinić „Zemlje hercega Sv. Save“, „Glas“ br. 182 (1940) 151-257 i SKZ, Beograd 1978.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Пандурица&oldid=27693380”