Parakanu
Parakanu je sportska disciplina kanu za sportiste sa nizom fizičkih invaliditeta. Paraolimpijskom verzijom sporta upravlja Međunarodna kanu federacija (ICF),[1] a varijantom specifičnom za va'a upravlja Međunarodna Va'a federacija (IVF).[2]
Na sastanku Međunarodnog paraolimpijskog komiteta u Guangdžou, Kina 2010. godine, odlučeno je da se paraolimpijskom programu doda parakanu.[3] Kao rezultat toga, parakanu je debitovao na Letnjim paraolimpijskim igrama u Riju 2016. gde su se takmičile trke u kajaku pojedinačno.[4][1][5]
Oprema
[uredi | uredi izvor]Dva glavna tipa parakanu čamaca su kajak (K), sa veslom sa dvostrukom pedalom, i kanui na podnožju koji se nazivaju va'as (V) gde veslač ima drugi trup kao oslonac koji pluta i koristi jednokratno veslo sa ručkom koja ima T-vrh.
ICF parakanu
[uredi | uredi izvor]Klasifikacija
[uredi | uredi izvor]U kajaku pojedinačno, postoje tri klasifikacije takmičenja (povezane sa različitim nivoima oštećenja pokretljivosti) i za muškarce i za žene:
- KL1 (ranije A; Ruke) Ova grupa je za veslače koji nemaju funkciju trupa (tj. samo funkciju ramena). Veslač klase KL1 je u stanju da primeni silu pretežno koristeći ruke i/ili ramena.
- KL2 (ranije TA; Trup i ruke): veslači koji dobro koriste trup i ruke, ali ograničeno koriste noge. Oni nisu u stanju da primenjuju kontinuiranu i kontrolisanu silu na podnožje ili sedište da pokreću čamac.
- KL3 (ranije LTA; Noge, trup i ruke): ova klasa je za veslače sa invaliditetom koji dobro koriste svoje noge, trup i ruke za veslanje, i koji mogu primeniti silu na dasku za noge ili sedište da pokreću čamac.[6]
Takođe postoji troslojni ICF sistem klasifikacije za pojedinačne va'a događaje (VL1, VL2, VL3).
Format takmičenja
[uredi | uredi izvor]Sva međunarodna takmičenja u parakanu održavaju se na više od 200 metara u kajaku ili čamcu va'a.[7]
Takmiči se na Svetsko prvenstvo, svetskim kupovima i kontinentalnim prvenstvima. Od novembra 2021. deset od dvanaest kategorija takmičenja (svih šest kajakaških disciplina, i VL2 i VL3) su takođe u Paraolimpijskom programu.[8]
ICF Svetsko prvenstvo
[uredi | uredi izvor]Na Svetskom prvenstvu ICF u kanuu u sprintu 2009. u Dartmutu, četiri trke paddabilnosti bile su predstavljene kao događaji bez medalja, uključujući dve muško-ženske mešovite discipline u kajaku dubl i kanu dubl („aka“ kanadski ili klečeći kanu).
Ovaj sport je zvanično debitovao na Svetskom prvenstvu 2010. godine i od tada se održavao na svim svetskim prvenstvima, uključujući i samostalno ICF svetsko prvenstvo u parakanuu 2012. i 2016. godine.
ICF parakanu
[uredi | uredi izvor]U IVF takmičenju, sistem bodova se koristi sa većim brojem koji se dodeljuje veslačima sa manje oštećenja i nižim poenima sa težim fizičkim oštećenjima.
U timskim disciplinama ukupan broj bodova posade čamca je ograničen; 26 bodova u čamcima za 6 osoba i 52 za čamce za 12 osoba. U čamcima jednosedima takmičenje se odvija u tri divizije, divizija 1 za veslače sa 5 ili 6 mesta, divizija 2 za veslače sa 4 mesta i odeljenje 3 je za veslače sa 2 ili 3 mesta. Veslači sa 1 bodom ne učestvuju u pojedinačnim trkama.[9] Tri divizije približno odgovaraju trima ICF va'a klasama.[10]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b „Canoe | IPC”. Paralympic.org. Pristupljeno 2014-02-02.
- ^ „About the IVF”. International Va’a Federation. Pristupljeno 17. 6. 2018.
- ^ „Paratriathlon and canoeing for 2016 - Paralympics news - London 2012 | MSN Sport UK”. Sport.uk.msn.com. 2010-12-16. Arhivirano iz originala 2014-02-20. g. Pristupljeno 2014-02-02.
- ^ „BBC Sport - Disability Sports - Canoeing and triathlon added to 2016 Paralympic Games”. BBC News. 2010-12-11. Pristupljeno 2014-02-02.
- ^ „Para-Canoeing added to roster for 2016 Paralympic Games in Rio”. Paddling Life. Arhivirano iz originala 2014-02-20. g. Pristupljeno 2014-02-02.
- ^ „CANOE”. Paralympics New Zealand. Arhivirano iz originala 2015-04-13. g.
- ^ „What is Paracanoe?”. International Canoe Federation. 21. 7. 2015. Pristupljeno 17. 6. 2018.
- ^ „Women's VL3 added to Paris 2024 Paralympic Games schedule”. British Canoeing. Arhivirano iz originala 20. 11. 2021. g. Pristupljeno 20. 11. 2021.
- ^ „AP Rules and Classification System”. International Va'a Federation. 2009-10-01. Arhivirano iz originala (PDF) 2014-11-01. g. Pristupljeno 2014-08-27.
- ^ „Paracanoe Leaflet” (PDF). International Canoe Federation. Arhivirano iz originala (PDF) 2013-09-06. g. Pristupljeno 2014-07-11.
