Partizansko groblje u Somboru

Centralni spomenik na ulazu na groblje, sagrađen oko 1955. godine

Spomenik na groblju vojnika Crvene armije

Partizansko groblje u Somboru, nastalo je novembra 1944. godine uporedo sa bitkama koje su Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije i Crvena armija vodile u Podunavlju, Podravini i jugozapadnim delovima Mađarske. Sahranjivanje je nastavljeno do leta naredne 1945. godine.

Groblje se nalazi na zemljištu koje je nekada pripadalo somborskom veleposedniku i trgovcu Stevanu Konjoviću, koje je on poklonio Srpskoj pravoslavnoj opštini u Somboru za podizanje njegove zadužbine. U periodu od 1928. do 1938. godine podignuta je kapela u srpsko-vizantijskom stilu, koja je danas manastir Svetog Stefana i pripada Eparhiji bačkoj SPC.

Dva puta godišnje, u maju i oktobru, kada se slavi pobeda nad fašizmom i oslobođenje grada, na Memorijalni kompleks vence polažu predstavnici Ruske federacije, Gradske uprave Sombora, SUBNOR, Vojske Srbije, Srpske pravoslavne crkve, Društva srpsko-ruskog prijateljstva i MUP.

Partizansko groblje se kao memorijalni kompleks sastoji iz četiri dela:

• groblje partizana (pripadnika NOVJ-a)
• Groblje vojnika Crvene armije
• grobnice vojnika bugarske narodne armije i
• drugi deo groblja partizana (pripadnika NOVJ-a)

Groblje partizana

Partizansko groblje

Groblje partizana se nalazi na početku sa leve strane glavne staze i u njemu su pored boraca NOVJ-a sahranjivani i borci Crvene armije. Nadgrobni spomenici partizana su rađeni u betonu sivkaste boje. Kasnije su roditelji ili rođaci o svom trošku podigli spomenike.

U groblju je sahranjeno 153 partizana, 51 vojnik Crvene armije, od kojih je samo jedan identifikovan. U zajedničkoj grobnici sahranjeno je 140 boraca partizana i crvenoarmejaca.

Groblje vojnika Crvene armije

Grobovi Crvenoarmejaca

Groblje vojnika Crvene armije se nalazi u produžetku partizanskog groblja, ograđeno je betonskom ogradom, sa centralnim piramedalnim spomenikom i grobovima označenim malim piramidama sa imenima vojnika. U groblju je sahranjeno 153 vojnika, od kojih je šest nepoznatih. U groblju je naknadno sahranjeno i devet oficira koji su preneti iz Županijskog parka.

Groblje crvenoarmejaca je renovirano 2006. godine, a finansirala ga je Ambasada Rusije u Beogradu.

Grobnica vojnika bugarske narodne armije

Grobnica vojnika bugarske narodne armije

Grobnica vojnika bugarske narodne armije je obeležena spomenikom koji je podigao SUBNOR Sombora. U grobnici je bilo sahranjeno 70 vojnika. Njihova tela kasnije su prebačena u zajedničku grobnicu bugarskih vojnika u Vukovaru.

Drugi deo partizanskog groblja

Drugi deo partizanskog groblja se nalazi iza manastirske crkve i u njemu je nastavljeno sahranjivanje partizana posle popunjavanja prvog dela.

Literatura

• Milenko Beljanski: Partizansko groblje u Somboru, 1974.

Spoljašnje veze

• „Vojničko groblje Crvene armije - Sombor”. Nekros. Pristupljeno 4. 11. 2020.