Periferni neurolitički blokovi
Periferni neurolitički blokovi su oblik neurolitičkih blokova koji uključuju namernu povredu nerva smrzavanjem ili zagrevanjem ili primenom hemikalija kako bi se izazvala privremena degeneracija ciljanih nervnih vlakana, što rezultuje prekidom u prenosu signalnog nerva.[1]
Preduslovi
[uredi | uredi izvor]Kako hemijska i hirurška neuroliza potencijalno imaju veoma ozbiljne neželjene efekte, neophodno je temeljno poznavanje relevantne anatomije i mehanizma kojim agens uništava nervno tkivo. Anatomija zavisi od senzorne teritorije koju treba blokirati. Neurolitički blok se stoga teoretski može primeniti bilo gde duž senzornog puta. Kao posledica toga, periferni nervi, simpatički ganglije i dorzalni koreni su svi primeri potencijalnih meta za neurolizu.
Postupak se može praktikovati uz pomoć ultrazvuka, fluoroskopije i/ili nervne stimulacije.
Važno je:[2]
- prvo izvršiti prognostički blok sa lokalnim anestetikom kako bi se procenila njegova efikasnost.
- dobro poznavanje anatomije od strane terapeuta,
- stalna kontrola neželjenih efekata,
- pravilan izbor ispravnih tehnika bloka.[traži se izvor]
Opšte informacije
[uredi | uredi izvor]Neuralgija perifernog nerva ili periferni neuropatski bol mogu biti posledica oštećenja nerva zbog različitih etiologija uključujući:
- medicinska stanja, kao što su dijabetes, infekcije (npr. postherpetična neuralgija), bolesti bubrega,
- kompresije nerva kao što je uklještenje,
- povrede perifernog nerva zbog do traume,
- porede nerava rakom,
- kombinacija sviega n apred navedenog.
Iako strategije lečenja neuralgije obično počinju sa farmakoterapijom antineuropatskim lekovima kao što su agensi za stabilizaciju membrane (npr. gabapentin ili pregabalin), antikonvulzanti (npr. karbamazepin, topiramat i lamotrigin), antidepresivi (npr. amitriptilin) i relaksanti mišića (npr. , baklofen) da bi se smanjila ekscitabilnost perifernih nerava i centralnih veza,[3] lečenje lekovima često ne daje efikasne rezultate i može izložiti pacijenta neželjenim efektima sa slabim poboljšanjem kvaliteta života (KoL). Zbog toga je često potrebno pribegavati nefarmakološkim strategijama kao što su neurolitički blokovi.
Ovi pristupi, međutim, nisu primenljivi samo kada farmakološke strategije nisu uspele, već ih treba integrisati u kontekst multimodalnih šema.[4] Štaviše, neke vrste bolnih stanja, kao što je bol zbog neoplazije pankreasa, moraju se nužno lečiti primenom minimalno invazivnih analgetičkih tehnika, već na početku simptoma.[5]
Metoda
[uredi | uredi izvor]Periferni neurolitički blokovi ili neuroliza podrazumeva uništavanje neurona:[1]
- postavljanjem igle blizu nerva,
- ubrizgavanjem neurodestruktivnog hemijskog agensa,
- izazivanjem oštećenja nerva fizičkim metodom kao što je hladno (krioterapija) ili toplota ( radiofrekventna ablacija, RFA).
Komplikacije
[uredi | uredi izvor]Rizici povezani sa bilo kojom injekcijom uključuju:
- Infekcija na mestu injekcije
- Pojačano zapaljenje i bol na mestu injekcije
- Krvarenje i/ili modrice
- Povreda krvnih sudova ili nerava
- Alergijska reakcija na lokalni anestetik ili druge lekove koji se koriste tokom procedure.
Slučajna intravaskularna injekcija fenola može izazvati tinitus i crvenilo. Delimično uništenje nerva može izazvati neuritis somatskog nerva sa naknadnom regeneracijom i disestezijom ili hiperestezijom (neuspeh procedure).[6]
Sistemski neželjeni efekti (npr. zbog intravaskularne injekcije lokalnog anestetika) uključuju mučninu i povraćanje, utrnulost nogu koja obično traje nekoliko sati, kao i ozbiljne nuspojave kao što su stimulacija centralnog nervnog sistema (CNS) sa napadima i kardiovaskularne i/ ili depresija CNS-a do zastoja srca i kome.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Ben Aziz, Mohammed; Cascella, Marco (2024), Peripheral Neurolytic Blocks, StatPearls Publishing, PMID 32644734, Pristupljeno 2024-07-17
- ^ Ahmed, Doaa Gomaa (2015-01-14). „Superior Hypogastric Plexus Combined with Ganglion Impar Neurolytic Blocks for Pelvic and/or Perineal Cancer Pain Relief”. Pain Physician. 18;1 (1;1): E49—E56. ISSN 2150-1149. doi:10.36076/ppj/2015.18.e49.
- ^ Cruccu, Giorgio; Truini, Andrea (2017-11-24). „A review of Neuropathic Pain: From Guidelines to Clinical Practice”. Pain and Therapy. 6 (S1): 35—42. ISSN 2193-8237. doi:10.1007/s40122-017-0087-0.
- ^ Cuomo, Arturo; Bimonte, Sabrina; Forte, Cira Antonietta; Botti, Gerardo; Cascella, Marco (2019). „<p>Multimodal approaches and tailored therapies for pain management: the trolley analgesic model</p>”. Journal of Pain Research. Volume 12: 711—714. ISSN 1178-7090. doi:10.2147/jpr.s178910.
- ^ O'Reilly, Derek; Fou, Linyun; Hasler, Elise; Hawkins, James; O'Connell, Susan; Pelone, Ferruccio; Callaway, Mark; Campbell, Fiona; Capel, Margred (2018). „Diagnosis and management of pancreatic cancer in adults: A summary of guidelines from the UK National Institute for Health and Care Excellence”. Pancreatology. 18 (8): 962—970. ISSN 1424-3903. doi:10.1016/j.pan.2018.09.012.
- ^ D'Souza RS, Warner NS. StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing; Treasure Island (FL): Aug 28, 2023. Phenol Nerve Block
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor] | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
