Petar Berković
Petar Berković | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1. maj 1898. |
| Mjesto rođenja | Siverić, Austrougarska |
| Datum smrti | jun 1945. (47 god.) |
| Mjesto smrti | Blajburg, Austrija |
Petar Berković (Siverić, 1. maj 1898. —, 1945) bio je franjevac i jedan od glavnih ustaša u Drnišu, na početku Drugog svjetskog rata.
Rođen je 1. maja 1898. godine u Siveriću kod Drniša. Završio je gimnaziju u Sinju, zatim bogosloviju u Makarskoj, a 1923. godine je doktorirao u Rimu. Za sveštenika je rukopoložen 1921. godine. Predavao je kao profesor prvo u klasičnoj gimnaziji u Zagrebu (otpušten odluko ministra Svetozara Pribićevića), a zatim u franjevačkoj gimnaziji u Sinju. Od 1928. do 1941. godine bio je župnik u Drnišu.[1] Za sve to vrijeme, aktivno je učestvovao u organizaciji ustaškog pokreta, što je i sam posvjedočio, prilikom svoje preporuke ustaškim vlastima:[2]
Za punih 14 godina moga župnikovanja u Drnišu moj stan bio je u pravom smislu ustaški stan. Tu je bilo stjecište za sve ustaše ne samo iz ovoga kraja, nego i za sve one koji su dolazili da organiziraju ustaški pokret. Tu su dolazili i odatle su širili ustaške letke. Prije prevrata bio sam predsjednik ustaškog stana u Drnišu a na dan ustanka bio sam ustaški i državni povjerenik, te sam preuzeo cijelu vlast i civilnu i vojnu, i razoružao sa ustašama cijelu diviziju.
Poslije proglašenja Nezavisne Države Hrvatske, postaje ustaški povjerenik za Kninski kotar. Italijanske snage ga hapse i pritvaraju na 40 dana u Zadru. U avgustu bježi za Zagreb, zatim odlazi u Osijek kao duhovnik savjetnik i referent Ureda za kolonizaciju.[1] U oktobru 1942. godine, pokrstio je čitav pravoslavni Dalj, sa skoro 800 porodica. U opštinama Voćin, Čačinci i Čeralije, pokrstio je 6.000 Srba.[2] Krajem 1942. godine se ponovo vraća u Zagreb. Postao je vojni kapelan sa činom majora.[1]
Prema velikom broju svjedoka Komisija za utvrđivanje zločina okupatora i njegovih pomagača utvrdila je da je Petar Berković bio odgovoran za veliki broj zločina nad civilnim stanovništvom. U konstataciji Komisije je navedeno:[2]
…fra Petar Berković kao ustaški funkcioner skupa s poznatim krvolokom Marojević Jurom, tabornikom, odgovoran za hapšenja, zlostavljanja i ubijanja Srba u Drnišu i okolici…
Iz Zagreba bježi u Austriju 6. maja 1945. godine, gdje ga britanske vlasti hapse i tada mu se gubi svaki trag.[1] Pojedini izvori navode da su ga zarobili i streljali partizani juna 1945. godine, kod Blajburga.[traži se izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g Dizdar et al. 1997, str. 35.
- ^ a b v Novak 1948, str. 666.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Dizdar, Zdravko; Grčić, Marko; Ravlić, Slaven; Stuparić, Darko (1997). Tko je tko u NDH: Hrvatska 1941.-1945 (na jeziku: hrvatski). Minerva. ISBN 9789536377039. Pristupljeno 21. 1. 2019.
- Novak, Viktor (1948). Magnum crimen (na jeziku: hrvatski). Zagreb: Tisak Nakladuog Zavoda Urvatske. Pristupljeno 30. 1. 2019.
