Поглед с брда
| Pogled s brda | |
|---|---|
| Orig. naslov | A View from a Hill |
| Autor | M. R. Džejms |
| Zemlja | Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Jezik | engleski |
| Žanr / vrsta dela | horor |
| Izdavanje | |
| Datum | maj 1925. |
„Pogled s brda” (engl. A View from a Hill) je priča o duhovima britanskog pisca M. R. Džejmsa, prvi put objavljena 1925. godine u časopisu London Mercury, a potom iste godine u zbirci priča Opomena za radoznale i druge priče o duhovima.
Pripovetka se na srpskom jeziku prvi put pojavila 2015. u okviru zbirke priča Zazviždi i ja ću ti doći izdavačke kuće Orfelin, u prevodu Dejana Ognjanovića.[1]
Radnja
[uredi | uredi izvor]Akademik Fenšo posećuje svog prijatelja, plemića Henrija Ričardsa, u jugozapadnoj Engleskoj tokom letnjeg odmora. Prve večeri odlučuju da se popnu na brdo odakle mogu da vide okolinu. Fenšo, koji nema dvogled, pozajmljuje jedan težak, staromodan od Ričardsa, iz kutije koja se teško otvara. Nakon što se blago posekao pokušavajući da je otvori, njih dvojica kreću na put. Ričards pokazuje lokalitet nazvan „Baksterova rimska vila” i objašnjava da je Bakster, nepopularan časovničar i amaterski arheolog, napravio pomenuti dvogled i otkrio razne artefakte koje je Ričards kasnije nabavio.
Na vrhu brda, Ričards traži od Fenšoa da kroz dvogled posmatra opatiju Fulnaker. Međutim, Fenšo insistira da toranj koji vidi deluje impresivno, što Ričards osporava, tvrdeći da gleda u crkvu u Oldbornu. Kroz dvogled, Fenšo takođe primećuje uznemirujuću scenu na brdu: vešala i gomilu ljudi oko njih, za koje ga Ričards uverava da nisu tamo. Kada pogleda bez dvogleda, vidi samo drveće. Zaintrigiran, Fenšo odlučuje da sutradan istraži crkvu u Oldbornu i Brdo vešala.
Te noći, Fenšo ima košmar u kome vidi kamen s upozorenjem koje je ostavio Ričardsov stari batler, Paten, i ruku koja izlazi iz zemlje. Narednog jutra, Fenšo pregleda arheološke časopise sa Baksterovim radovima i nalazi njegov ton arogantnim i omalovažavajućim. U jednom časopisu vidi Baksterovu skicu tornja opatijske crkve, koji izgleda baš kao onaj koji je video kroz dvogled, iako takav toranj više ne postoji.
Popodne, Fenšo kreće biciklom da istraži Oldborn i Brdo vešala. Na Ričardsov predlog, posećuje i crkvu Lemsfild radi vitraža. Tamo pokušava da upotrebi dvogled kako bi pročitao natpise na prozorima, ali shvata da ne funkcioniše unutar prostorije. Kada stigne u Oldborn, primećuje da toranj izgleda sasvim drugačije nego što ga je video prethodnog dana. Na Brdu vešala otkriva gustu šumu, bez vešala. Oseća da ga neko posmatra i ima utisak da su nevidljive figure oko njega, pa beži nakon što je pronašao tri kamena, izbegavajući da prođe između njih.
Kada se vrati kod Ričardsa, Paten mu otkriva uznemirujuće priče o Baksteru, koji se oduvek ponašao sumnjivo i izbegavao religijske obrede. Sveštenik koji ga je posetio odbio je da govori o tom susretu, nagoveštavajući nešto zloslutno. Bakster je provodio noći na Brdu vešala, a nakon bizarnog incidenta u kojem je zadobio opekotine ponašao se kao da ga neko nevidljiv kontroliše. Kasnije je pronađen mrtav između tri kamena na Brdu vešala, sa slomljenim vratom.
Sledećeg jutra, Fenšo pokušava da pogleda kroz dvogled, ali vidi samo crnilo. Isto se dešava i Ričardsu. Ispuštaju dvogled, koji se razbija, iz njega ističe tečnost neprijatnog mirisa. Ričards shvata da je Bakster, kako bi omogućio gledanje „kroz mrtve oči”, verovatno iskoristio kosti obešenih ljudi da napravi dvogled. Međutim, duhovi obešenih su se osvetili Baksteru zbog oskrnavljenja njihovih leševa. Ričards zaključuje da dvogled treba sahraniti, stavljajući konačno tačku na Baksterova nedela.
Adaptacije
[uredi | uredi izvor]Ova pripovetka je adaptirana kao deveto ostvarenje u BBC-jevoj seriji Priča o duhovima za Božić, a u glavnim ulogama su se našli Mark Leteren, Pip Torens, Dejvid Berk i Sajmon Linel.[2] Adaptacija je premijerno prikazana 25. decembra 2005. na kanalu BBC Four.[3] U ovoj adaptaciji, Fenšo i Ričards nisu prijatelji i među njima postoji isključivo poslovni odnos. Fenšo radi za muzej i poslat je u Ričardsov dom da katalogizuje zbirku istorijskih artefakata koju je Ričards nasledio od oca; osiromašeni Ričards planira da proda kolekciju. Zbog svojih neprijatnih iskustava, Fenšo nikada ne završi katalogizaciju, a često ga napadaju nevidljivi duhovi. U vrhuncu filma, duhovi ga vuku na Brdo vešala i obese, ali preživljava zahvaljujući Ričardsu i Patenu, koji stižu do njega na vreme.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ James, Montague Rhodes; Džejms, Montagju Rouds (2015). Zazviždi i ja ću ti doći. Edicija Poetika strave. 3. Novi Sad: Orfelin izdavaštvo. ISBN 978-86-6039-019-8.
- ^ A View from a Hill na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- ^ Dempster, Sarah (2005-12-17). „Ghosts in the machine”. The Guardian (na jeziku: engleski). ISSN 0261-3077. Pristupljeno 2024-06-03.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- An omnibus collection of James's short fiction na sajtu Standard Ebooks