Pređi na sadržaj

Позориште (časopis)

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Pozorište (1871—1908) je list Srpskog narodnog pozorišta koji je, izuzev 1880. i 1883, izlazio u kontinuitetu 37 godina. Osnivač i urednik Pozorišta bio je Antonije Hadžić.

Pozorište
Naslovna strana prvog broja časopisa
VlasnikPozorišni muzej Vojvodine
IzdavačSrpsko narodno pozorište
Glavni urednikAntonije Hadžić
Osnivanje1871.
Jeziksrpski
Ukidanje1908.
Sedište Austrougarska Novi Sad

Osnivanje časopisa[uredi | uredi izvor]

Nakon što je Srpsko narodno pozorište 1871. godine uspelo da se izbori za svoju prvu zgradu - Građansku dvoranu, na inicijativu Antonija Hadžića, upravitelja srpske narodne pozorišne družine - Društvo za Srpsko narodno pozorište počinje da izdaje list koji je prvenstveno imao za cilj da se publici skrene što veća pažnja na samo pozorište.[1] Naime, u njemu su pisani članci o odigranim pozorišnim predstavama, izvedbama glumaca, kao i najave budućih predstava. Istovremeno, bio je to i repertoar SNP-a i časopis o pozorišnoj umetnosti. Tu su pisani prikazi i kritike o pojedinim premijerama. U tim kritikama, ako se o nekom komadu pisalo sa izvesnim zamerkama, činjeno je to obično uzdržano, umerenim tonom, da se ne bi Pozorištu nanela šteta. [2]List je u uredništvu Antonija Hadžića počeo da izlazi 26. decembra 1971. Osim 1880. i 1883, izlazio je u većem ili manjem obimu brojeva sve do 1908. godine.

Izdanja[uredi | uredi izvor]

U početku je, tokom boravljenja i angažovanja Pozorišnog ansambla SNP-a u Novom Sadu, list izlazio četiri puta nedeljno, a na poslednjoj strani bi bio plakat predstave u najavi.[1] Kada je SNP početkom maja 1872. završilo s priređivanjem predstava u Novom Sadu i otputovalo na gostovanje u Vukovar, urednik Antonije Hadžić se pobrinuo da Listu obezbedi izlaženje i u periodima kada se pozorišna družina nalazila van Novog Sada - na gostovanjima. Za urednika je tada postavljan Jovan Bošković, koji je od početka maja 1872. do marta 1875. na uredničkim poslovima Pozorišta bio veoma angažovan. List je tada izlazio dva puta mesečno.[3]

Prvi broj Pozorišta koje je izašlo 26. decembra 1871. i celo godište 1872. štampani su na formatu 26 x 20 cm, od 1873. do 1885. na formatu 31 x 24 cm, a od 1886. do 1908. na formatu 33 x 24 cm.[3][4]

Posle jedinog broja iz 1908. list Pozorište je prestao da izlazi.

Antonije Hadžić (1831–1916), reditelj i upravnik SNP-a, osnivač i urednik lista "Pozorište", sredina 80-ih godina 19. veka. Fotografija je muzejska građa Pozorišnog muzeja Vojvodine.

Značaj[uredi | uredi izvor]

Litografskom tehnikom reprodukovani dvojni portret Draginje i Dimitrija Ružića, 1886. (Časopis "Pozorište"). Časopis i fotografija su muzejska građa Pozorišnog muzeja Vojvodine.

Pozorište, je kroz dugi niz svog opstanka, okupilo oko sebe dobre saradnike, recenzente i kritičare; prikupilo je obilnu građu za istoriju srpskog pozorišta; donosilo je izveštaje o radu i stanju Srpskog narodnog pozorišta, kao i rasprave o pozorišnoj umetnosti, biografije i nekrologe glumaca, obračune mesnih pozorišnih odbora o davanim predstavama, a objavljivalo je i pozorišne komade.[1]

Novo Pozorište[uredi | uredi izvor]

Dve godine nakon izlaženja poslednjeg broja Hadžićevog Pozorišta (koje je bilo organ Društva za Srpsko narodno pozorište)[5], ponovo ga je, pod istim imenom, pokrenulo Srpsko učiteljsko deoničarsko društvo „Natošević“ u Novom Sadu sa Jovanom Grčićem kao urednikom. U novembru 1909. izašlo je 8 brojeva Lista na kojima se godina izlaženja nadovezivala na ranije Pozorište, jer je novo uredništvo htelo nastavi rad ovog Hadžićevog lista . Međutim, Upravni odbor Društva za Srpsko narodno pozorište je Grčiću osporio pravo da preuzme ime i nadoveže se na njegova ranija godišta tako da je Jovan Grčić od 21. XI 1909. izdavao List pod imenom Novo Pozorište.[3]


Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v Tomandl, Mihovil. Srpsko pozorište u Vojvodini II. Novi Sad: Matica srpska, 1954, str. 13
  2. ^ Militar, Triva. Antonije Hadžić i Srpsko narodno pozorište : nekadašnje đačke predstave Srpskog narodnog pozorišta, separat, Novi Sad, 1961, str. 4
  3. ^ a b v „POZORIŠTE | Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 1. 2019. 
  4. ^ Pozorište / uređuje A. [Antonije] Hadžić. - God. 1, br. 1 (26. dec. 1871)-god. 34, br 8 (1909) ; God. 1, br. 9 (1909)-god. 2, br. 24 (1910) ; N.s., god. 36, br. 1 (1968/69)-god. 75, nov. (2008/2009). - Novi Sad : Srpsko narodno pozorište, 1871-1909 ; 1909-1910 ; 1968-2009 (Novi Sad : Srpska narodna zadružna štamparija). - Ilustr. ; 35 cm
  5. ^ Tomandl, Mihovil. Srpsko pozorište u Vojvodini II. Novi Sad: Matica srpska, 1954, str. 96

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Позориште_(часопис)&oldid=27892906”