Портал:Medicina/Izabrani članak jul 2011.
Etiologija homoseksualnosti je učenje o poreklu i uzrocima seksualne i estetske privlačnosti, kao potrebe uključenja u seksualnu ili emotivnu vezu sa osobom istog pola. Ona se bavi izučavanjem faktora i mehanizama oblikovanja nekih fizičkih ili mentalnih karakteristika seksualne naklonosti prema istom polu i složene interakcije; bioloških, psiholoških i socijalnih faktora koji u tome učestvuju. Kada su se saznanja o homoseksualnosti preselila iz oblasti psihijatrijske patologije u domen normalnog fiziološkog ljudskog seksualnog ponašanja, istraživanja su započeta u novim oblastima. Psihijatrija je uspela da definiše homoseksualnost, ali ne i njenu etiologiju, tj. uzroke. Zato je etiologija, u ovom kao i u drugim psihijatrijskim pitanjima vezanim za seksualnost ušla u oblast neurobiologije.
Kako bi stvorili celovitu sliku o homoseksualnosti, o kojoj postoje brojne predrasude, dileme i oprečni stavovovi potrebno je sveobuhvatno sagledati multifaktorijalnost ovog seksualnog opredeljenja ljudi, jer i do današnjih dana nije dokazan njena prava priroda nastanka. Trenutno, su istopolne osobe uključene u brojna naučna istraživanje, čiji je cilj da prouče kako biološke tako i psihološke uzroke homoseksualnosti i njene sociološke aspekte. Zato stalno raste broj objavljenih rezulatata bioloških istraživanja homoseksualnosti, posebno u specijalizovanim časopisima.
Međutim mudro je priznati da nauka može samo da formira „klimavu“ platformu kao polaznu osnovu na kojoj se mora izgraditi čvrsta građevina prava. Etiologija može da rasvetli i opovrgne mnoge mitove o polnim razlikama koji ponekad žive vekovima. Ona može da da objektivne razlike, na primer, između seksualne patologije na jednoj strani, i seksualne orijentacije u drugoj. Ali, se ne možemo osloniti na nauku i od nje tražiti da ona obezbedi pun odgovor na fundamentalna pitanja homoseksualnosti u vezi ljudskih prava, ljudskih sloboda i tolerancije među ljudima.
Čovek je lep samo kad voli na human način, jer onda postiže smisao i lepotu svog postojanja. Niko u mozgu nije pronašao „centar“ za ljubav. Ljubav je posledica prevazilaženja biološke zavisnosti čoveka od sopstvene anatomije i fiziologije. Bez tog iskoraka iz telesnosti i surove realnosti koja je opterećena mnogim predrasudama nema ni manifestacija slobodne ljubavi. Ono što je ugodno, što se voli, što ispunjava osećanjem zadovoljstva, nesumnjivo se nalazi u mozgu i njegovom neuronskom spletu koji reguliše i emotivnu vezu sa osobom istog ili suprotnog pola, samo tu vezu brojnim istraživanjima treba otkriti.