Pravoslavna crkva u Kulpinu

Pravoslavna crkva u Kulpinu je posvećena Vaznesenju Gospodnjem i nalazi se u centru naselja Kulpin.

Pravoslavna crkva u Kulpinu

Naselje Kulpin je bilo osnivano na četiri različita mesta (Vinjički, Peskara, Klisa i sadašnje mesto) gde je na sadašnjem mestu 10. jula1745. godine četiri brata Stratimirovića Bogić, Ivan, Toma i Miloš osnovalo šesti po redu Kulpin na danačnjoj lokaciji. U to vreme su Stratimirovići doveli sa sobom i 200 srpskih porodica.

Ikonostas pravoslavne crkve u Kulpinu- rad Jovana Klajića

Stratimirovići su kuće u Kulpinu sagradili na obodu prostrane poljane – zvane Dolina, prvo male privremene, a zatim veće, gospodske. Jedna od njih nalazila se na mestu gde je danas slovačka evangelička crkva. Iz tog vremena je sačuvan tzv. mali dvorac (druga polovina 18. veka) i „veliki dvorac“ ili „kaštel“, izgrađen 1826. godine. Na drugoj strani doline, preko puta, sagrađena je pravoslavna crkva, parohijalni dom, srpska škola i opštinska kuća. Pravoslavni hram je građen 1809–1813. Godine.

Pravoslavna crkva, Hram Svetog vaznesenja Gospodnjeg, građen je na temeljima stare drvene crkve koja je bila pokrivena šindrom. Početak izgradnje hrama je iz 1809. godine a završen je 1813. godine. Crkvu je podigla porodica Stratimirović. Nema podataka o tome ko je bio arhitekta i po čijim planovima je crkva građena ali je verovatno da su je gradili nemački majstori. Crkva je jedobrodna građevina bazilikarkog tipa sa tornjem i apsidom koja je orijentisana na istok kako je to karakteristično za pravoslavne crkve. Crkva je građena po zapadnom načinu eklektičnog je stila sa kombinacijom nekoliko stilova prošlih epoha od kojih se najviše primenjuje barokni stil. Posvećena je Vaznesenju Isusa Hrista (praznik poznat u narodu pod nazivom Spasovdan). Krasi ga velelepni ikonostas, rad poznatog vojvođanskog slikara Jovana Klajića(ikonostas je oslikan u periodu 1846-1862. godine). Sadržaj ikonostasa je interesantan jer su pored uobičajenog ne samo 12 apostola već i 4 velika i 12 malih proroka i u tome se ogleda njegova originalnost. Članovi ktitorske porodice Stratimirović su dobili pravo da se sahranjuju u crkvi i tu u porti ih je uglavnom veći deo sahranjen.

Izvori

1. [2] muzejski kompleks Kulpin
2. Crkvena Arhiva Srpske Pravoslavne crkve u Kulpinu