Prva surdulička brigada NOVJ
| Prva surdulička brigada NOVJ | |
|---|---|
.svg) Jugoslovenska partizanska zastava | |
| Postojanje | 29. septembar – 16. oktobar 1944. Mesto formiranja: Surdulica |
| Deo | Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | Ljuba Trajković |
| Politički komesar | Milorad Stošić |
Prva surdulička narodnooslobodilačka brigada NOVJ formirana je 29. septembra 1944. godine kod Surdulice. Odmah po formiranju ušla je u sastav 46. srpske divizije NOVJ.
Komandant brigade bio je Ljuba Trajković, a politički komesar Milorad Stošić.
Štab 46. divizije naredio je 6. oktobra 1944. štabovima Dvadeset pete, Dvadeset šeste, Dvadeset sedme, Druge vranjske, Prve i Druge surduličke brigade zatvaranje pravca Bujanovac - Vranje - Grdelica. Tog dana rano ujutru nemačko-kvislinške snage, praćene motornim vozilima i tenkovima, krenule su od pravca Kumanova ka Bujanovcu i Preševu. U toku dana uspele su odbaciti snage Operativnog štaba za Kosovo koje su se nalazile na liniji Buštranje—Krajmirovce—Božinjevac i pred noć ovladati linijom Starac—Rujan—Krajmirovce. Cilj ovih snaga bio je ovladati linijom Kumanovo—Leskovac za izvlačenje njihovih snaga iz Makedonije i Grčke, a usput da oslobode opkoljeni garnizon Belo Polje. Prva surdulička brigada se tokom operacije postavila na liniju Momin kamen—Predejane sa desne obale Južne Morave. Njen zadatak je bio da detaljno uništi komunikacije na ovoj liniji radi onemogućavanja neprijateljskog saobraćaja.[1]
Naredbom Štaba 46. srpske divizije od 16. oktobra 1944. godine štabu brigada je rasformirana. Iz brigade je izdvojeno 50 naoružanih vojnika i 100 bez oružja, od kojih je formiran Masurički partizanski odred. Ostalo ljudstvo sa oružjem i bez oružja i sa komandnim kadrom, koji nisu raspoređeni ovim naređenjem, bili su upućeni u sastav 26. srpske brigade.[2]
