Prvi sremski partizanski odred

Prvi sremski partizanski odred
Jugoslovenska partizanska zastava
Deo	NOV i PO Jugoslavije

Prvi sremski partizanski odred je bio partizanska jedinica u sastavu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata u Jugoslaviji.

Istorijat

Peti bataljon Trećeg NOP odred Treće operativne zone Hrvatske, naredbom Glavnog štaba Vojvodine od 19. jula 1943. preformiran je u 1. i 2. sremski NOP odred. Oba odreda imala su i po jednu diverzantsku grupu, a iz njihovog sastava obrazovane su dve Pogranične čete za kontrolu Dunava, od Zemuna do Iloka, i Save, od Zemuna do Županje. Pri formiranju 1. sremski NOPO imao je 3 bataljona (400 boraca) i dejstvovao je u istočnom delu Srema (istočno od druma Sremska Mitrovica—Ležimir). Sadejstvujući 3. vojvođanskoj brigadi učestvovao je u napadu noću 29/30. avgusta na nemačko-ustaško-domobransko uporište Irig i noću 3/4. septembra na Kupinovo i Boljevce. Dao je 7. oktobra dva bataljona za formiranje 4. vojvođanske brigade. U njemu su ostale dve čete 1. bataljona, jedna četa 3. bataljona i Pogranična četa (ukupno 280 boraca), od kojih su uskoro formirana dva bataljona; polovinom novembra Odred je prefomiiran u tri bataljona. Napadajući neprijateljski saobraćaj, uništio je noću 26/27. decembra 1943. nemačko-ustaško uporište Bapsku. Polovinom januara 1944. dao je 2. i četu 3. bataljona za formiranje 6. vojvođanske brigade, i ostao sa dva bataljona. U 1944. nastavio je diverzantske akcije u istočnom Sremu i uništavao kvislinške opštinske uprave. Krajem aprila Fruškogorski bataljon ušao je u sastav 6. vojvođanske brigade. Vodeći stalne borbe protiv neprijatelja, Odred je jačao i mobilizacijom boraca formirao nove bataljone; 16. maja dao je još jedan bataljon 6. vojvođanskoj brigadi, a već jula 1944. imao je ponovno 3 bataljona sa oko 600 boraca. Za vreme neprijateljske protivofanzive Žitni cvet (jun—avgust 1944) 1. sremski NOP odred dejstvuje u istočnom Sremu (zaseda na Galovičkom kanalu kod Šimanovaca, borba na Jarčini, a sa 6. brigadom u rejonu Fruške gore (borbe kod sela Bešenova, Prnjavora i Grgurevaca, Manđeloske pustare i sela Čalme). Na osnovu naredbe Glavnog štaba Vojvodine od 22. jula m1944. od 1. i 2. sremskog narodnooslobodilačkog partizanskog odreda su formirani Fruškogorski, Posavski i Bosutski narodnooslobodilački partizanski odred, koji su 11. septembra 1944. preformirani u 8, 10. odnosno 9. vojvođansku brigadu.