Pristupačni turizam

Pristupačni turizam ili dostupni turizam je kontinuirani napor da se osigura da turističke destinacije, proizvodi i usluge budu pristupačni svim ljudima, bez obzira na njihova fizička ili intelektualna ograničenja, invaliditet ili godine. Obuhvata turističke lokacije u javnom i privatnom vlasništvu i kojima upravlja. Cilj pristupačnog turizma je stvaranje inkluzivnosti svih uključujući i one koji putuju sa decom, osobe sa invaliditetom, kao i starije osobe. Ovo omogućava onima sa zahtevima za pristup da mogu da funkcionišu kao nezavisni koristeći proizvode koji prate princip univerzalnog dizajna, niz usluga i različita okruženja.^[1]

Definicija

Iako još uvek ne postoji zvanična i opšteprihvaćena definicija pristupačnog turizma, jedan od najčešće korišćenih je ona koju su dali Darsi i Dikson (2009):^[2]

Pristupačan turizam je oblik turizma koji omogućava ljudima sa različitim zahtevima za mobilnost, vid, sluh i kognitivne dimenzije da funkcionišu nezavisno, jednako i dostojanstveno kada koriste univerzalno dizajnirane proizvode, usluge i okruženja u turizmu

Sam izraz „pristup“ u ovoj definiciji označava odsustvo barijera u korišćenju objekata, i kao takav, posmatran u okviru tržišta turizma i ugostiteljstva, prvenstveno podrazumeva dostupnost smeštajanih kapaciteta osobama sa invaliditetom.^[1]

Opšte informacije

Imajući u vidu da samo u Evropi ima preko 80 miliona ljudi sa nekim oblikom invalidnosti, da osobe sa invaliditetom čine 5-20% ukupne svestske populacije kao i da se predviđanja Svetske zdravstvene organizacije, da taj broj iz godine u godinu raste tržište pristupačnog turizma ima veliki razvojni potencijal koji je za sada, nažalost, prilično zanemarena.^[1]

Pristupačne ili dostupni turizam je u stvari turizam prilagođen svim korisnicima. Ovaj pojam je postao veoma popularan u svetu i sve češće se koristi, nakonj što je sve veći broj kompanija u ovoj oblasti turizma počelo da prilagođava svoje proizvode i usluge svim ljudima, jer su uočili potencijal da sada nedovoljno pokriveno tržište dobije nove korisnike.

Na globalnom nivou postoje milioni objekata za odmor i konzumiranje hrane i pića, ali iznenađujuće malo njih nudi pristupačne sobe, kupatila ili sopstveni restoran i/ili kafe prostore i bašte za osobe sa invaliditetom. Takođe u oblasti turizma postoje brojni problemi od kojih kada, su u pitanju osobe sa invaliditetom, treba istaći sledeće:

Neobrazovano stručno osoblje za pružanje informacija i saveta o pitanjima pristupačnosti
Nepristupačne usluge rezervacije i povezane veb stranice koje objedinjuju usluge dostupne osobama sa invaliditetom
Nedostatak dostupnih aerodroma i usluga prevoza za osobe sa invaliditetom,
Nedostupnost prilagođenih i pristupačnih hotelskih soba, restorana, prodavnica, toaleta i javnih mesta,
Nepristupačne ulice i saobraćajne usluge,
Nedostatak dostupnih podataka o objektima, uslugama, iznajmljivanju opreme i turističkim atrakcijama pogodnim za osobe sa invaliditetom

Imajući ovo na umu, adaptacijom jedne ili dve sobe, ili pristupom restoranu ili kafiću, boljim pristupom i kvalitetnim informacijama rešili bi se mnogi problemi osoba sa invaliditetom u turizmu i time bi ti objekti i pojedine destinacije dobili komparativnu prednost.

Jedan deo objekata na globalnom nivou već odavno nudi elegantne, prostrane sobe koje su pristupačne osobama sa smanjenom pokretljivošću i invaliditetom, a sve veći broj restorana i kafića je počeo da se prilagođava pristupačnoj infrastrukturi i toaletima.

Pristupačan turizam omogućava svim ljudima da učestvuju i uživaju u turističkim iskustvima. Više ljudi ima različite potrebe, bilo da su one vezane za fizičko stanje ili ne. Na primer, stariji i manje mobilni ljudi imaju potrebe za pristupom, što može postati velika prepreka prilikom putovanja. Dakle, pristupačan turizam uključuje turističke destinacije, proizvode i usluge koje su dostupne svim ljudima, bez obzira na njihova fizička ograničenja, invaliditet ili godine. Ovo uključuje turističke lokacije, objekte i usluge u javnom i privatnom vlasništvu.^[3]

Poslednjih nekoliko godina Svetska turistička organizacija sve više pažnje posvećuje razvoju i promociji održivog turizma. Održivi turizam podrazumeva upravljanje resursima zadovoljavanjem osnovnih potreba, poštovanjem ustavnih i ljudskih normi, stvaranjem blagostanja i prosperiteta za društvo u celini, uzimajući u obzir potrebe i turista i njihovih domaćina. Poseban akcenat je stavljen na osobe sa smanjenom pokretljivošću kao članove društva. Urbanizacija i tehnološki napredak omogućili su povećanje društvene uključenosti i više mogućnosti za osobe sa invaliditetom.^[3]

Galerija

Vidi još

Izvori

^ ^a ^b ^v Goran Jević, MA, Jelena Jević, MA, PRISTUPAČNOST POJEDINIH SEGMENATA HOTELSKIH KAPACITETA OSOBAMA SA INVALIDITETOM Turističko poslovanje. Broj 16, decembar 2015
^ Darcy S., Dickson T. (2009) A whole of Life Approach to tourism: The case for accesible tourism experiences, journal of Hospitality and Tourism management, 16 (1), str 33
^ ^a ^b „Kreiranje i razvoj turističkog proizvoda za osobe sa invaliditetom | Pristupačni turizam”. vaznojeznati.org. Arhivirano iz originala 03. 12. 2021. g. Pristupljeno 2021-12-03.

Literatura

Tatić D., (2003), Ključ za jednakost: standardna pravila UN za izjednačavanje mogučnosti koje se pružaju osobama sa invaliditetom, Centar za samostalni život invalida Srbije, Beograd
Bowtell J. (2015) Assessing the value and market attractiveness of the accessible tourism industry in Europe: a focus on major travel and leisure companies, Journal of Tourism Futures, 1(3), str.203-222
Buhalis D., Darcy S. (2011) Accessible Tourism, Concept and Issue, Channel View Publications, United Kingdom
Cucić V. (2001) Osobe sa invaliditetom i okruženje, Institut za mentalno zdravlje i Handicap International, Beograd
Darcy S., Dickson T. (2009) A whole of Life Approach to tourism: The case for accesible tourism experiences, journal of Hospitality and Tourism management, 16 (1), str 32-44
Kim S., Lehto X. (2012) The voice of tourists with mobility disabilities: insights from online customer complaint websites, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 24(3), str. 451-476
Khatri K., Shrestha R., Mahat U. (2012) A Study of Accessibility in Hotel Chains, Public Transportation and Ferry Companies in Helsinki
Poria Y., Reichel A., Brandt Y. (2011) Dimensions of hotel experience of people with disabilities: an exploratory study, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(5), str. 571-591

Spoljašnje veze

[:1-1] v Goran Jević, MA, Jelena Jević, MA, PRISTUPAČNOST POJEDINIH SEGMENATA HOTELSKIH KAPACITETA OSOBAMA SA INVALIDITETOM Turističko poslovanje. Broj 16, decembar 2015

[2] Darcy S., Dickson T. (2009) A whole of Life Approach to tourism: The case for accesible tourism experiences, journal of Hospitality and Tourism management, 16 (1), str 33

[:0-3] „Kreiranje i razvoj turističkog proizvoda za osobe sa invaliditetom | Pristupačni turizam”. vaznojeznati.org. Arhivirano iz originala 03. 12. 2021. g. Pristupljeno 2021-12-03.

[1]

[2]

[3]