Radnička partija Etiopije

Radnička partija Etiopije የኢትዮጵያ ሠራተኞች ፓርቲ
Vođa	Mengistu Hajle Marijam
Osnovana	12. septembra 1984.
Raspuštena	maja 1991.
Naslednik	Sveetiopski socijalistički pokret
Sedište	Adis Abeba NDR Etiopija
Novine	Adis Zemen
Ideologija	Komunizam, marksizam-lenjinizam
Boje	crvena
Zastava stranke

Radnička partija Etiopije (amharski:የኢትዮጵያ ሠራተኞች ፓርቲ, Ye Ityopia Serategnoch Parti) bila je marksističko-lenjinistička partija na vlasti u socijalističkoj Etiopiji od 1984. do 1991. godine.

Komisija za organizovanje partije

Nakon revolucije 1974. godine, koja je dovela do pada Hajlea Selasija, Sovjetski Savez vršio je pritisak na vojno veće Derg da osnuje civilnu avangardnu radničku partiju. Mengistu Hajle Marijam, vođa Derga i šef države, bio je protiv osnivanja partije, navodeći da je revolucija uspela i bez nje i da za njom nema potrebe. Međutim, krajem 1970-ih, usled povećanja oružane opozicije naspram vladavine Derga, vladajućima je postalo jasno da će civilna partija biti neophodna za okupljanje većeg broja stanovništva protiv oružanih pokreta. U decembru 1979, Mengistu je objavio formiranje Komisije za organizovanje partije radnika Etiopije (KOPRE).

Osnovan je i veći broj masovnih organizacija, poput Omladinske udruge revolucionarne Etiopije. Verovalo se da će se ove organizacije s vremenom formirati u jedinstvenu partiju, koja će eliminisati sektaštvo i biti zasnovana na širokim (ali jasno definisanim) klasnim interesima. Organizacije su takođe bile pokazatelj visoke političke svesti u Etiopiji. Nisu samo predstavljale Etiopljane na kongresima, nego i na radnim mestima i u obrazovnim ustanovama. Članstvo u masovnim organizacijama bilo je podupirano i poželjno.

Godine 1980, Kongres je predstavio članove Centralnog komiteta i Sekretarijata KOPRE. Sekretarijat, koji je kontrolisao poslovanje Centralnog komiteta i bio pod nadzorom rukovodstva Derga, bio je sastavljen od uglavnom civilnih ideologa. Organizacija je postala moćnija 1981. godine stvaranjem posebnih kancelarija za administratora i predstavnika KOPRE-a u svakom regionu.

Do 1983. godine, KOPRE je imao oko 50.000 članova i oko 6.500 partijskih organizacija. Do tada su 79 od 123 članova Centralnog komiteta bili vojnici, od kojih su njih dvadeset bili i članovi Derga.

Osnivanje i delovanje partije

Spomenik Radničkoj partiji Etiopije

Radnička partija Etiopije osnovana je 12. septembra 1984. godine, povodom desete godišnjice revolucije. KOPRE je raspuštena i RPE je zauzela njeno mesto. Centralni komitet je povećan na 183 člana, a partijski kongresi imali su se održavati svakih pet godina. Mengistu je postao generalni sekretar partije.

Politbiro RPE, koji je zamenio Izvršni komitet KOPRE-a kao glavno telo za donošenje odluka, imao je jedanaest članova, od kojih je sedam bilo iz Derga, a preostala četiri su bili civilni ideolozi i tehnokrate.

Na nacionalnom nivou, članovi RPE većinom su bili vojnici i pripadnici pojedinih etničkih grupa koje su, istorijski, podržavale koncept jedinstvene „velike Etiopije“, poput Tigrajaca i Amharaca.

Status partije kao „tvorca razvojnog procesa u zemlji i vodeće snage u državi i društvu“ bio je potvrđen ustavu Etiopije iz 1987. godine, kojim je službeno raspušteno vojno veće Derg i proglašena Narodna Demokratska Republika Etiopija. Ustav je dao partiji više političke moći od same vlade.

Usled oružanog ustanka, kraja sovjetske podrške od 1990, tendencijama ka višestranačju širom Afrike, Radnička partija zvanično se odrekla marksizma i poduprla razvoj mešovite ekonomije. Mengistu je pobegao iz zemlje, a pobunjenici su preuzeli vlast maja 1991. godine. Nova vlada raspustila je Radničku partiju, a većinu njenih lidera smestila u zatvor zbog zločina koje su navodno počinili tokom vladavine partije.

Literatura

• Ethiopia country studies

Vidi još

• Derg
• Mengistu Hajle Marijam
• Narodna Demokratska Republika Etiopija
• Spisak komunističkih partija