Pređi na sadržaj

Rodik

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Rodik
Administrativni podaci
DržavaSlovenija
OpštinaHrpelje-Kozina
Stanovništvo
 — (2011)330
Geografske karakteristike
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina575 m
Ostali podaci
Poštanski broj6240 Kozina
Pozivni broj(+386) 5

Rodik (ital. Roditti) je naselje u pokrajini Kras, zapadni Brkini, u sastavu Opštine Hrpelje-Kozina u statističkoj Istarsko-kraškoj regiji (Primorska) u Sloveniji.

Geografija

[uredi | uredi izvor]
Razglednica Rodika iz 1912.

Rodik se nalazi na zapadnom podnožju brdovitog kraškog lanca Brkini, na razmeđi Tršćanskog i Ćićarijskog Krasa. Stari deo zbijenog naselja mediteranskog tipa je na padini iznad starog puta Divača - Kozina, dok se novo naselje stere od železničkog mosta u smeru prema Kozini. Zanimljivo je da to selo ima ulice: Podluza, Babenci, Plajnar, Dulanja i Guranja ulica, Na vasi, Sončana pot i Staze.

Selo leži na nadmorskoj visini od 540 do 620 m na površini od 10,99 km². Kraška golet pošumljivana je već od 1853. do 1871. zahvaljujući Jozefu Šypfu (Schöpf) iz Idrije. Od juga prema severu Rodik okružuju brda Maganka i Čelevo te više Čuk, Luza i Tabor. Veći vrhovi su Oilanšče (ital. Popausce, 687 m), Ograda (687 m) i Ajdovščina (804 m n/v)[1]

Istorija

[uredi | uredi izvor]

Na brdu Ajdovščina nađeni su ostaci naselja plemena Rundiktes.(Rundictes) Oni se spomiju u jednom natpisu nađenom u blizini naselja Materija iz razdoblja Klaudijevaca, kao deo zemljišnog spora (oko projekta izgradnje puta koji je trebao da prođe kroz njihov teritorij) sa senatorom Gajom Lecanijem Bassom (Gaius Laecanius Bassus), koji je pored svojih imanja na istarskoj obali (Fažana, a verovatno i arhipelag Brioni), posedovao zemljište na ovom području, verovatno pašnjake, koji je graničio sa zemljištem plemena Rundiktes. Od imena ovog plemena dolazi i toponim Rodik[2] (za ostalu istoriju ovog kraja v. Kozina).

Privreda

[uredi | uredi izvor]

Nekada su se Rodičani bavili iznajmljivanjem soba »triestinskoj gospodi«, pa su imali restorane (tratorie) i trgovine, osnovnu školu, rudnik, starački dom, velik peradarnik te su se bavili ovčarstvom i voćarstvom. Dobra je bila i prometna infrastruktura, tako je Rodik imao dobru povezanost putevima i železničkom prugom. Imao je i vlastititi vodovod još iz vremena Marije Terezije. Voda je bila dovedena po ulicama, a u središtu sela je bila i stara česma.

Razvoj i način života promenili cy obeležje sela. Ostale su gostiona, trgovina, razvija se seoski turizam, putevi su poboljšani. Vodovod je bio potpuno obnovljen. Voda se dobiva iz Brestoviškog vodovoda, koji preko Rodika vodi na Kozinu i Kopar.

Kultura

[uredi | uredi izvor]

Selo ima bogatu kulturnu baštinu, sada deluje Kulturno društvo Josip Jurčič, mandolinistički orkestar te hor..

Pored crkve sv. Trojice u središtu sela stoji spomenik mladim rodičkim žrtvama fašizma[3].

Stanovništvo

[uredi | uredi izvor]

Prema podacima Statističkog ureda Slovenije Rodik je 2020. imao 330 stanovnika[4].

Broj stanovnika po popisima[5]
1991 2002 2011
263 288 311

Pefepence

[uredi | uredi izvor]

.

  1. ^ Slovenija : turistični vodnik : zvesti spremljevalec pri odkrivanju naravnih in kulturnih lepot. Marjan Krušič, Peter Skoberne, Gojko Zupan, Anton Gosar, Matjaž. Jeršič, Janez Mikuž (4., dopolnjena izd izd.). Ljubljana: Mladinska knjiga. 2009. ISBN 978-961-01-0690-6. OCLC 449669427. 
  2. ^ Slapšak Božidar – The early history of Rodik, u: Rodik med Brkinin in Krasom (Rodik between Brkini and the Krast) – (Koper 1997) str. . 19-64.
  3. ^ „ArcGIS Web Application”. gisportal.gov.si. Arhivirano iz originala 15. 01. 2022. g. Pristupljeno 2022-03-13. 
  4. ^ „Prebivalstvo po naseljih, podrobni podatki, Slovenija, 1. januar 2020”. www.stat.si. Arhivirano iz originala 16. 12. 2020. g. Pristupljeno 2022-03-13. 
  5. ^ „SURS”. www.stat.si. Pristupljeno 2022-03-13.