Soto (narod)
Soto ili, istorijski, Basuto (engl. Sotho, Basuto), Bantu etnička grupa koja živi u južnoj Africi i govori soto jezikom. Naseljavaju nezavisnu kraljevinu Lesoto (ranije Basutolend) i severoistočne oblasti Južnoafričke Republike.[1]
Istorija
[uredi | uredi izvor]Najstariji stanovnici južne Afrike bili su lovci-sakupljači Haoazani i Bušmani. U 9. veku doselila su se Bantu plemena nomadskih stočara, među kojima i Soto, koji su potisnuli Bušmane na jug. Kao nomadski, pastirski narod, Soto su se podelili na Severne i Južne, koji govore srodnim, ali različitim jezicima. Južni Soto naselili su oko 1822. oblast na vrhu planina Drakensberg (današnji Lesoto) bežeći od invazije Zulua. Mošoenšoe I (oko 1786–1870) ujedinio je planinske poglavice i vladao njima kao kralj.Od kraja 1830-ih njegovi kraljevinu su sa zapada ugrožavali Buri, što je dovelo do niza ratova. Narod Soto evropski kolonisti nazivali su Basuto, a njihovu zemlju - Basutolend. Basuto-i su dugo ratovali sa Burima iz Slobodne Države Oranje, pa je Mošoenšoe zatražio je zaštitu Britanaca (1868), koji su proglasili Basutolend svojim protektoratom. Godine 1871. protektorat je pripojen Kapskoj koloniji, i deo naroda bezuspešno se pobunio protiv kolonijalne uprave 1879. Kolonijalne vlasti pokušale su da razoružaju stanovništvo, što je izazvalo ustanak u Basutolendu poznat kao Rat za puške (1880-1881). Neuspeh kolonijalnih vlasti da uguše ustanak doveo je do kompromisa i Basutolend je 1884. ponovo postao protektorat britanske vlade. Kao Bečualend i Svazilend, zemlja je odbila da se priključi Južnoafričkoj Uniji (1910) i ostala je britanska kolonija. Basutolend je stekao nezavisnost 4. oktobra 1966. i promenio naziv u Lesoto.[1][2]
Demografija
[uredi | uredi izvor]
Preko 5 miliona Sotoa živi u Južnoafričkoj republici, a preko 2 miliona u kraljevini Lesoto. Glavna religija je katoličanstvo, sa velikom protestantskom manjinom.[1]
Jezik
[uredi | uredi izvor]Severni soto i južni soto su službeni jezici u Južnoafričkoj republici, a južni soto je službeni jezik u Lesotou.[1]
Ekonomija
[uredi | uredi izvor]Većina naroda živi ipod granice siromaštva. Stočarstvo je gotovo jedina privredna grana, a veliki broj ljudi radi u rudnicima u Južnoafričkoj republici.[1]
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g d Larus 2005, str. 744.
- ^ Laband 2009, str. 12.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Velika Tematska Enciklopedija Larousse. 2. Beograd: Mono&Manana. 2005. ISBN 9788678040184.
- Laband, John (2009). Historical dictionary of the Zulu wars. Historical dictionaries of war, revolution, and civil unrest. Lanham, Md: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6078-0. OCLC 276930370.