Pređi na sadržaj

Sociologija u Rusiji

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Sociologija u Rusiji krenula je da se razvija od početka dvadesetog veka, uprkos zvaničnoj zabrani sociologije u Sovjetskom Savezu od 1929. do 1956. godine i doskorašnjoj dominaciji Marksističke teorije. Uprkos snažnim divizijama još od sloma Sovjetskog Saveza, polje sociologije u Rusiji sada uključuje preko tri stotine univerzitetskih katedri, približno trideset časopisa i nekoliko profesionalnih udruženja.

Istorija

[uredi | uredi izvor]

Ideja o utopiji značajno je uticala na prve sociološke mislioce u Ruskoj imperiji.[1] Prvo Sociološko odeljenje u Rusiji osnovano je 1907. godine u Psihoneurološkom Institutu, a predvodili su ga Maksim Kovalevski i E. V. de Roberti.[1] Među drugim ruskim sociolozima tog vremena nalaze se i Nikolaj Danilevski, Nikolaj Mihajlovski, Mihail Tugan-Baranovski i S. N. Južakov. [1]

U prvim trenucima nakon ruske revolucije, sociologija je počela da napreduje, što vidimo u značajnim delima Pitirima Sorokina, K. M. Takačeva i Nikolaja Buharina, koji je bio glavni predstavnik otpora prema marksizmu.[1] Nakon približno jedne decenije, moglo bi se reći. slobonog istraživanja[1], sociologija se postepeno "politizovala, boljševizovala i, najzad, staljinizovala".[1][2]Ipak, Pitirim Sorokin je bio proteran iz Rusije 1992.[3] godine. K. M. Tahatareva predavanja na univerzitetu bila su zabranjena 1924. godine.[1] Sociologija je okarakterisana kao "buržoaska pseudo-nauka" koja se direktno suprotstavlja marksizmu, a njena učenja (kao i sam naziv), takođe su postali zabranjeni.[1] Filozofski institut komunističke akademije za filozofske i sociološke probleme označio je 1929. godine sociologiju kao "lažnu nauku koju koju je smislio Ogist Kont, a sama reč sociologija ne sme biti korišćena u marskističkoj literaturi".[1] U daljem periodu od 1930. do 1950., disciplina je praktično prestala da postoji u Sovjetskom Savezu.[2] Čak i kada su njena učenja bila dozvoljena (ne zamenjena marksističkom filozofijom), nije uspela da dominira nad marsističkom mišlju;  otuda u Sovjetskom Savezu i, zapravo, celom Istočnom bloku postoji predstaljena, do određene mere, samo jedna sociološka branša: Marksistička sociologija.

Nakon smrti Josifa Staljina i Dvadesetog partijskog kongresa (1956), ograničenja na polju sociološkog istranjivanja bila su ublažena; formiranje Sovjetskog sociološkog društva bilo je dozvoljeno 1957. godine; i, najzad, posle Dvadeset trećeg partijskog kongresa (1966), sociologija je ponovo u Sovjetskom Savezu priznata kao prihvatljiva grana nauke.[4][5] Tokom 1962. godine došlo je do formiranja prvog ruskog časopisa na tom polju, i to na engleskom jeziku- Sovjetska sociologija.[1] Tokom 1968. godine, Institut za ciljana društvena istraaživanja (kasnije preimenovan u Sociološki institut) stvorio je Sovjetsku akademiju nauka.[1]

Sadašnjost

[uredi | uredi izvor]

Čak i tokom sovjetskog perioda, postojao je veliki sukob mišljenja među ruskim sociolozima o tome da li se treba fokusirati na Marksovu i Lenjinovu sociologiju (pogledaj marksizam) ili možda više na uopštenu nauku o sociologiji. Marksov i Lenjinov prilaz, često podržavan od partije, je, u najvećem broju slučajeva, trijumfirao- sve do pada Sovjetskog Saveza. Od tada, u nedostatku podrške koja dolazi od institucija, njihov pristup je počeo da gubi svoj dominantni status i to je dovelo do neverovatno vidljivih razdora i konflikata u sklopu ruske sociologije. Prema Romanovskom i Toščenku, ruski sociolozi su proširili svoj domen istraživanja, u smislu da se bave obema temama i geografijom. Godine 2009., D. G. Podvoiski je istakao da je "u današnjem ruskom društvu status sociologije na izuzetno niskom nivou", naročito naglašavajući da ni sveopšta javnost, kao ni politički kritičari, ne znaju mnogo o sociologiji, niti mare za sociološki prilaz.[6] Tokom 2012. godine, ruski sociolog Viktor Vakštajn objavio je članak u kome snažno stoji iza stava da je ruska sociologija u krizi, i da je u procesu ponovnog nalaženja sebe. Ruski sociolozi N. V. Romanovski i T. Toščenko nastupaju sa manje pesimističkim pogledom na sociologiju u Rusiji.[7] Oni ističu da je najveći problem sa kojim se ruska sociologija susreće postojanje nedovoljno obrazovanih "pseudo-sociologa" koji, ni više ni manje, svojim tvrdnjama koje nisu temeno istražene, skreću svu medijsku pažnju.[7]

Od 2012. godine, Rucija ima preko tri stotine univerzitetskih katedri za sociologiju, a oko 110 savetodavnih diploma.[7] Između 1989. i 2003., dvadeset hiljada studenata diplomiralo je na katedrama iz sociologije širom cele zemlje. Sociološke konferencije najvećij razmera u Rusiji su "All-Russia Sociological" (moglo bi se prevesti kao "Sociologija iz potpuno ruske tačke gledišta") i "Russian Pathways" ("Ruski putevi")).[8] Rusko sociološko društvo je osnovano 1999. godine, iako je, prema G. V. Osipovu, od 2009. godine postojalo nekoliko alternativnih organizacija (kao što su "Društvo sociologa i demografa", "Sociološko društvo Kovalevski", "Društvo profesionalnih sociologa"...), i nije u potpunosti jasno ko je odgovarajući naslednik "Sovjetske sociološke organizacije" (rasformirane 1999. godine).[4] Dva najveća centra socioloških istraživanja su Institut sociologije i Institut sociopolitičkog istraživanja, a oba su deo Ruske akademije nauka.[4] Nagrada M. Kolevskog je najprestižnija nagrada za sociološka istraživanja u Rusiji.[4] Postoji oko trideset socioloških časopisa objavljenih u Ruciji, od kojih se dva objavljuju na engleskom jeziku: "Sociological Research" ("Sociološko istraživanje") i "Society and Education" ("Društvo i obrazovanje").[7] Između 1998. i 2006. godine, u Rusiji je objavljeno na hiljade socioloških knjiga i monografija, uključujući i nekoliko rečnika i socioloških enciklopedija.[4]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b v g d đ e ž z i j Osipov, G. V. (2009). „The Rebirth of Sociology in Russia: How It Actually Developed”. Russian Social Science Review. 50 (6): 80—108. doi:10.1080/10611428.2009.11065377. 
  2. ^ a b Weinberg, Elizabeth Ann (1974). The Development of Sociology in the Soviet Union. Routledge & K. Paul. str. 8—9. ISBN 978-0-7100-7876-6. Pristupljeno 10. 9. 2012. 
  3. ^ „Sorokin's Biography”. Arhivirano iz originala 02. 12. 2015. g. Pristupljeno 04. 12. 2015. 
  4. ^ a b v g d Osipov, G. V. (2009). "The Rebirth of Sociology in Russia: How It Actually Developed". Russian Social Science Review 50 (6): 80–108.
  5. ^ Weinberg 1974, str. 11. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFWeinberg1974 (help)
  6. ^ Podvoiskii, D. G. "Sociology in Today's Russia". Sociological Research 48 (6): 60–72. Podvoiskii, D. G. (2009). „Sociology in Today's Russia”. Sociological Research. 48 (6): 60—72. doi:10.2753/SOR1061-0154480605. 
  7. ^ a b v g Romanovsky, N.V.; Zh.T. Toshchenko (2012). "On the Real State of Sociology in Russia: Opposing Vakhshtayn’s Polemics". Global Dialogue 2 (5). Pristupljeno 10 September 2012.
  8. ^ Vakhshtayn, Victor (2012). "The Lamentable State of Post-Soviet Sociology". Global Dialogue 2 (3). Pristupljeno 10 September 2012.

Literatura

[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Социологија_у_Русији&oldid=28921960”