Spomenik romskim žrtvama nacizma
Spomenik romskim žrtvama nacizma je memorijalna površina u Berlinu, Nemačka. Spomenik je posvećen sećanju na 220.000 – 500.000 ljudi ubijenih u Porajmosu – nacističkom genocidu evropskih Sinta i Roma.[1] Dizajnirao ga je Dani Karavan i zvanično ga je otvorila nemačka kancelarka Angela Merkel 24. oktobra 2012. godine[2] u prisustvu predsednika Joahima Gauka.
Lokacija i izgled
[uredi | uredi izvor]Spomenik se nalazi na Simsonvegu u Tirgartenu u Berlinu, južno od Rajhstaga i blizu Brandenburške kapije.
Spomenik je dizajnirao izraelski umetnik Dani Karavan[3][4] i sastoji se od tamnog, kružnog bazena sa vodom, u čijem središtu se nalazi trouglasti kamen. Trouglasti oblik kamena se odnosi na značke koje su morali da nose logoraši. Kamen se može izvući i na njega se svakodnevno stavlja svež cvet.[5] Bronzanim slovima oko ivice bazena je pesma „Aušvic“ romskog pesnika Santina Spinelija, iako spomenik obeležava sećanje na sve Rome i Sinte ubijene tokom Porajmosa:[6]
Mršavo lice
mrtve oči
hladne usne
tihe
slomljeno srce
bez daha
bez reči
bez suza
Informativne table okružuju spomenik i pružaju hronologiju genocida nad Sintima i Romima.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Uspostavljanje trajnog spomenika Sintima i Romima žrtvama nacističkog režima bio je dugogodišnji zahtev Centralnog saveta nemačkih Sinta i Roma i Nemačke alijanse Sinta. Savezna vlada je 1992. godine pristala da izgradi spomenik, ali se spomenik suočio sa godinama odlaganja i sporovima oko njegovog dizajna i lokacije. Grad Berlin je prvobitno želeo da ga smesti u manje istaknuti kvart Marzan, gde su stotine Roma i Sinta držane u užasnim uslovima od 1936. Godine 2001. dogovoreno je da se postavi u Tirgarten blizu drugih spomenika Holokaustu, ali rad zvanično nije počeo sve do 19. decembra 2008. godine, na dan komemoracije žrtvama Porajmosa. Spomenik je završen po ceni od 2,8 miliona evra, a otkrila ga je Angela Merkel 24. oktobra 2012. godine.
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Ulaz u spomen-kompleks
-
Cvet u trouglu na sredini bazena
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „An official EU website on "The Fate of European Roma and Sinti During the Holocaust"”. Arhivirano iz originala 04. 06. 2023. g. Pristupljeno 03. 04. 2022.
- ^ BBC News "Merkel opens Roma Holocaust Memorial in Berlin" 24 October 2012. Retrieved on 10 August 2013
- ^ Official website of Dani Karavan
- ^ The German foundation "Foundation Memorial to the Murdered Jews of Europe"
- ^ Kuhla, Karoline (24 10. 2012). „A Monument to the Porajmos: Sinti and Roma Holocaust Victims Remembered in Berlin”. Spiegel Online International. Pristupljeno 12. 6. 2014.
- ^ „The Roma Holocaust memorial that wasn't built in a day”. Haaretz.com. 14. 9. 2012. Pristupljeno 12. 6. 2014.