Spomen-ploče u Guči

Spomen-ploče u Guči nalaze se na zapadnoj fasadi Crkve Svetog arhangela Gavrila u Guči, Opština Lučani. Postavljene su 1939. godine u spomen vojnicima stradalim u Balkanskim i Prvom svetskom ratu iz varošice Guče i dragačevskih sela Turica, Lis, Donja Kravarica, Gornja Kravarica, Rti i Rogača.^[1]

Opis

Spomen-ploče su znatnih dimenzija, izrađene od belog mermera. Postavljene su sa obe strane crkvenog portala. Po koncepciji i sadržaju srodne su memorijalnim pločama na Crkvi Svetog Đorđa u Kotraži iz 1938. godine i rad su iste klesarske radionice.^[2]

Leva ploča

U vrhu ploče bareljefno je prikazan profilni lik Aleksandra I Karađorđevića. Sa strana je ispisano:

„Pokoljenja djela sude, što je čije, daju svjema.” Besmrtni velikani I i II Gučke parohije što Odadžbinu braniti znaše i za nju vrelo svoje krvi daše. 1912-1918^[a]

Sledi spisak ratnika:

Guča

Stevan Đekić kap. I kl.
Vučko Anđelić
Gojko Anđelić
Dragić Anđelić
Dragoljub Anđelić
Živko Anđelić
Ljubomir Anđelić
Mijailo Anđelić
Radivoje Anđelić
Rajko Anđelić
Ranisav Anđelić
Stevislav Anđelić
Tihomir Anđelić
Velimir Belobrković
Vićentije Belobrković
Rajko Belobrković
Velisav Bešević
Miljojko Bogdanović
Radojica Bogdanović
Milovan Božanić
Veljko Broćić
Dragoljub Broćić
Dobrosav Broćić
Živko Broćić
Svetozar Broćić
Budimir Bugarčić
Vladisav Bugarčić
Vuksan Bugarčić
Dobrosav Bugarčić
Miloje Bugarčić
Miloš Bugarčić
Miljko Bugarčić
Miodrag Bugarčić
Mihailo Bugarčić
Radivoje Bugarčić
Rasim Bugarčić
Savatije Bugarčić
Velimir Vukosavljević
Milovan Bugarčić
Periša Bugarčić
Miljko Vučetić
Vladisav Gavrić
Živojin Gavrilović
Miloje Gavrilović
Miosav Gavrilović
Milutin Gavrilović
Nedeljko Gavrilović
Novak Gavrilović
Novica Gavrilović
Ranisav Gavrilović
Velimir Davidović
Joksim Davidović
Radivoje Davidović
Vitomir Dramlić
Vukašin Dramlić
Živko Dramlić
Jovan Dramlić
Milovan Dramlić
Miljko Dramlić
Petar Dramlić
Svetozar Dramlić
Sredoje Dramlić
Srećko J. Dramlić
Staniša Dramlić
Stanoje Dramlić
Tihomir Dramlić
Filip Dramlić
Vladimir Đerić
Božidar Đorđević
Borivoje Đorđević
Vidosav Đorđević
Dušan Đorđević
Milosav Đorđević
Vasilije Stanišić kap. I kl.
Miljko Đorđević
Radomir Đorđević
Viliman Đurović
Jezdimir Đurović
Spasoje Đurović
Luka Erić
Milan Erić
Živko Ivanović
Milan Ivanović
Neofit Ivanović
Sreten Ivanović
Filip Ivanović
Dimitrije Ikodinović
Živko Ikodinović
Tijosav Ikodinović
Vilotije Krnjić
Radojko Kuduzović
Dragoljub Luković
Tihomir Luković
Filip Luković
Miloje Marinović
Sava Marković
Milojko Mijatović
Velimir Milivojević
Milan Milutinović
Mladen Milutinović
Radovan Milutinović
Milutin Nedeljković
Miloš Pantelić
Radomir Pantelić
Milan Petrović
Vitomir Protić
Gvozden Protić
Jovan Protić
Ljubisav Protić
Velisav Radovanović
Ljubomir Radovanović
Prokopije Radović
Dragomir Radojičić
Desimir Rajić
Dušan Rajić
Ljubomir Rajić
Mileta Rajić
Mihailo Rajić
Radovan Rajić
Svetozar Rajić
Jaćim Rnjaković
Miloš Rnjaković
Sreten Rnjaković
Vukadin Stalović
Dragomir Stalović
Svetolik Stalović
Andrija Stanić
Dragić Stanić
Krsta Stanić
Miladin Stanić
Milorad Stanić
Ranko Stanić
Svetolik Stanić
Sredoje S. Stanić
Srećko Stanić
Dragić Todorović
Vitor Tomović
Milovan Tošić
Radivoje Tošić
Budimir Ćumurović
Miloje Ćumurović
Milojko Ćumurović
Vojin Šipetić
Milutin Šljivić
Milisav Šušić
Periša Šušić
Mihailo Radojičić

Turica

Rajko Branković
Borisav Vasiljević
Dušan Vasiljević
Jerotije Vasiljević
Luka Vasiljević
Ljubisav Vasiljević
Periša Vasiljević
Svetislav Vasiljević
Selimir Vasiljević
Stanimir Vasiljević
Strajin Vasiljević
Velimir Dostanić
Vojin Dostanić
Dragiša Dostanić
Dragomir Dostanić
Milan Dostanić
Mihailo Dostanić
Radojko Dostanić
Petronije Đorđević
Dragić Ilić
Jerotije Ilić
Sredoje Janković
Velisav Lazarević
Lazar Lazarević
Milenko Lazarević
Mladen Lazarević
Ljubomir Lazarević
Jovan Ljujić
Srećko Marić
Vitomir Mijatović
Petar Mijatović
Filip Mijatović
Stanimir Milinković
Velimir Milićević
Jezdimir Milićević
Veliman Pajović
Vladimir Pajović
Vojislav Pajović
Gojko Pajović
Dragomir Pajović
Zdravko Pajović
milooje Pajović
Mihailo Pajović
Svetozar Pajović
Spasoje Pajović
Čedomir Pajović
Bunisije Pantović
Milorad Pantović
Tanasije Pantović
Vladimir Pejović
Milan Perović
Dragomir Proković
Vasilije Radonjić
Vučko Radonjić
Milan Radonjić
Dragomir Ristivojević
Milutin Ristivojević
Vladimir Simeunović
Dragutin Simeunović
Milenko Simeunović
Miljko Simeunović
Sreten Simeunović
Božidar Sretenović
Dobrosav Sretenović
Ljubisav Sretenović
Svetomir Sretenović
Budimir Timotijević
Đurđe Timotijević
Milutin Timotijević
Bogosav Tripković
Dragić Čvorić
Radomir Čvorić
Svetozar Čvorirć
Radenko Džoković

Lis

Milisav Avramović
Dragoslav Bosić
Đurđe Bosić
Lazar Bosić
Milenko Bosić
Tihomir Bosić
Branisav Vučićević
Jovica Vučićević
Jović Gavrilović
Ljubisav Gavrilović
Sreten Gavrilović
Dimitrije Dimitrijević
Ranisav Dimitrijević
Viliman Đoković
Rajko Đoković
Živko Jovanović
Milan Jovanović
Mihailo Jovanović
Svetozar Jovanović
Blagoje Jovičić
Branisav Jovičić
Dmitar Jovičić
Dragomir Jovičić
Dragutin Jovičić
Dragić Jovičić
Dobrivoje Jovičić
Jovica Jovičić
Milan Jovičić
Milosav Jovičić
Miloš Jovičić
Dobrivoje Šušić
Jovan Jovanović
Miljko Jovičić
Petar Jovičić
Radosav Jovičić
Sreten Jovičić
Čedomir Jovičić
Milenko Kočović
Miloš Kočović
Đurđe Lazović
Velisav Milićević
Dobrosav Milićević
Ljubomir Milićević
Marko Milićević
Milan A. Milićević
Milan R. Milićević
Radisav Milićević
Dragić Nikolić
Obrad Nikolić
Dobrosav Ocokoljić
Velimir Ranđić
Dimitrije Ranđić
Ljubomir Ranđić
Dragoljub Stevanović
Ilija Stevanović
Jovan Stevanović
Mijailo Stevanović
Milutin Stevanović
Radenko Stevanović
Radomir Stevanović
Rajko Stevanović
Svetozar Stevanović
Jeremija Vasiljević
Vojin Broćić^[b]

Ispod natpisa je bareljef sa prikazom dva mlada redova sa šajkačama i dva starija artiljerca sa šlemovima na glavama. Između vojničkih parova su razvijene zastave.

Desna ploča

Spomen-ploča sa desne strane portala identično koncipirana, sa likom kralja Petra. Sa strana je ispisan još jedan Njegošev stih:

„Blago onom ko dovijek živi, imao se rašta i roditi.” Besmrtni velikani I i II Gučke parohije što za krst časni i zlatnu slobodu dadoše život na žrtvenik rodu. 1912-1918.^[v]

Iznad portala, kao poveznica afrontiranih likova Karađorđevića je prikazano je poprsje raspetog Hrista sa trnovim vencem na glavi - simbolom stradanja.

Spisak palih ratnika:

Donja Kravarica

Krsta Bogdanović
Vladimir Brkić
Vojin Brkić
Draojlo Brkić
Ljubomir Brkić
Milun Brkić
Radovan Brkić
Selimir Brkić
Tomo Brkić
Veljko Vasilić
Jezdimir Vasilić
Milić Vasilić
Radisav Vasilić
Radosav Vasilić
Svetozar Vasilić
Tomo Vasilić
Miloš Vasilijević
Vladimir Vasiljević
Đorđe Vasiljević
Milun Vasiljević
Petar Vasiljević
Ivko Vuković
Ilija Vuković
Đorđe Vuković
Ljubisav Golubović
Jovan Danilović
Nikola Đudić
Filip Đudić
Ilija Ilić
Đorđe Janković
Vladimir Knežević
Milun Knežević
Miljko Kovačević
Mihailo B. Mijailović
Dobrivoje G. Milekić
Kosta V. Milekić
Svetolik V. Milekić
Sredoje M. Milekić
Milan Mićović
Radojica Mutavdžić
Timotije Simović
Dragomir Starčević
Svetozar Starčević
Vasilije Tomašević
Vukosav Tomašević
Dragić V. Tomašević
Dragutin Tomašević
Dušan Tomašević
Živojin Tomašević
Milenko Tomašević
Milivoje Tomašević
Milisav Tomašević
Milutin Tomašević
Milutin M. Tomašević
Radomir Tomašević
Sredoje Tomašević
Stanko Tomašević
Tanasije Tomašević
Čedomir Tomašević
Vasilije Čvorović
Viliman Čvorović
Mileta Čvorović
Milojko Čvorović
Svetozar Čvorović
Staniša Čvorović
Stanko Čvorović
Filip Čvorović

Gornja Kravarica

Milan Bajić
Živko Baralić
Živojin Baralić
Ivko Baralić
Milutin Baralić
Mirko Baralić
Stanko Baralić
Dragoljub Bogićević
Dragomir Bogićević
Dragutin Bogićević
Milan Bogićević
Borisav Danilović
Vićentije Danilović
Dobrica Danilović
Milutin Danilović
Rajko Danilović
Ranko Danilović
Andrija Ilić
Dragan Ilić
Dragutin Ilić
Radoje Ilić
Radomir Ilić
Velimir Jelić
Svetozar Jelić
Blagoje Joković
Vliman Joković
Antonije Joksimović
Vojin Joksimović
Dušan Kovačević
Miloš Kovačević
Manojlo Kostić
Đorđe Marinković
Božidar Mijailović
Boško Mijailović
Velimir Mijailović
Vitomir Mijailović
Vitor Mijailović
Gvozden Mijailović
Grujica Mijailović
Dobrivoje Mijailović
Dobrosav R. Mijailović
Krstomir Mijailović
Ljubomir Mijailović
Mijailo J. Mijailović
Mijailo M. Mijailović
Milenko Mijailović
Milivoje Mijailović
Milun Mijailović
Radenko Mijailović
Radiša Mijailović
Veljko Perović
Ljubomir Perović
Vuksan Radojičić
Antonije Radičević
Velisav Radičević
Dragić Radičević
Dragoje Radičević
Ljubomir Radičević
Miladin Radičević
Milojko Radičević
Petar P. Radičević
Radoje Radičević
Radomir Radičević
Čedomir Radičević
Radomir Rosić
Anđelko Stanojević
Bogoljuv Stanojević
Bogosav Stanojević
Božidar Stanojević
Velimir Stanojević
Vitomir Stanojević
Vučić Stanojević
Dobrivoje Stanojević
Dragomir Stanojević
Ilija Stanojević
Krsman Stanojević
Mijat Stanojević
Miodrag Stanojević
Milovan Stanojević
Milorad Stanojević
Miloš Stanojević
Petar Stanojević
Petronije Stanojević
Stanoje Stanojević
Tihomir Stanojević
Vitomir Tomašević

Rti

Dragomir Vuletić
Dragoljub Đekić
Milorad Đekić
Mladen Đekić
Vladimir Đurđević
Dobrivoje Đurđević
Dobrosav Đurđević
Blagoje Kostić
Veljo Kostić
Gvozden Lj. Kostić
Dragoslav Kostić
Zlatko Kostić
Mihailo Kostić
Petronije Kostić
Stanko Kostić
Stojan Kostić
Tihomir Kostić
Čedomir Kostić
Vitomir Kuzmanović
Milenko Kuzmanović
Aleksa Milošević
Milić Milošević
Miloš Milošević
Radisav Milošević
Srećko Milošević
Dragutin Nedeljković
Živko Nedeljković
Ivko Nedeljković
Miloje Nedeljković
Milutin Nedeljković
Mihailo Nedeljković
Stanimir Nedeljković
Milenko Nikolić
Milun Nikolić
Avram Nicović
Leko D. Nicović
Ljubisav C. Nicović
Velimir M. Obradović
Marko Obradović
Mitić Obradović
Miloš Obradović
Mihailo Obradović
Nikola Obradović
Petronije Obradović
Radojica Obradović
Živojin Rosić
Krsto Rosić
Svetolik Simeunović
Adam Slavković
Andrija Slavković
Arsenije Slavković
Božidar Slavković
Vojislav M. Slavković
Vojislav Č. Slavković
Vučić Slavković
Gvozden Slavković
Ljubomir Slavković
Milić Slavković
Milun Slavković
Petar Slavković
Radivoje Slavković
Rajoko Slavković
Srećko Đ. Slavković
Uroš Slavković
Milovan Sretenović
Radomir M. Sretenović
Velimir Stojić
Vitomir Stojić
Ljubomir Terzić
Acko Čikiriz
Dragoljub Čikiriz
Miladin Čikiriz
Milutin Čikiriz
Miljko Čikiriz
Stevan Čikiriz

Rogača

Jezdimir Bajčetić
Milisav Bajčetić
Dragoje Bogdanović
Đorđe Bogdanović
Miloš Bogdanović
Radovan Bogdanović
Radoje Bogdanović
Arsenije Vilotijević
Ivan Vilotijević
Vidosav Dimitrijević
Vasilije Dragović
Velimir Dragović
Zdravko Živković
Mića Živković
Radovan Živković
Svetozar V. Živković
Svetozar M. Živković
Živko Žuštrić
Veljko Zoćević
Vladimir Zoćević
Zdravko Zoćević
Milorad Zoćević
Milorad Ikodinović
Petar Ikodinović
Božidar Kovanović
Marjan Kovanović
Andrija Lončarević
Živko Milinković
Zdravko Milinković
Milija Milinković
Radoje B. Milinković
Radoje M. Milinković
Timotije Milinković
Milan Mitrović
Miloje Mitrović
Vojislav Mrdaković
Milun Mrdaković
Ranisav Mrdaković
Vitomir Paunović
Radomir Paunović
Vladimir Prepadović
Milojko Radulović
Gvozden Remović
Ilija Samardžić
Milan Samardžić
Milenko Samardžić
Milinko Samardžić
Milan Senić
Milisav Senić
Nikola Senić
Stevo Stevanović
Petronije Zoćević^[g]

Ispod natpisa je gotovo istovetan prikaz sa dva mlada i dva starija vojnika sa razvijenim zastavama i natpisom: „septembra 1939. godine”.

Napomene

^ Prepisano sa spomen-ploče.
^ Prepisano sa spomen-ploče.
^ Prepisano sa spomen-ploče.
^ Prepisano sa spomen-ploče.

Izvori

^ Protić, Milisav D. (1940). Dragačevo i njegovi slavni sinovi. Niš: Štamparija „Sv. Car Konstantin“.
^ Slavković, Joviša M. (2016). Umetnost na tlu Dragačeva : slikarstvo, vajarstvo : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-24-3.

Literatura

Protić, Milisav D. (1940). Dragačevo i njegovi slavni sinovi. Niš: Štamparija „Sv. Car Konstantin“.
Slavković, Joviša M. (2009). Sela i varoši Dragačeva : hronika. Guča: Centar za kulturu, sport i turizam opštine Lučani "Dragačevo". ISBN 978-86-84383-71-8.
Slavković, Joviša M. (2016). Umetnost na tlu Dragačeva : slikarstvo, vajarstvo : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-24-3.
Marinković, Radovan M. (2022). Dragačevci ovenčani Karađorđevom zvezdom. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-68-7.

Spoljašnje veze

[3] Prepisano sa spomen-ploče.

[4] Prepisano sa spomen-ploče.

[5] Prepisano sa spomen-ploče.

[6] Prepisano sa spomen-ploče.

[1] Protić, Milisav D. (1940). Dragačevo i njegovi slavni sinovi. Niš: Štamparija „Sv. Car Konstantin“.

[2] Slavković, Joviša M. (2016). Umetnost na tlu Dragačeva : slikarstvo, vajarstvo : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-24-3.

[1]

[2]

[a]

[b]

[v]

[g]