Srpsko vojno utvrđenje u Striževcu
Srpsko vojno utvrđenje u Striževcu | |
---|---|
Opšte informacije | |
Mesto | Donji Striževac |
Opština | Babušnica |
Država | Srbija |
Koordinate | 43°05'45.8"N 22°24'20.9"E |
Vrsta spomenika | tvrđava |
Vreme nastanka | 1892. |
Vlasnik | Republika Srbija |
Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš |
Srpsko vojno utvrđenje u Striževcu je spomenik kulture u opštini Babušnica, neposredno iznad sela Donji Striževac koje je gradio kralj Aleksandar Obrenović u periodu od 1892–1893. godine. Gradnja je konačno završena 1893. godine. Na samom ulazu u utvrđenje se vide uklesane godine izgradnje.
Krajem 19. i početkom 20. veka, Šanac je predstavljao izdvojeni objekat kasarne Trećeg puka srpske vojske iz Pirota, koji je prevashodno korišćen kao magacinski prostor za smeštaj municije, opreme i vojnog materijala.
Utvrđenje je poznato u okolnim naseljima pod nazivom „Šanac” i jedinstveno je na ovim prostorima i predstavlja jedan od najznačajnijih arhitektonskih strukutura vojnih građevina u Pirotskom okrugu. [1]
Lokacija
[uredi | uredi izvor]Srpsko vojno utvrđenje Šanac u Striževcu, kako ga nazivaju meštani, je smešteno na tromeđi katastarskih opština Donji Striževac, Izvor i Donje Krnjino na brdu Jeremija na nadmorskoj visini od preko 663 m. Nalazi se pored starog puta Pirot–Babušnica.
Izgled
[uredi | uredi izvor]Objekat je građen je po projektu Vojnog ministarstva građevine u Beogradu. Za izgradnju je korišćen kamen kompaktne strukture ujednačenog kvaliteta sa prostora zvanog „Modra Stena” koji je konjima prebačen na brdo Jeremija. Klesanje kamena i sama gradnja objekta je završena uz pomoć francuskih majstora.
Sam objekat se sastoji iz 15 prostorija od kojih su 11 čeone i raspoređene u nizu i čine jednu celinu a ostale četiri su u pozadini i nisu povezane.
Sastavni deo tvrđave čini dvostruki obruč zemljanih radova odnosno rovova.
Zanimljivosti
[uredi | uredi izvor]Stariji meštani okolnih sela pričaju da su od svojih predaka čuli da je kamen za izgradnju dovožen volovskim i konjskim kolima.
Stanovnici okolnih naselja se sećaju da su na otvorima nekada bila drvena masivna vrata, koja su tokom vremena propala.
Utvrđenje je relativno dobro sačuvano i ako tehnički skoro niko o njemu ne brine.
Do utvrđenja vode seoski putevi i staze sa više strana a jedino je put (delimično tucanik) od Babušnice prohodan za automobile. Za meštane okolnih naselja ovo je popularno izletište.
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Pogled na Šanac iz kotline
-
Ulaz u kompleks
-
Ulaz u utvrđenje, natpis sa godinama gradnje
-
Prednja strana utvrđenja
-
Prednji deo sa ulazom i prolazom
-
Ulaz u utvrđenje
-
Prolaz tunel kroz prednji deo utvrđenja
-
Unutrašnji deo utvrđenja
-
Jedan od objekata unutar utvrđenja
-
Unutrašnja prostorija jednog od utvrđenja.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]- Šanac (brdo) (Jeremijino brdo)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Knjiga:Todorović Negovan. Gornja Lužnica. godina. 2012. ISBN 978-86-83663-14-9.. Izdavač Narodna biblioteka Babušnica, stranica 74
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Pejčić V, list Sloboda, januar 1993
- Todorović N, Lužnica, 2016