Stratklajd
Stratklajd (gelski Strathclyde, doslovno, Dolina reke Klajd), srednjovekovno keltsko kraljevstvo koje je zauzimalo severozapadni deo Engleske i jugozapadnu Škotsku od početka 7. do početka 11. veka.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Kraljevstvo Stratklajd formirano je tokom anglosaksonskog osvajanja Britanije početkom 7. veka. Povlačeći se pred najezdom paganskih Germana, romanizovani hrišćanski Briti povlačili su se na zapad, formirajući svoja uporišta i male kraljevine u Kornvolu, Velsu i na zapadnoj obali Britanije. Nakon saksonskog osvajanja Čestera (613), Saksonci su razdvojili preostale britanske oblasti na severu od onih u Velsu, pa su se severne britanske oblasti na ušću reke Klajd ujedinile u kraljevstvo Stratklajd, poznato i pod latinskim imenom Kambrija.[1][2]
U savezu sa Keltima iz Dalrijade (do 843) i kasnije Škotske (kraljevina Alba), Kelti iz Stratklajda su se uspešno odupirali germanskim osvajačima sve do 11. veka. Južne oblasti (Kambrija) pale su pod vlast Nortambrije oko 800. godine, ali se severni deo Stratklajda uz pomoć Škotske održao sve do 1018, kada je Oven, poslednji nezavisni kralj Stratklajda, ostavio svoju zemlju škotskom kraljeviću Dankanu, kasnijem kralju Dankanu I, unuku svog saveznika Malkolma II.[3][4]
Prestonica
[uredi | uredi izvor]Glavno utvrđenje i prestonica Stratklajda bio je Dambarton, poznat u to vreme pod keltskim imenon Alklud (Stena Klajda).[5]
Vladari
[uredi | uredi izvor]- Oven (umro 1018), učestvovao na pobedničkoj strani u bici kod Kerema protiv Angla iz Lotijana, u savezu sa škotskim kraljem Malkolmom II.[3]
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ Peinter 1997, str. 39.
- ^ Peinter 1997, str. 98.
- ^ a b Samerset Fraj 2024, str. 56.
- ^ Peinter 1997, str. 96.
- ^ Samerset Fraj 2024, str. 36.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Peinter, Sidni (1997). Istorija srednjeg veka (284-1500). Prevod: Antić, Čedomir; Porčić, Nebojša. Beograd: Clio.
- Samerset Fraj, Piter; Samerset Fraj, Fiona (2024). Istorija Škotske. Beograd: Centar za izučavanje tradicije Ukronija. ISBN 978-86-6002-116-0.