Sultan Selimova džamija
| Sultan Selimova džamija | |
|---|---|
 | |
  Sultan Selimova džamija Lokacija na mapi Bosne i Hercegovine | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Knežina, Bosna i Hercegovina |
| Koordinate | 44° 01′ 11″ S; 18° 45′ 31″ I / 44.0197003° S; 18.7586449° I |
| Religija | islam |
| Osnivanje | obnova: 1788. i 1906. |
| Završetak izgradnje | 16. vek |
| Specifikacije | |
| Broj minareta | 1 |
| Visina minareta | 20 m |
| Materijali | kamen |
Sultan Selimova džamija se nalazi u Knežini kod Sokoca. Nastala je u vrijeme vladavine sultana Selima I ili Selima II.[1] Džamija je prvobitno bila crkva, koju su turski osvajači pretvorili u džamiju. Na crkvi je porušen samo zvonik do oko dva metra iznad zemlje. Na pravougaonoj osnovi ostatka zvonika sagrađena je osmougaoni minaret. U minaretu se ulazi iz džamije sa galerije visoke oko dva metra, što je jedinstven izuzetak kod džamija.[2] Godine 1951. odlukom tadašnjeg zavoda za zaštitu spomenika kulture Narodne Republike BiH, proglašena je spomenikom kulture i stavljena pod zaštitu države.
Izgled objekta
[uredi | uredi izvor]Zidovi su građeni od masivnog tesanog kamena debljine 105-111 centimetara. Munara je uz desni spoljni zid objekta, visine 20 metara i spada u više u BiH. Unutrašnost džamije je osvijetljena sa 26 prozora postavljenih u četiri horizontalna pojasa, sa demirima od kovanog gvožđa. Prvi imam u džamiji Selimija doveden je sa vojskom iz Anadolije iz Turske, pa njegovi potomci nose prezime Imamović. Alem, vjerski simbol koji se postavlja na vrh džamije star 500 godina, sačuvan je i stavljen na obnovljenu kupolu Sultan Selimove džamije. Careva džamija, kako su je još zvali, sačuvala je prvobitne dekoracije i levhe u svome enterijeru. Impresivnu zbirku činilo je osam pokretnih levhi iz 18. i 19. vijeka ispisanih tintom na pergamentu od kojih su neke iluminirane bojenim ukrasima i tečnim zlatom, te dvadesetak levhi urađenih na zidovima u fresko-tehnici, koje su najvjerovatnije poticale iz 1788. godine, kada je džamija obnavljana. Careva je džamija imala i svoju knjižnicu sa više desetina rukopisnih djela na srpskom, arapskom, turskom i persijskom jeziku nastalih u vremenu od 17. do 19. vijeka. Vrijeme namaza ovdje se mjerilo velikim zidnim satom sa klatnom, starim više od stoljeća i po, a samu džamiju krasila je zavidna zbirka od 50 ćilima i 30 serdžada, jedna od najvrednijih u BiH.
Stepen zaštite
[uredi | uredi izvor]- Rješenjem Zemaljskog zavoda za zaštitu spomenika kulture i prirodnih rijetkosti NR Bosne i Hercegovine u Sarajevu br. 201/51 iz 1951. godine džamija Selimija stavljena je pod zaštitu države.
- Rješenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture NR BiH br. 02-883-3 iz 1962. objekat je upisan u registar nepokretnih spomenika kulture. U Prostornom planu Republike BiH do 2002. džamija je uvedena kao spomenik II kategorije.
- Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH, 2004. godine donijela je Odluku da se mjesto i ostaci istorijske građevine Selimije proglase nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Nakon prvih aktivnosti u aprilu 2004. godine, pronađeni su svi uklonjeni fragmenti srušenog objekta, pa je džamija u potpunosti obnovljena od istog materijala i svečano otvorena 4. septembra 2011. godine.
Galerija
[uredi | uredi izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Selimija (Sultan Selima II) džamija u Knežini kod Sokoca, mjesto i ostaci historijske građevine[mrtva veza]
- ^ Han Pijesak: prostor — vrijeme — ljudi: monografija, str 29.
Literatura
[uredi | uredi izvor]
- Dobrila Abazović: Sultan Selimova džamija u Knežini
- Krsmanović, Jovo; Sokanović, Savo; Kosorić, Mirko (2011). Han Pijesak : prostor — vrijeme — ljudi : monografija. Han Pijesak. ISBN 978-86-914787-0-4.
- Službeni glasnik BiH broj 36/05.: Odluka Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, na sjednici održanoj od 4. do 10. maja 2004. godine: „Mjesto i ostaci istorijske građevine Selimije (Sultan Selima II) u Knežini kod Sokoca proglašava se nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine“.
