Teodor Tritirije
Teodor Tritirije (grčki: Θεόδωρος Τριθύριος; umro 636), obično poznat po svojoj tituli kao Teodor Sakelarije, je bio Vizantijski državni blagajnik (sacellarius) i vojni zapovednik tokom poslednjih godina vladavine vizantijskog cara Iraklija.
Život
[uredi | uredi izvor]Živeo je u Antiohiji u 7. veku, Tritirije je bio grčki hrišćanin rizničar (blagajnik) koji je radio za vizantijsko carstvo u doba cara Iraklija, on je važio za izuzetno odanog slugu, lično caru. On je izuzetno uživao u nadmoći koju je imao zahvaljujući tituli sakelarija (sacellarius) koja je obično označavala da se radi o carskom rizničaru.
Car je 634. god n. e poslao svog brata Teodora u borbu protiv osvajačkih snaga Arapa u Adžandajnu gde je on ubedljivo poražen .Na svom povratku, Teodor je okrivio incestuozni brak svog brata i njihove nećake Martine ka uzrok poraza Vizantijskog crstva, upustivši se u rapravu sa Irakijem. Iraklije ga je odstranio od komandovanja vojskom i poslao ga nazad u Carigrad. Nakon Teodorovog odlaska, Iraklije je postavio Tritirija za zapovenika nad vojskom svoga brata. Istoričari navode da je Iraklije poželeo da preda vlast Teodoru nad vojskom ne zato što mu je bio veoma lojalan, već zato što je nosio isto ime kao njegov brat, tako da vosjka neće mnogo mariti zato što je njegov brat zamenjen na čelu vojske.
Međutim 635. god, stvari su postale ozbiljnije počevši da stvraju ozbiljniju štetu, kada su vizantijske vojske ostvarile neuspehe u pokušajima da zaustave neprijatelje u drugim bitkama, gde su bile poražene. Ovo su dugovale i delimično finansijskim preprekama i vizantijskoj državi koja nije uspela da obezbedi plate za svoje vijnike, tako da se Tritirije našao u novoj ulozi. Veći deo vremeana, Tritirijeva uloga u vojsci bila je da posloži kao konstantni garant da će se problemi oko plaćanja rešiti. Međutim, određeni zamor ispuno je atmosferu pa je Iraklije morao da raspusti mnoge pukove zbog ekonomskih problema. Nije više bilo entuzijazma za pristupanje carskoj vojsci ali je prisustvo carskog blagajnika (rizničara) ohrabrio unajmljivanje najamničke vojske.
Muslimanski pohod na Siriju pokazao se kao značajna pretnja po Vizantijsko carstvo tako da je Iraklije naredio Tritiriju da povede vosjku kako bi se kontranapadom suprotstavio napadima osvajača. Njegova stvarana uloga u vojsci bila je pod zankom pitanja, ali je njegovo učešće pružilo određenu sigurnost. U avgustu 636. god, on je poveo vojsku do reke Jarmuk koja je bila istočna pritoka reke Jordana u borbu protiv rašidunske vojske koja će ostati zabeležena kao jedana od najčuvenijih bitaka u istoriji pod nazivom bitka kod Jarmuka.
U borbi sa protivničkim komandantoma Halid ibn Validom ,Tritirije je odlučio da komandu poveri Vahanu, inače jermenskom princu, pošto sebe nije smatrao dovoljno sposobnim zapovedikom. Ali ni ovovo nije bilo od neke velike pomoći tog 20. avgusta 636. god. Tako da je Teodor Tritirije pao muslimanskim snagama u ruke zajedno sa Vahanom i gotovo svim njegovim ljudima je ubijen.