Томсонова газела

Tomsonova gazela
Gazella thomsoni
Status ugroženosti
Skoro ugrožen  (IUCN 3.1)
Naučna klasifikacija
Carstvo:	Animalia
Tip:	Chordata
Klasa:	Mammalia
Red:	Artiodactyla
Porodica:	Bovidae
Potporodica:	Antilopinae
Rod:	Gazella
Vrsta:	G. thomsoni
Binomno ime
Gazella thomsoni Günther, 1884
Areal tomsonove gazele

Tomsonova gazela (lat. Eudorcas thomsonii) jedna od najpoznatijih i najprepoznatljivijih gazela. Dobila je ime po škotskom istraživaču Džozefu Tomsonu.

Nastanjuju savane i otvorene ravnice u Africi, a posebno je česta u regionu Serengeti na prostoru Kenije i Tanzanije, iako ih ima i u Etiopiji, Somaliji i Sudanu. Pasu kratku vegetaciju i travu, odakle i izvlače većinu vode koja im je potrebna. Iako su tomsonove gazele spadaju među napoznatije gazele, populacija nije tako velika s obzirom na ograničen prostor na kom žive.

Opis

Mužjak

Tomsonove gazele su visoke od 60 do 90 centimetara i teže od 13 do 22 kilograma, s tim da su mužjaci krupniji od ženki. Imaju svetlo braon obojenu dlaku sa belim donjim delovima stomaka gde se proteže prepoznatljiva crna traka. Rogovi kod mužjaka su dugački i usmereni ka unazad. Nikad ne menja rogove koji rastu tokom celoga života. Belo obeležje na stražnjem delu se proteže ispod repa. Zbog svog izgleda i obojenosti, ponekad se meša sa grantovom gazelom. Iako neke grantove gazele imaju crnu traku sa bočne strane tela, beli deo na zadnjem delu se uvek proteže iznad repa. Prepoznatljivo ponašanje tomsonovih gazela jeste njihov skok, koji služi da odvrate i uplaše neprijatelje, kao i da pokažu svoju veličinu i snagu. Često se sakupljaju sa ostalim kopitarima ili papkarima, kao na primer sa gnuovima i zebrama, sa kojima žive u krdima migrirajući u potrazi za hranom.

U vreme sušnih perioda, u krdima od više hiljada, sele se u krajeve sa više vode. osim toga, koristi vodu u minimalnim količinama: ne znoji se, izmet joj je vrlo suv, a mokraća veoma koncentrovana. Hrani se noću kad su biljke pokrivene rosom, a danju preživa. Njeni neprijatelji su veliki grabljivci, kao lavovi, leopardi i hijene

Društveni život

Mužjaci su teritorijalni tokom svog odraslog perioda, ne pre 2-3 godine života. Pre nego što počnu da zauzimaju teritorije, mladi mužjaci vreme provode u takozvanim „neženjenskim grupama“ koji su deo krda. Ženke se pridružuju drugim ženkama osnivajući svoje grupe kada se sele kroz mužjakove teritorije. Stari mužjaci imaju vlastite teritorije na kojima žive sami.

Razmnožavanje i starost

Tomsonove gazele na svet donose po jedno mladunče nakon 5 do 6 meseci trudnoće. Neobično za druge papkare, ove gazele mogu da rađaju i dvaput godišnje, radije nego samo jednom. Mladi leže sakriveni u travi prve tri nedelje, kada ih majke doje periodično.

U divljini, tomsonove gazele dožive starost od 10 do 13 godina, iako su glavna meta grabljivaca poput većine afričkih mačaka, hijena i pavijana. Gepardi razvijaju veće brzine od njih, iako su gazele izdržljivije na dužim stazama i sposobne su da skreću brže od ovih mesojeda. Polovinu svih lanadi će ubiti grabljivci pre nego što dostignu zrelo doba.

Ugroženost

Ova vrsta je na nižem stepenu opasnosti od izumiranja, i smatra se skoro ugroženim taksonom.

Rasprostranjenje

Areal vrste je ograničen na manji broj država. Vrsta je prisutna u Sudanu, Keniji i Tanzaniji.

Stanište

Staništa vrste su savane, travna vegetacija i ekosistemi niskih trava.

Galerija slika

• 
  Mužjak tomsonove gazele u Ngorongoro krateru, Tanzaniji
• 
  Tomsonove gazele u Masai Mari, Kenija
• 
  Mužjak proverava da li je ženka „u teranju“
• 
  Mužjaci imaju dugačke, malo povijene rogove

Literatura

• IUCN crvena lista ugroženih vrsta, detaljniji podaci o vrsti (jezik: engleski)

Spoljašnje veze

• BBC: Tomsonova gazela
• National Geographic Profile