Transport rotornog bagera i samohodnog transportera
Rotorni bager predstavlja samohodnu mašinu kontinuiranog dejstva namenjenu za otkopavanje jalovine i korisne supstance na površinskim kopovima. Otkopavanje materijala vrši se vedricama koje su ravnomerno raspoređene i pričvrćene na obodu rotornog točka. Istovremeno sa obrtanjem rotornog točka u vertikalnoj ravni i okretanjem rotorne strele zajedno sa platformom u horizontalnoj ravni svaka vedrica otkopava iz masiva odrezak kojije određen oblikom i geometrijskim parametrima. Obrtanjem rotornog točka i nailaskom punih vedrica u zonu istovarnog sektora, materijal se prazni iz vedrica, predaje prijemmnom transporteru na rotornoj streli i dalje redom, zavisno od broja trensportera na bageru, zadnjem istovarnom transporteru.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Rudarstvo je veoma stara industrijska grana koja se bavi procesom iskopavanja ruda i njene primene za iskorišćavanje u raznim oblastima industrije ili za neposredno korišćenje u svakodevnom životu.
Rudarstvo se u zavisnosti od radnog prostora deli na tri grane, i to :
- Površinska eksploatacija mineralnih sirovina
- Podzemna eksploatacija mineralnih sirovina
- Eksploatacija nafte,gasa i vode
Rudarski basen Kolubara se bavi površinskom eksploatacijom ruda,tj uglja lignita niske kalorične vrednosti.
Ugalj se u Kolubari prvi put pominje 1875. godine,kada je otkriven u Vreocima, a sledeće godine i u Šopiću, dok proizvodnja počinje od 1896. kada se proizvodnja vršila u jamskim rudnicima,a dolaskom napredne tehnologije 1950.-ih godina kada Nemačka plaća ratnu odštetu u rudarskoj mehanizaciji-bagerima, buldozerima i počinje se sa površinskom eksploatacijom uglja i preduzeće dobija ime REIK “Kolubara” (Rudarsko Energetski Industrijski Kombinat).[1]
Transport bagera[uredi | uredi izvor]
Kako bi se obezbedila kontinualna proizvodnja lignita za snabdevanje izgrađenih energetskih kapaciteta u Velikim Crljenima i Obrenovcu i široku potrošnju, godišnjim planom radova za 2009. godinu predviđeno je da se PK Veliki Crljeni otkopa 1160000 t rovnog uglja.
Oprema predviđena za eksploataciju uglja je oprema sa PK Tamnava-Istočno polje,a nakon završetka planiranih radova na PK Tamnava-Zapadno polje prelazi na PK Veliki Crljeni.
Radovi na otkopavanju uglja na PK Veliki Crljeni započeće krajem oktobra 2009. godine, tj kada se stvore uslovi za prelazak rudarske opreme BTD sistema sa PK Tamnava-Zapadno polje na PK Veliki Crljeni (bager će krenuti u transport kada budu najpovoljniji uslovi za prelazak bagera preko reke, tj kada se proceni da će na reci Kolubari biti najniži vodostaj).
Okopavanje uglja vršiće se rotornim bagerom SchRs630x25/6 (G2) u visinskom i dubinskom radu.
Trasa za transport rudarske opreme je delimično stara i korišćena je za transport rudarske opreme sa BTO i BTD sistema, sa PK Tamnava-Istočno polje na PK Tamnava-Zapadno polje kao i za transport bagera: SchRs900x25/6 (G1), samohodnog transportera BRS 1600/(28+50)x9 (BW1), sa PK Tamnava-Zapadno polje na PK Veliki Crljeni.
Deo trase puta za transport rudarske opreme prelazi preko izmeštenog korita reke Kolubare.Na mestu ukrštanja sa koritom reke Kolubare predviđen je odgovarajući objekat-rampa.
Izrada objekta se radi u dve faze. Prva faza je urađena u sklopu radova na izmeštanju korita reke Kolubare i svodila se na izradi silazno-ulaznih pampi. Rampa je urađena u septembru 2008. godine,nakon toga je istransportovana rudarska oprema sa BTO sistema PK Tamnava-Zapad na PK Veliki Crljeni.Druga faza se svodi na izgradnju cevastog propusta, radi se neposredno pre nego što je predviđen prelaz rudarske opreme preko korita reke. Cevasti propust je privremenog karaktera, tako da se po prolasku rudarske opreme vrši njegova demontaža kao i vađenje cevi iz korita reke.[2]
Transport rotornog bagera i samohodnog transportera[uredi | uredi izvor]
Transport bagera obavlja se po prethodno pripremljenoj trasi koja mora biti tako urađena da odgovara tehničkim karakteristikama bagera. Dozvoljeni nagib trase po kojoj se kreću bageri odrađuje se na osnovu tehničkih karakteristika bagera,a kontrolu nagiba vrši geodetska služba u saglasnosti sa tehničkim rukovodiocem kopa na osnovu tehničke dokumentacije. Prilikom transporta ne sme istovremeno biti pisutan uzdužni i poprečni nagib. Vrlo je bitno da je nosivost terena na trasi dobra,kako ne bi došlo do potanjanja bagera.
Da bi mogao da se vrši transport mora biti urađen odgovarajući elaborat.
Da bi se obezbedila sigurnost pri transportu bagera,tehnički rukovodilac kopa svojom naredbom određuje stručno lice iz rudarske službe koje će rukovoditi organizacijom transporta bagera.
Pre početka transporta bagera potrebno je izvršiti sve potrebne pripreme bagera za transport: čišćenje, rasterećenje bagera, postavljanje bagera u transportni položaj.
Da bi se mogao normalno i bezbedno obaviti transport bagera, potrebno je da su svi signalni i sigurnosni uređaji u ispravnom stanju,a posada bagera mora biti detaljno upoznata o načinu transporta i mestu gde će se bager locirati.Ovo upoznavanje će izvršiti rukovodilac transporta.
Transport bagera se može vršiti samo u toku dnevne vidljivosti, dok je noću zabranjen.
Bager se ne sme ostaviti na trasi pod nagibom da stoji duži vremenski period bez prisustva rukovaoca bagera.
Prilikom transporta rukovodilac transporta stoji ispred bagera i mora biti u vezi sa rukovaocem bagera koji obavlja transport. Bravar se nalazi iza gusenica a električar prati odmotavanje VN kabla. Pomoćni radnici viljuškama postavljaju VN kabal u odgovarajuci položaj.
Kod transporta samohodnog transportera-odlagača, pored opštih pravila transporta koja su data u prethodnom tekstu,pripreme koje se moraju odraditi na odlagaču su sledeće:pošto se odlagač transportuje nezavisno od kliznog voza i potpornih kolica, priemna traka se preko pokretnog oslonca na katarki protivtega podiže sa potpornih kolica kliznog voza, balast se pomera sa kraja nosača protivtega prema sredini sprave (na rastojanje 9,6 m od sredine sprave), odložna traka se postavlja u horizontalan položaj i u pravac transporta, trake moraju biti bez korisnog tereta. Organizacija transporta je ista kao i pri transportu rotornog bagera.
Po završenom transportu bageri se ne smeju pustiti u rad dok se ne izvrši detaljan pregled, funkcionalnost svih uređaja i svih vitalnih elemenata konstrukcije bagera. Po završenom pregledu rukovodilac transporta kao i inženjeri mašinske i elektro službe će dati pismeno odobrenje o početku rada bagera.[3]
Tehničke karakteristike rotornog bagera SchRs630x25/6[uredi | uredi izvor]
Glavni podaci[uredi | uredi izvor]
| Teoretski kapacitet | 4800 m³/h |
| Materijal koji se otkopa | Glina,ugalj |
| Rastojanje sredine radnog točka od sredine sprave u horizontalnom položaju | 35 m |
| Visina na sredini ranog točka od voznog plauma | 1 do 25 m |
| Rastojanje istovarnog bubnja istovarne trake od sredine sprave u horiz. položaju | 37 m |
Radni točak[uredi | uredi izvor]
| Vrsta gradnje | Beskomoran |
| Broj kašika | 20 |
| Zapremina kašike | 630 lit |
| Broj istresanja u minuti | 108 do 162 |
| Dozvoljena ekscentričnost radnog točka nakon ugradnje u odnosu na | Aksijalno 50 |
| Prstenasti levak | Radijalno 20 |
Transportne trake[uredi | uredi izvor]
| Razmak između bubnjeva | 36202 mm |
| Širina trake | 1600 mm |
| Brzina trake | 4,1 m/sec |
| Uspon trake | 25 stepeni-18 stepeni |
| Korito trake | Gornji str. 3-delna 40 stepeni |
Tehničke karakteristike samohodnog transportera BRs 1600/(28+50)x15[uredi | uredi izvor]
Glavni podaci[uredi | uredi izvor]
| Teoretski kapacitet | 4500 m³/h |
| Dozvoljeni uspon pri radu | 1:20=5% |
| Dozvoljeni uspon pri transportu | 1:10=10% |
| Minimalni radijus krivine | 9,5 m |
Prijemna strana[uredi | uredi izvor]
| Dužina prijemne trake od sredine potpornih kolica do tačke obrtanja sprave | 28,0±1,5 m |
| Visina gornje ivice prijemnih kanata do voznog planuma | 5,3 m |
| Visina donje ivice vozne šine od voznog planuma | 2,65 m |
Odložna strana[uredi | uredi izvor]
| Dužina odložne trake od centra obrtanja sprave do sredine odložnog dovoša | 50,0 m |
| Visina odložnog doboša od voznog planuma | 2,0-15,0 m |
Radna masa i pritisak na tlo[uredi | uredi izvor]
| Radna masa | 549,13 t |
| Pritisak na tlo | 10 N/ cm2 |
Mere zaštite pri transportu[uredi | uredi izvor]
Tehnički rukovodilac izdaje pismen uputstvo o načinu transporta bagera sa merama zaštite o radu.
Uputstvo mora biti usaglašeno sa tehničkim i tehnološkim karakteristikama bagera i mora da sadrži:
- Datum početka transporta
- Vreme transporta u toku vidnog dana
- Opisanu traku po kojoj će bager da se transportuje sa tačno utvrđenim nagibima i prelaz preko novog korita reke Kolubare
- Imenuje lice koje je zaduženo za transport, sa navođenjem stručne kvalifikacije istog
- Svrhu transporta i krajnje odredište
- Imena lica po kvalifikacijama i strukama koja sačinjavaju posadu bagera za vreme transporta
- Sredstva veze koja se mogu koristiti za vreme transporta bagera
- Način i mesto napajanja električnom energijom duž trase
Reference:[uredi | uredi izvor]
- ^ „Transport lanaca u eksploataciji uglja na rudniku Šikulje” (PDF).
- ^ Bošković, Saša D. „Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom”. Univerzitet u Beogradu (na jeziku: srpski). Pristupljeno 29. 6. 2020.
- ^ „Selektivni rad bagera na površinskim kopovima RB „Kolubara“” (PDF).[mrtva veza]