Udarna brigada Franjo Ogulinac Seljo
| Udarna brigada Franjo Ogulinac Seljo | ||||
|---|---|---|---|---|
.svg) Jugoslovenska partizanska zastava | ||||
| Osnivanje | 8. januar 1944. Mesto formiranja: selo Pokupsko | |||
| Formacija | tri bataljona Prateća četa Četa za vezu Bolnički vod | |||
| Jačina | 829 vojnika i oficira 8. januara 1944[1]. | |||
| Deo | Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije | |||
| Odlikovanja |
| |||
| Komandanti | ||||
| Komandant | Ivo Mladen do 10. februara 1944. (poginuo) Milan Tojagić | |||
| Politički komesar | Marijan Badel do 22. juna 1944. (poginuo) Ahmed Delibegović | |||
Turopoljska narodnooslobodilačka udarna brigada „Franjo Ogulinac Seljo“ formirana je 8. januara 1944. naredbom štaba Žumberačko-pokupskog sektora, prema sugestiji Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske od 29. decembra 1943. U brigadu su ušli Drugi bataljon Žumberačko-pokupskog NOP odreda ojačan Prvom četom Prvog bataljona, te Drugi i Treći bataljon Turopoljsko-posavskog odreda. Prateća četa brigade formirana je od Druge četa Trećeg bataljona Žumberačko-pokupskog odreda.
Brigada je nastala i borila se unutar gustog borbenog rasporeda osovinskih snaga i u blizini velikih garnizona kao što su Zagreb, Karlovac i Sisak. Tim područjem prolaze važne saobraćajnice i u njemu su se nalazili privredni i vojni objekti od vitalnog značaja za osovinske snage, pa je štab nemačkog 69. korpusa, koji je bio nadležan za ovu oblast, pokretao brojne nemačko-ustaško-domobranske operacije protiv tamošnjih partizana. Uprkos tome, brigada je zajedno sa partizanskim odredima uspešno opstajala, nanosila značajne štete i gubitke osovinskim snagama, i preuzimala inicijativu u svoje ruke, dejstvuući sve vreme u neprijateljskoj pozadini na tipično partizanski način.
Prvih nedelja birgada je bila potčinjena štabu Žumberačko-pokupskog sektora, a od formiranja 34. hrvatske divizije 30. januara 1944, pa do kraja rata, brigada se borila u njenom sastavu.
29. aprila 1944. godine u sastavu brigade, pored prvobitna tri, formiran je i Četvrti bataljon.
Bitke brigade Franjo Ogulinac Seljo[uredi | uredi izvor]
| mesto | datum | poginulo boraca brigade | ranjeno |
|---|---|---|---|
| Kod železničke stanice Horvati | 25/26. januara 1944. | 3 | 10 |
| Na položajima Gudci - Markuševac | 29. januara 1944. | 1 | 4 |
| Napad na uporište Odra | 3/4. februara 1944.. god. | 1 | 8 |
| Na položajima kod s. Markuševac | 4. februara 1944. | 1 | 5 |
| Borba u Posavini | 10. februara 1944. | 22 | 14 |
| Prelaz preko pruge | 12/13. februar 1944.. god. | 2 | 0 |
| Napad na uvorište Lomnica | 21/22. februara 1944. | 4 | 5 |
| Napad na uporište Horvate | 26/27. februara 1944. | 1 | 4 |
| Prilikom bombardovanja s. Dubranca | 27. februara 1944. | 2 | 2 |
| Borba kod Ašpergera | 1/2. marta 1944. | 1 | 5 |
| Borbe oko Kraljevačkih sela | 6. marta 1944. | 43 | 45 |
| Bombardovanje sela Bukovčak | 9. marta 1944. | 1 | 2 |
| Marš na Žumberak | 15/16. mart | 0 | 1 |
| Borba kod G. Kupčine | 23. mart 1944. | 3 | 14 |
| Borba kod s. Kravarsko | 3. aprila 1944. | 0 | 1 |
| Borba kod s. Kravarsko | 6. aprila 1944. | 1 | 7 |
| Borba kod s. Dubranec - Trputci | 22. aprila 1944. | 4 | 8 |
| Marš na Žumberak | 3/4. maja 1944. | 0 | 2 |
| Napad na Izimje | 14/15. maja 1944. | 10 | 14 |
| Napad na s. Ponikve | 31. maja - 1. juna | 4 | 9 |
| Akcija brigade 4/5. juna | 4/5. juna | 1 | 0 |
| Borba kod s. Plešivice | 7. juna 1944. | 9 | 11 |
| Borbe oko Blatnice | 17/18. i 18. juna 1944. | 7 | 21 |
| Borbe kod Plešivice | 22. juna 1944. | 11 | 34 |
| U drugoj etapi ofanzive na Žumberku | od 26. juna do 9. jula 1944. | 7 | 18 |
| U trećoj etapi ofanzive na Žumberak | 10. do 15. jula 1944. | 8 | 20 |
| Borba kod Martinske Veni | 8/9. avgusta 1944. | 6 | 7 |
| Diverzija pruge Zagreb - Karlovac | 7/8. septembra 1944. | 1 | 10 |
| Napad, na Zdenčinu | 7/8. septembra 1944. | 5 | 33 |
| Napad na Brezovicu | 11/12. septembra 1944. | 4 | 6 |
| Napad na Hrastovac | 26. do 27. septembra | 23 | 73 |
| Napad na Sv. Klaru | 14/15. oktobra 1944.. | 4 | 19 |
| Diverzija pruge Zagreb - Karlovac | 30/31. oktobra 1944. | 0 | 3 |
| Napad na Pešćenicu | 22/23. novembra 1944. | 2 | 7 |
| Napad na stražarnicu Mraclin | 3/4. decembra 1944. | 2 | 11 |
| Napad na Babice | 10/11. decembra 1944. | 12 | 13 |
| Borbe u Stupniku i Bratini | 12/13. decembra 1944. | 1 | 6 |
| Napad na Domagoviće | 24/25. decembra 1944. | 2 | 4 |
| Borbe oko Hasan-Brijega | 27. i 28. decembra 1944. | 30 | 68 |
| Borbe oko Rečice - Blatnice | 16. januara 1945. | 1 | 2 |
| Borbe kod Žažine | 25. do 28. januara 1945. | 63 | 129 |
| Borbe oko M. Gorice i Bresta | 7. do 16. februara 1945. | 6 | 11 |
| Borbe u Dvor-Brezovici i s. Vidalinu | 7. do 15. februara 1945. | 5 | 7 |
| Napad na Odru | 25/26. februara 1945. | 4 | 16 |
| Borba kod Kraljevca | 2. marta 1945. | 0 | 5 |
| Borba kod Rečice | 5. marta 1945. | 0 | 2 |
| Borba kod Dubranca | 9. marta 1945. | 3 | 2 |
| Borba kod Hasan-Brijega | 18. marta 1945. | 2 | 4 |
| Borba kod Zdenčine | 23/24. marta 1945. | 1 | 1 |
| Napad na Zdenčinu | 26/27. marta 1945. | 5 | 28 |
| Napad na Klinča-Selo i Amruševo | 30/31. marta 1944. | 6 | 37 |
| Borbe kod Primišlja | 7. aprila 1945. | 15 | 67 |
| Borbe oko Tounja - Zdenaca | od 11. do 13. aprila 1945. | 9 | 23 |
| Borbe u rejonu Generalski Stol | od 17. aprila do 29. aprila 1945. | 16 | 36 |
| U završnim borbama | od 30. aprila do 8. maja 1945. | 14 | 79 |
| Poginuli u raznim drugim prilikama | 29 |
Prema podacima prikupljenim za monografiju brigade, za šestaest ratnih meseci poginulo je 418 boraca brigade, a oko 1.100 ih je ranjeno.
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vladimir Valjan. Brigada Franjo Ogulinac Seljo.. Vojnoizdavački zavod, Beograd 1968. godina