Upravljačka palica aviona
Upravljačka palica je deo kabine aviona koja se najčešće nalazi između nogu pilota (i kopilota). Pošto su komande motora kod borbenih aviona najčešće locirane na levoj strani kabine i namenjene upravljanju levom rukom, desna ruka je slobodna za upravljanje upravljačkom palicom. Upravljanje palicom je moguće i levom rukom.[1]
Pilotska palica je deo kontrolnog sistema letenja. Kod savremenih aviona palica je opremljena dodatnim elektronskim kontrolama - dugmadima koje pilot prstima može da dohvati i time se olakšava upravljanje avionom.
Suprotno ovome je mogućnost da se palica nađe desno od pilota kao kod aviona F-16, F-35 ili Daso Rafal. Kabine novijih putničkih aviona od A320-ice do A380, kao i Boingovih 777/787-ica su opremljeni upravljačkom palicom koja se nalazi levo od pilota, odnosno desno od kopilota.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Upravljačka palica datira sa početka dvadesetog veka. Godine 1900. Vilhelm Kres u Austrougarskoj je razvio pilotsku palicu za avion ali je nije patentirao. Umesto toga patent pilotske palice je prijavio Robert Esno-Pelteri 1907. godine.[2][3]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Crane, Dale (1997). Dictionary of Aeronautical Terms (3rd izd.). Aviation Supplies & Academics. str. 132. ISBN 978-1-56027-287-8.
- ^ Connections, Episode 6 Part 5 of 5 (1976)
- ^ Burke, James (1978). Connections. Boston: Little, Brown. str. 183. ISBN 978-0-316-11681-7.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Burke, James (1978). Connections. Boston: Little, Brown. str. 183. ISBN 978-0-316-11681-7.
