Ustavni okvir za privremenu samoupravu
| Privremene institucije samouprave | |
|---|---|
| alb. Institucionet e Përkohshme të Vetëqeverisjes | |
 | |
| Pregled | |
| Uspostavljena | 15. maj 2001. |
| Država | Srbija |
| Veb-sajt | Arhivirani veb-sajt |
Ustavni okvir za privremenu samoupravu (engl. Constitutional Framework for Provisional Self-Government) je akt UNMIK-a od 15. maja 2001. godine o ustrojstvu privremenih institucija samouprave na području Kosova i Metohije.[1]
Narodna skupština Srbije je na donošenje tog akta odgovorila usvajanjem "Deklaracije o stanju na Kosovu i Metohiji, obavezama međunarodne zajednice i Vlade Republike Srbije", koja je doneta 7. juna 2001. godine.[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
 |
| Ovaj članak je deo serije o političkom sistemu Srbije |
Nakon usvajanja Rezolucije 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija (1999), područje Autonomne Pokrajine Kosova i Metohije stavljeno je pod upravu Privremene administrativne misije Ujedinjenih nacija na Kosovu (UNMIK).
Rezolucija 1244 definisala je Kosovo kao deo teritorije Savezne Republike Jugoslavije, koja je 2003. godine transformisana u Državnu zajednicu Srbije i Crne Gore, a čiji je kontinuitet 2006. godine nasledila Republika Srbija. Već početkom 2001. godine, Vlada SRJ je formirala Savezni komitet za Kosovo i Metohiju, a potom je radi uspostavljanja neposredne komunikacije sa UNMIK-om u Prištini otvoreno i predstavništvo Saveznog komiteta.
Krajem 1999. godine UNMIK je uspostavio Zajedničku privremenu administrativnu strukturu (ZPAS), a potom je 15. maja 2001. godine proglasio Ustavni okvir za privremenu samoupravu. Tim dokumentom su na području Kosova i Metohije uspostavljene privremene institucije samouprave (PIS).
Odlukom UNMIK-a od 4. oktobra 2007. godine doneta je Uredba o izmenama i dopunama Ustavnog okvira za privremenu samoupravu, koja se odnosila na prava manjinskih zajedica.[3]
Poslanici albanske narodnosti u Skupštini (PIS) jednostrano su 17. februara 2008. godine proglasili nezavisnost "Republike Kosovo",[a] a potom je 15. juna iste godine usvojen i Ustav Republike Kosovo, čime je albanska strana prestala da primenjuje prvobitni Ustavni okvir iz 2001. godine.
Odredbe Ustavnog okvira[uredi | uredi izvor]
Ustavnim okvirom za privremenu samoupravu propisano je osnivanje privremenih institucija samouprave:
- Predsednik Kosova (jedini organ PIS u čijem se zvaničnom nazivu pominje Kosovo);
- Skupština, koju bi činilo 120 poslanika, od kojih je 10 mandata bilo namenjeno za Srbe i 10 za druge etničke manjine;
- Vlada, sa predsednikom Vlade koga imenuje Predsednik i odobrava Skupština;
- Sudovi, odnosno pravosudni sistem čiji sastav imenuje šef UNMIK-a sa liste koju je usvojila Skupština nakon što je predloži Sudski i Tužilački savet.
Sprovođenje[uredi | uredi izvor]
Na osnovu Ustavnog okvira iz 2001. godine održana su tri izborna ciklusa za privremene institucije samouprave:
- Izbori za privremene institucije samouprave (2001)
- Izbori za privremene institucije samouprave (2004)
- Izbori za privremene institucije samouprave (2007)
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Zajednička privremena administrativna struktura
- Privremene institucije samouprave
- Politički status Kosova i Metohije
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Republika Kosovo (alb. Republika e Kosovës) jednostrano je proglašena država na teritoriji Republike Srbije, protivno Ustavu Republike Srbije i Rezoluciji Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija 1244. Prema Rezoluciji, cela teritorija Kosova i Metohije, pravno gledano, nalazi se u sastavu Srbije dok ne bude postignuto konačno rešenje. Srbija ne priznaje jednostrano otcepljenje, po međunarodnom pravu, njene teritorije, preciznije autonomne pokrajine pod privremenom upravom Ujedinjenih nacija (UNMIK). Vlada sa sedištem u Prištini ima defakto vlast nad većinom teritorije, dok pojedine strukture Srbije funkcionišu na severu i u srpskim enklavama.
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bataković, Dušan T. (2008). „Srpska zajednica na Kosovu i Metohiji 1999-2005: Od konstitutivnog naroda do nametnute minorizacije”. Položaj nacionalnih manjina u Srbiji. Beograd: SANU. str. 227—243.
- Bataković, Dušan T. (2014). A Turbulent Decade: The Serbs in Post-1999 Kosovo: Destruction of Cultural Heritage, Ethnic Cleansing, and Marginalization (1999-2009). Paris: Dialogue.
- Bataković, Dušan T. (2015). „The Serbs of Kosovo and Metohija 1999-2007: Surviving in Ghetto-like Enclaves”. The Christian Heritage of Kosovo and Metohija: the Historical and Spiritual Heartland of the Serbian People. Los Angeles: Sebastian Press. str. 935—945.