Ujsas

Ujsas mađ. Újszász
Palata u Ujsasu
Zastava Grb
Administrativni podaci
Država	Mađarska
Region	Velika severna ravnica
Županija	Jas-Nađkun-Solnok
Srez	Solnok
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2017.	6.043
— gustina	107 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	47° 11′ S; 20° 03′ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	58,2 km2
Ujsas Ujsas na karti Mađarske
Poštanski broj	5052
Pozivni broj	(+36) 56
Veb-sajt
http://www.ujszasz.hu/

Ujsas (mađ. Újszász) je grad u Mađarskoj. Ujsas je grad u okviru županije Jas-Nađkun-Solnok. Pokriva površinu od 582 km² (225 sq mi) i ima populaciju od 6.153 ljudi (2015).

Geografija

Lokacija

Nalazi se u ravnici Alfelda, na granici Nađkunšaga, Jasšaga i Tapiošaga, na zapadnoj granici županije Jaš-Nađkun-Solnok, pored Peštanske županije. Na granici naselja, reka Tapio se uliva u reku Zađvu. Sedište okruga, Solnok je udaljen 15 kilometara.

Neposredna susedna naselja su: Sasberek sa severoistoka, Zađvarekaš sa jugoistoka, Abonj sa juga, Ujsilvaš sa jugozapada, Tapiođerđe sa zapada i Jasboldoghaza sa severozapada.

Istorija

Iskopavanja još nisu obavljena u administrativnom području Ujsas, tako da o dugoj prošlosti grada možemo saznati samo iz pojedinačnih nalaza.

Nalazi pronađeni prilikom izgradnje železničke pruge i stambenih objekata dokazuju da je ovde postojalo sarmatsko naselje u rimsko doba (1. - 5. vek nove ere). Prvi tragovi ovog srednjoazijskog naroda pronađeni su 1899. godine pored železničke stanice, gde je pronađeno nekoliko grobova. Na granici Ujsasa, prilikom izgradnje železničke pruge Ujsas-Nađkata, pronađen je 21 komada metalnih novčiča iz rimskog doba, ali su nestali tokom Drugog svetskog rata. Tokom temeljnih radova (3-4. vek nove ere) 1986. godine, u unutrašnjosti naselja pronađeni su ostaci keramičkih posuda. Na današnjoj teritoriji Ujsas postojalo je naselje iz ranog perioda Arpad, koje je, naselje i njegovo susedstvo, izgrađeno u 14.-15. veku, kada su se naselili Jasi.

Srednjovekovna istorija naselja može se pratiti uz pomoć sačuvanih pisanih dokaza i uverenja. Kada se pominje u jednom od prvih dokumenata, 1347. godine, već je imala kamenu crkvu, tako da okrug Kilše-Solnok pripada jednim od značajnijih nasleđa. Mesto je nosilo i ime Sarvaš. Dokaz i sećanje na ime čuvaju i danas postojeća geografska imena: Sarvaš-halom i Sarvaš-ver.

Jedno vreme je bio deo županije Pešta-Piliš-Šolt-Kiškun, do 1946. godine, kada je pripojen županiji Solnok. Naselje je 1970. godine dobilo status velike opštine.

Izgradnja gasne mreže počela je 1987. godine, a modernizacija telefonske mreže počela je 1989. godine. Godine 1991. pokrenute su Ujsasi Hirado, mesečne novine lokalne opštine. Novine su prvi put izašle 6. decembra 1990. godine.

Predsednik Republike Mađarske je 1. jula 1997. dodelio Ujsasu gradsku titulu.

Stanovništvo

Godine 2001. 85% gradskog stanovništva se izjasnilo kao Mađari, 15% kao Romi.

Tokom popisa 2011. 84,5% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 4,4% kao Romi, 0,5% kao Nemci i 0,2% kao Rumuni (15,3% se nije izjasnilo).

Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 46,5%, reformisani 5%, luterani 0,2%, grkokatolici 0,4%, nekonfesionalni 15,3% (31,7% se nije izjasnilo).

Na osnovu podataka popisa iz 2001. godine, većina stanovništva grada, 69% su rimokatolici, reformisani približno 6,5%, luterani 0,5%, a grkokatolici 0,5%. Za druge crkve ili denominacije otpada 0,5%. Pritom, da ne pripada nijednoj crkvi ili konfesiji, ili nije se izjasnilo 23%.

U 2011, verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 46,5%, reformatori 5%, luterani 0,2%, grkokatolici 0,4%, nedenominacioni 15,3% (31,7% se nije izjasnilo).

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt