Filip I Moskovski

Filip I Moskovski
Lični podaci
Datum rođenja	17 jun 1402 Smertь Pohoronen Kanonizirovan 2009 V like svяtitelя Denь pamяti 5 (18) aprelя 27 maя (9 iюnя)
Datum smrti	5 april 1473 (70 g)
Mesto smrti	Moskva, Veliko knežestvo Moskovsko,
Grob	Uspenski sabor u Moskvi
Svetovni podaci
Kanonizacija	od strane 2009
Beatifikacija	od strane Ruska pravoslavna crkva
Praznik	5 (18) april 27 maj(9 jun)

Mitropolit Filip I Moskovski (17. jun 1402, nepoznato - Moskva, 5. april 1473) - mitropolit moskovski i sve Rusije.

Izabran za primasiju 1464. godine. Deset godina je Sveti Filip I bio na čelu Moskovske mitropolije, a za njegovo ime vezuju se važni crkveni događaji. Kanonizovan od strane Ruske pravoslavne crkve. Uspomena na svetitelja praznuje se 5 (18) aprila, na dan njegove upokojenja.

Biografija

Rođen u Vizantiji početkom 15. veka. Bio je patrijaršijski klirik-činovnik i živeo je u Carigradu. Kada je postrižen, uzeo je ime u čast apostola Filipa.

Pominje se 1455. godine kao episkop suzdaljski.

U februaru 1459. učestvovao je u hirotoniji novgorodskog arhiepiskopa Jone. Godine 1461. učestvovao je u postavljanju arhiepiskopa Rostovskog Teodosija (Bivaljceva) na čelo Moskovske mitropolije.

Godine 1464. jednoglasno je izabran za naslednika mitropolita Teodosija, koji ga je preporučio za naslednika. 11. novembra 1464. godine postavljen je na čelo Moskovsku mitropoliju.

Mitropolit Filip je učestvovao ne samo u crkvenim poslovima, već i u unutrašnjoj politici velikog kneza moskovskog. Godine 1470. napisao je pismo Novgorodu u kojem moli stanovnike grada da budu lojalni Moskvi, ovaj put misleći samo na političku stranu stvari. Ali iste godine, okolnosti su ga primorale da pošalje novu poruku Novgorodu, u kojoj je podstakao Novgorodce da ne potpadaju pod vlast litvanskog mitropolita i žestoko ih osudio zbog njihovog interesovanja za litvanski „latinizam“.

Mitropolit Filip je bio protiv bračne zajednice cara Ivana III sa unijatkom Sofijom Paleolog. Zvanična velikokneževska hronika tvrdi da je mitropolit krunisao velikog vojvodu, ali nezvanični zakonik negira učešće mitropolita u ovoj ceremoniji: „arhijerej Kolomna Osej, koji bio lokalni arhijerej, nije zapovedio svom ispovedniku da se venča...”.

Pod mitropolitom Filipom u Moskovskom Kremlju je počela izgradnja novog Uspenskog sabora – glavne svetinje Ruske crkve. Prilikom izgradnje 1472. godine otkrivene su mošti svetih Petra, Kiprijana, Fotija i Jone i ustanovljena je proslava u znak sećanja na ovaj događaj.

Mitropolit je bio veliki postnik i podvižnik. Posle njegove smrti, na telu vladike Filipa otkriveni su gvozdeni lanci – lanci kojima je ponizio svoje telo.

Svetitelj se upokojio 5. aprila 1473. godine u 70. godini života.

Književna delatnost

Autor je niza poslanica: Poslanica Novgorodcima o neotuđivosti crkvene imovine, Poslanica Vjatki sa pozivom da pomogne Moskvi u Kazanskim pohodima 1468-1469, dve Poslanice Novgorodu 1471. protiv priznanja. zapadnoruskog mitropolita i poruka pomilovanja za Novgorodce koji su se potčinili velikom knezu posle poraza kod Šelona, Poslanica Pskovu.

Na inicijativu Filipa, kršteni Jevrejin Teodor preveo je knjigu „svetovnih psalama“ (zbirku „Mahazor“) sa jevrejskog jezika.

Pohvala

27. avgusta 1479. godine, prilikom prenosa moštiju moskovskih svetitelja u novosagrađeni Uspensku hram, otkriveno je da telo mitropolita Filipa koje nije podleglo truljenju. Za konačnu potvrdu Filipove svetosti nedostajala su samo čudesna isceljenja u blizini njegovog groba, ali čuda nisu zabeležena. Pitanje njegove kanonizacije je bilo zatvoreno. Grob mitropolita Filipa u Uspenskom saboru je vremenom izgubljen. Njegovo ime je 2009. godine uvršteno u Sabor moskovskih svetitelja u liku svetitelja, sa danima za pomen 5. aprila i 27. maja.