Furlanija-Julijska krajina

Furlanija-Julijska krajina Friuli-Venezia Giulia  (italijanski) Friûl-Vignesie Julie  (furlanski) Furlanija-Julijska krajina  (slovenački) Friaul-Julisch Venetien  (nemački) Friul-Venèxia Jułia  (venecijanski)
Zastava Grb
Država	Italija
Admin. centar	Trst
Službeni jezik	furlanski, slovenački, nemački, venecijanski, Italijanski
Predsednik	Renco Tondo
Površina	7.845 km2
— broj st.	1.207.087
— gustina st.	153,87 st./km2
Zvanični veb-sajt

Autonomna regija Furlanija-Julijska krajina (ital. Friuli-Venezia Giulia, furl. Friûl-Vignesie Julie, sloven. Furlanija-Julijska krajina, nem. Friaul-Julisch Venetien) je jedna od 20 pokrajina Italije i jedna od 5 autonomnih oblasti sa specijalnim statusom. Glavni grad pokrajine je grad Trst, a drugi po veličini i značaju Udine.

Pokrajina Furlanija-Julijska krajina spada u one saobraćajno važne oblasti Evrope, gde se Apeninsko poluostrvo vezuje za istočnu i srednju Evropu. Tu su i veoma jasno izraženi i uticaji sa Severa i Istoka, koji ovom delu Italije daju niz posebnosti.

Položaj

Furlanija-Julijska krajina je krajnje severoistočna pokrajina Italije, granična ka Sloveniji na istoku i ka Austriji na severu. Sa zapadu se nalazi italijanska pokrajina Veneto, a južno se Jadransko more.

Kao što postoji u nazivu pokrajina se sastoji iz dve istorijske oblasti:

• Furlanija ili Frijuli, zapadna oblast u sklopu Padske nizije i naseljena uglavnom italijanskim stanovništvom;
• Julijska krajina, istočna oblast naslonjena na Dinarske planine i naseljena mešanim stanovništvom (Italijani, Slovenci, Nemci);

Prirodne odlike

Površina pokrajine je 7.856 km² i po ovome je Furlanija-Julijska krajina jedna od najmanjih italijanskih pokrajina.

Reljef

U okviru Furlanije-Julijske krajine razlikuje se nekoliko prirodnih celina u pravcu jug - sever. Južni deo je ravničarsko područje uz severnu obalu Jadranskog mora. To je krajnje istočni deo Padske nizije. Ovaj deo zauzima 38% površine pokrajine i tu se gaje žita i povrće. Srednja celina je brežuljkasto-brdska sa vinogradima i voćnjacima. Ovaj deo zauzima 19% površine pokrajine. Severni deo je planinski u okviru sistema Alpa sa niz gusto naseljenih dolina. Sasvim mali deo na istoku je u sistemu Dinarida sa izraženim kraškim oblicima reljefa. Ovaj deo zauzima 43% površine pokrajine. To je stočarsko područje, jedino su u dolinama su razvijene ostale kulture.

Klima

Klima u pokrajini Furlanija-Julijska krajina je izmenjeno sredozemna klima sa značajnih uticajem sa kontinentalnog Severa. Stoga su zime oštrije, a leta blaža nego u drugim delovima Italije. Ovaj sudar klima očitava se i u veoma jakim vetrovima.

Vode

Južna granica pokrajine je severna obala Jadranskog mora, koja je ovde dosta močvarna i teško pristupačna. Glavne reke su meridijanskog pravca i teku sa Alpa ka Jadranskom moru. Najvažnija i središnje postavljena reka je Taljamento, a na istoku se nalazi donji deo toka Soče. Reke imaju značajan pad i nove velike naplavine u donji deo svog sliva.

Upravna podela

Furlanija-Julijska krajina - okruzi

Furlanija-Julijska krajina je podijeljena u 4 okruga, odn. provincije sa istoimenim gradovima kao upravnim središtima:

• Gorica
• Pordenone
• Trst
• Udine

Stanovništvo

Danas Furlanija-Julijska krajina ima oko 1,2 miliona stanovnika. Poslednjih stotinak godina broj stanovnika se gotovo nije promenio čemu je verovatno glavni uzrok bio periferan položaj pokrajine u okviru države.

Gustina Naseljenosti je oko 160 st./km², što je manje od državnog proseka (200 st./km²). Ravničarski deo pokrajine je znatno gušće naseljen nego severno, alpsko područje. Posebno je oblast Trsta gusto naseljena.

Etnička slika pokrajine je značajno drugačija nego u slučaju drugih italijanskih pokrajina. Tako u pokrajini dominira italijansko stanovništvo, ali sa frijulskim jezikom kao maternjim. U delovima do Slovenije živi slovenačka nacionalna manjina, a u delu do Austrije nemačka. Uticaj pograničnog karaktera pokrajine ogleda se i u velikom udelu stanovništva sa privremenim boravkom (6,7%).

Galerija

• 
  Alpski deo pokrajine
• 
  Kraško jezero Doberdob na istoku pokrajine
• 
  Ostrvo Barbana u Gradeškoj laguni
• 
  Trst
• 
  Udine
• 
  Gorica
• 
  Pordenone
• 
  Akvileja

Vidi još

• Trst
• Udine
• Slovenci u Italiji

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt
• Mapa Furlanija-Julijske krajine
• Turizam Furlanija-Julijske krajine
• Aerodrom Furlanija-Julijske krajine
• La Patrie dal Friûl Arhivirano na veb-sajtu Wayback Machine (1. februar 2006)
• Friulian Meteorological Observatory