Hidraulični sistem Šuštar

Hidraulični sistem Šuštar
Hidraulični sistem Šuštar
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Shushtar Historical Hydraulic System ;
Mesto	Pokrajina Huzestan Iran
Koordinate	32° 1′ 7″ N 48° 50′ 9″ E / 32.01861° S; 48.83583° I
Površina	2.404.152, 15.722.009 ha (2,587808×1011, 1,6923030×1012 sq ft)
Uključuje	Band-e Kaisar; Dariun Canal; Gargar Bridge-Dam; Khak Dam; Khoda Afarin Dam (Shushtar); Kolah Farangi Tower; Lashkar Bridge; Mizan Dam; Q5875903; Salasel Castle; Shah-Ali Bridge; Sharabdar Dam; Shushtar waterfalls and watermills complex ;
Kriterijumi	Kulturno dobro: i, ii, v.
Referenca	1315
Upis	2009 (-1976. sednica)
	Hidraulični sistem ŠuštarLokacija Hidrauličnog sistema Šuštar u Iranu
Veb-sajt	swhb.ir

Hidraulični sistem Šuštar (pers. سازه‌های آبی شوشتر) je složeni sistem navodnjavanja ostrvskog grada Šuštara iz sasanidske ere koji se nalazi u iranskoj pokrajini Huzestan.

Čitav prostor je skup izuzetnih lokaliteta među kojima su tvrđava Salasel, operativni centar celog hidrauličnog sistema, kula za merenje vodostaja, brane, mostovi, bazeni i vodenice. Istorijski hidraulični sistem Šuštara sa svojim brojnim funkcijama i velikim razmerama pokazuje univerzalnu vrednost. On svedoči o nasleđu i sintezi ranijih elamitskih i mesopotamijskih znanja, a na njega su verovatno uticali brana i tunel u Petri i rimsko građevinarstvo. Veoma je bogat u pogledu raznolikosti graditeljskih struktura i njihovoj konstrukciji, kao i raznovrsnosti njihove upotrebe (vodosnabdevanje grada, vodenice, navodnjavanje, rečni prevoz i odbrambeni sistem).

Brana i most Šadorvan

Brana i most Šadorvan (naziva se još i Band-e Kejsar, odnosno Cezarova brana), rimski kanal preko reke Karun dugačak oko 500 metara, bio je ključni objekat kompleksa koji je zajedno sa Band-e-Mizanom zadržavao i preusmeravao vodu iz reke u kanale za navodnjavanje. Izgradila ga je rimska radna snaga u 3. veku nove ere po nalogu Sasanida, i bio je najistočniji rimski most i brana i prva građevina u Iranu koja je spajala most sa branom. Njegova izgradnja i dvostruka namena imala je snažan uticaj na kasniji razvoj iranskog graditeljstva kao i sasanidskih tehnika upravljanja vodom. Šuštarski hidraulični sistem u svojoj celini, a naročito brana i most Šadorvan, smatran je čudom sveta ne samo od strane Persijanaca, već takođe i arapskih muslimana na vrhuncu njihove civilizacije. Most je imao značajnu ulogu kao komunikacija između Pasargada i sasanidske prestonice Ktesifona. Mnogo puta je dograđivan i popravljan u islamskom razdoblju, a u upotrebi je ostao do kraja 19. veka.

Hidraulični sistem Šuštar upisan je na Unesko listu svetske baštine 2009. godine^[1].