Pređi na sadržaj

Hušang Ebtehadž

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Hušang Ebtehadž
Lični podaci
Puno imeAmir Hušang Ebtehadž (امیر هوشنگ ابتهاج)
NadimakH.E. Saje (persijski: ه. ا. سایه‎‎)
Datum rođenja(1928-02-26)26. februar 1928.
Mesto rođenjaRašt, Iran
Datum smrti10. jul 2022.(2022-07-10) (94 god.)
Mesto smrtiKeln, Nemačka
DržavljanstvoIransko
NacionalnostIranska
ZanimanjePesnik
Porodica
SupružnikAlma Majkijal
DecaJalda, Kejvan, Asia, Kaveh
Književni rad
Najvažnija dela
  • Prve pesme, 1946 (نخستین نغمه‌ها)
  • Iluzija, 1951 (سراب)
  • Sumorne patnje I, 1953 (سیاه مشق ۱)
  • Noćni, 1953 (شبگیر)
  • Zemlja, 1955 (زمین)
  • Stranice najduže noći, 1965 (چند برگ از یلدا)
  • Sumorne patnje II, 1973 (سیاه مشق ۲)
  • Do zore do noći Jalde, 1981 (تا صبح شب یلدا)
  • Spomenik krvi čempresa, 1981 (یادگار خون سرو)
  • Sumorne patnje III, 1985 (سیاه مشق ۳)
  • Sumorne patnje IV, 1992 (سیاه مشق ۴)
  • Ogledalo u ogledalu, odabrane pesme, 1995 (آینه در آینه)
  • Potišten, 2006 (تاسیان)
  • Hafezu, od Sajeha, 1994 (حافظ به سعی سایه)
NagradeFondacija Zadužbine dr Mahmuda Afšara
Potpis

Hušang Ebtehadž (persijski: هوشنگ ابتهاج‎‎, 26. februar 1928 — Keln, 10. avgust 2022, poznat po književnom pseudonimu kao H.E. Sajeh (persijski: ه. ا. سایه‎‎, što bukvalno znači Senka) bio je eminentni iranski pesnik 20. veka, čiji su se život i rad odvijali u vreme mnogih političkih, kulturnih i književnih previranja u Iranu.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Ebtehaj je rođen 25. februara 1928. godine u Raštu u Iranu, u kojem je pohađao osnovnu školu, nakon čega se preselio Teheran. Njegova prva knjiga poezije, sa uvodom eminentnog pesnika „Mehdija Hamidija Širazija”, objavljena je kad je imao 19 godina. Tokom društvene otvorene atmosfere posle Drugog svetskog rata, „Saje” se uključio u različite književne krugove i doprineo pojavljivanju različitih književnih časopisa kao što su „Sohan”, „Kejvan”, „Sadaf”, „Maslehat”, i joša nekih drugih. Za razliku od mnogih drugih književnih figura tog vremena koje su se vrlo angažovano uključile u politiku i aktivnosti od strane levice, Saje je ostao veran svojoj društvenim i političkim stavovima i uzdržao se od dubljeg angažovanja. Dok je bio zaposlen u kompaniji „National Cement” 22 godine, nastavio je svoju književnu aktivnost. Kasnije ga je pozvao nacionalni iranski radio da napravi programe posvećene tradicionalnoj iranskoj muzici „Golhaje Taze” i „Golčine Hafte”. Posle iranske revolucije 1979. godine i pretnji vlasti, Saje je proveo godinu dana u zatvoru zbog svoga pisanja. Posle puštanja na slobodu, počeo je raditi na delu „Hafezu, od Saiea“, studiji različitih publikacija o Hafezu. Godine 1987. preselio se u Keln, u Nemačkoj, sa svojom porodicom i tamo živi.

Poezija[uredi | uredi izvor]

Saje je objavio svoju prvu zbirku poezije dok je još bio srednjoškolac u severnoj provinciji Gilan, u Iranu. Njegov ukupan učinak, ipak, ostaje mali zbog njegovog nastojavanja na kvalitetu pesničkog govora i tačnom frazeologijom. U političkoj atmosferi četrdesetih godina 20. veka, Saje je bio žestok zagovornik poezije društvene posvećenosti. Njegova rana poezija otkriva usmerenost ka angažovanoj književnosti. Saje je takođe objavio zbirku lirskih pesama (gazal), ali u klasičnom stilu. Tom prilikom on je pokazao veštinu u usavršavanju tradicionalnih žanrova, posebno lirske ode, koju koristi za proslave i svetih i sekularnih trenutaka života. Sajeova poezija, ponekad veoma emotivna, uvek je izuzetna zbog ubedljive direktnosti i neskrivenog sentimenta.

Dela[uredi | uredi izvor]

Poezija[uredi | uredi izvor]

  • Prve pesme, 1946 (نخستین نغمه‌ها)
  • Iluzija, 1951 (سراب)
  • Sumorne patnje I, 1953 (سیاه مشق ۱)
  • Noćni, 1953 (شبگیر)
  • Zemlja, 1955 (زمین)
  • Stranice najduže noći, 1965 (چند برگ از یلدا)
  • Sumorne patnje II, 1973 (سیاه مشق ۲)
  • Do zore do noći Jalde, 1981 (تا صبح شب یلدا)
  • Spomenik krvi čempresa, 1981 (یادگار خون سرو)
  • Sumorne patnje III, 1985 (سیاه مشق ۳)
  • Sumorne patnje IV, 1992 (سیاه مشق ۴)
  • Ogledalo u ogledalu, odabrane pesme, 1995 (آینه در آینه)
  • Potišten, 2006 (تاسیان)

Drugo[uredi | uredi izvor]

  • Hafezu, od Sajea, 1994 (حافظ به سعی سایه)

Prevodi pesama[uredi | uredi izvor]

Prevodi njegove poezije Moždeja Marašija i Čada Svinija:

  • “Arghavaan.” Washington Square Journal, 2008
  • “Search/Circle” and “Moan of the Mirror.” Poetry International 12, 2008
  • “Kayvaan Was a Star,” “Sterile,” “The Fall,” and “Bird in the Cage.” Pingpong, Henry Miller Library Journal, Issue 3, 2008.
  • "Sunset on the Green" and "Image." Subtropics, Issue 6, Fall 2007.
  • “Fright,” “Life” and “The Few Thousand Hopes of the Children of Adam.” Crazyhorse Issue 72, 2007.
  • “Night’s Alley.” American Letters & Commentary 19, 2007.
  • “The Art of Stepping Through Time” and “Black and White.” Indiana Review 29.2, Winter 2007.
  • “Maybe,” “Story” and “Dove’s Wings” Seattle Review, Spring 2007.
  • “Numbers” and “Red.” Fourteen Hills, Fall 2005.

Reference[uredi | uredi izvor]

Izvori[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]


Hušang Ebtehadž na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Хушанг_Ебтехаџ&oldid=27347138”