CER-22

Računar CER-22, ERC BeoBanka, Beograd

Računar CER-22 (izgled iznutra), v.ref. Lit.4, str.166

CER-22 računar u radu

CER-22 (ili CER model 22) je rani tranzistorski digitalni računar iz serije CER (Cifarski Elektronski Računar), a proizvedena su samo tri primerka ovog računara u Institutu „Mihajlo Pupin“, Beograd.

CER-22 je računar razvijan i projektovan od 1967. do 1969. godine, a bio je namenjen za poslovne primene u bankama (za daljinske operacije) i nekim komunalnim preduzećima. Korišćen je za obrade podataka i planiranje poslovnih odluka (u periodu od 1968. do 1975. godine) u sledeća tri beogradska preduzeća: Beobanka, Jugopetrol- Beograd i Beogradski vodovod (BVK). U okviru rada sistema CER-22 u Beogradskoj banci je ostvarena, prvi put u Jugoslaviji, on-lajn mreža digitalnih uređaja ( daljinskih terminala). Vidi Lit. br.2 i 3 dole za tzv.sistem PIS sa teleprinterima u filijalama banke (autori: R. Ilić, V. Potić, D. Hristović, M. Momčilović).

Rukovodioci projekta kao i sastav razvojnih timova za pojedine računare CER-22 bili su:

• inž. Dušan Hristović, mr. Svetomir Ojdanić, mr. Veselin Potić, Radivoje Ilić, za Beobanku;
• dr Miroslav Jocković, inž. Branimir Leposavić, inž. Mihailo Šavikin, mr. Vladan Pavlović, inž. Ljubivoje Marković za Jugopetrol;
• mr. Vladislav Paunović, mr. Miloš Marjanović, inž. Petar Vrbavac, Dragiša Tinković, za Beogradski Vodovod BVK.

Tehničke karakteristike računara CER-22

• Tehnologija: IC (MSI), tranzistorska i diodna logička kola.
• Štampane pločice logičkih kola sa ribon-konektorima;
• Performanse procesora: osam grupa instrukcija (ukupno ima 48; format 3 bajta (kod + adresni deo), BCD višeciklična obrada je bila oko 10 mikrosekundi;
• Magnetno-feritna primarna memorija: 32 KV (vreme ciklusa je 2 mikrosekunde);
• Sekundarna memorija: diskovi CDC-854 (maksimalno 8 jedinica);
• Čitač i bušač kartica tipa Creed: brzine rada 300 kart/min. i 150 kart/min;
• Čitač i bušač papirne trake tipa „Facit“: brzine 1000 zn/sek i 150 zn/sek;
• Linijski štampač, tip DP MZ-4: 128 zn/red, brzina 600 redova/min;
• Periferna oprema: Bušilice i verificirke bušenih kartica, tipa Creed.

Literatura

• 1. El. računarski sistem CER-22 (Dušan Hristović, Ljubivoje Marković, Slavoljub Rajić), Zbornik Simpozijuma Informatika-68, str. 271-278, Ljubljana-Bled, Oktobar 1968.
• 2. Računar CER-22 (Dušan Hristović), časopis Automatizacija u HPEEA, br.10, str. 5-12, Beograd 1969.
• 3. Cifarski elektronski računari CER (M. Momčilović, D. Hristović, P. Vrbavac i dr), Zbornik seminara Mehanizacija i AOP u preduzećima, str. 38-58, Nova Varoš, 22. maj 1969.
• 4. „Računari TIM“, (D. Milićević, D. Hristović, Ed.), vidi slike CER-22 računara na str. 164-166 ove knjige, izd. Naučna knjiga, Beograd 1990.
• 5. „Pregled i analiza računara CER“(Vladislav Paunović, Dušan Hristović), Zbornik 44. Konf. ETRAN-2000, tom.3, str.79-82, Sokobanja,26.jun 2000.
• 6. „Razvoj računarstva u Srbiji“ (Dušan Hristović), časopis FLOGISTON, br.18/19, str.89-105, Izd. Muzej MNT-SANU, Beograd 2010/2011.
• 7. "50 godina računarstva u Srbiji“ (Hronika digitalnih decenija) knjiga-zbornik (D. B. Vujaklija, N. Marković-Ed), str.37-44, DIS, IMP, RS-press, Beograd 2011.

Napomena

• Detaljne blok-šeme računara CER-22 (crteži i slike)vidi: Računar CER-22 (Dušan Hristović), Automatizacija u HPEEA, br.10, str. 5-12, Beograd 1969.

CER.22 sistem, blok-shema

Vidi još

• CER računari
• Institut Mihajlo Pupin

Spoljašnje veze

• Institut „Mihajlo Pupin“