Crkva Svetog Nikolaja u Lalincu
| Osnovni podaci | |
|---|---|
| Osnivanje | 1925. |
| Mesto | Lalinac (Svrljig) Opština Svrljig |
Crkva Svetog Nikolaja u Lalincu jedan je od hramova Arhijerejskog namesništva svrljiškog u sastavu Eparhije niške u Opštini Svrljig. Podignuta je 1925. godine u stilu karakterističnom za period između dva svetska rata, kada su u Srbiji crkve morale biti podizane sa osobenim srpskim obeležjima.[1]
Položaj
[uredi | uredi izvor]
Crkva Svetog Nikolaja se nalazi na kraju sela Lalinac, ranije stočarsko-ratarskom, a danas ratarskom, seoskom naselju zbijenog tipa, u severo-zapadnom delu Svrljiške kotline, na nadmorskoj visini od 420 m, u dodiru krečnjačkih strana i jezerskog poda, s obe strane regionalnog puta koji povezuje Svrljišku, Aleksinačku i Nišku kotlinu, 11 km severo-zapadno od Svrljiga. Pored sela protiče Lalinska reka, leva pritoka svrljiškog Timoka.[2]
Crkva opslužuje vernike 12 mahala (Drinci, Mladenići, Cenici, Vlasi, Kačketari, Pasuljci, Laminci,Vrdići, Brankovci, Grci, Jonići i Miterci).
Istorija
[uredi | uredi izvor]Selo Lalinac spada u stara sela, a prvi put se pominje u turskom popisu iz 15 veka pod nazivom Lalinče (sa 30 kuća). Stanovništvo je srpsko (slavi Petrovdan, Trnovu Petku i dr.).[2]
Za crkvu posvećenu Uspenju Presvete Bogorodice u selu Lalincu u Šematizmu niške eparhije za 1900. godinu piše da je stara crkva najverovatnije sagrađena u vreme dinstije Nemanjića.[3]
Današnji izgled crkva je dobila 1925. godine. Tom prilikom je staroj oronuloj crkvi gotovo u potpunosti promenjen prvobitni izgled.[4]
Hram je drugi put obnovljen 2003. godine.[1]
Izgled
[uredi | uredi izvor]Crkva Svetog Nikolaja je jednobrodna građevina sa polukružnom oltarskom apsidom i zvonikom nad pripratom. Zidana je od pritesanog kamena i opeke, a prepokrivena je crepom.[2]
Građen je u stilu karakterističnom za period između dva svetska rata...
...kada su u Srbiji Crkve morale biti podizane sa „osobenim srpskim obeležjima“,na čemu je insistirala i Crkva i Država, sagledavajući u tome mogućnost isticanja nacionalnog interesa. Taj srpsko- vizantijski stil u ovom periodu postaje državna umetnost, odnosno zvanični arhitektonski stil. Projekti za Crkve u Srbiji rađeni su u Ministarstvu građevina,tako da je najverovatnije i ovaj hram rađen po jednom od tih projekata.[1]
Crkva nije živopisana, a ikonostas je rađen i oslikan istovremeno sa crkvom.
Iznad ulaznih vrata u hram zapisana su samo godine: „1924–1925. god.“[1]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g „Hram Svetog Nikolaja u Lalincu U: Svrljiške parohije. Hramovi u parohijama”. Pravoslavna Eparhija niška (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 05. 02. 2022. g. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ a b v N. Đokić, S. Mitrović Crkve u okolini Svrljiga sagrađene do Prvog svetskog rata. Etno-kulturološki zbornik XXII
- ^ Glas – Crkveni kalendar sa Šematizmom niške eparhije za 1900. godinu, Niš, 1899, 56 – 57
- ^ Borislav Andrejević, Spomenici kulture, Kulturna istorija Svrljiga II – jezik, kultura i civilizacija,Niš – Svrljig, 1992, 221.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Miša Rakocija, Manastiri i crkve Južne i istočne Srbije, Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš, Studije i monografije, Niš, 2013.
