Crkva arhistratiga Gavrila u Staparima

Crkva arhistratiga Gavrila
Crkva arhistratiga Gavrila
Opšte informacije
Mesto	Stapari
Opština	Užice
Država	Srbija
Vreme nastanka	1821.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture
	www.zavodkraljevo.rs

Crkva arhistratiga Gavrila u Staparima, sagrađena je 1821. godine, pripada Eparhiji žičkoj Srpske pravoslavne crkve i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.

Putešestvije po Serbiji

Po knjizi Putešestvije po Serbiji Joakima Vujića, koji je selo posetio 1826. godine, crkva posvećena Svetom Gavrilu u Staparima podignuta je 1820. godine zaslugom kneza Jovana Mićića i kneza Sredoja Arsenijevića.

Posebno je navedeno da je na mestu nove crkve bila „stara crkva” koju su Turci spalili i do temelja razrušili, verovatno u vreme „Kočine krajine”.^[1]

Prošlost crkve

U vreme prve vladavine kneza Miloša Obrenovića ova crkva je jedna od retkih bogomolja u ovom kraju užičke nahije. Kada je ona obnovljena još nisu bile sagrađene crkve u Užicu, Čajetini, Biosci, Kremnima, Mokroj Gori, Dobroselici, Jablanici. Staparska parohija kroz čitav 19. vek bila je jedna od najvećih po broju domova u užičkom kraju. U prvim godinama svog postojanja ova crkva opsluživala je pored Stapara, Volujac, Buar, Biosku, Kremna, Mokru Goru, Drijetanj, Tripkovu i Solotušu.

Arhitektura

Crkva je je jednobrodna građevina koja na istoku završava širokom polukružnom oltarskom apsidom, a na zapadu, pripratom u obliku otvorenog trema. Zidana je lomljenim kamenom i blokovima sige, što predstavlja pravu retkost za to vreme. Gornje zone zidova izvode površine ispunjene freskama, koje su po svoj prilici oslikali u periodu od 1851. do 1862. godine Milija Maksimović i Dimitrije Posniković slikar iz Sremskih Karlovaca.

Galerija

Vidi još

Spisak spomenika kulture u Zlatiborskom okrugu

Reference

^ „Crkva arhistratiga Gavrila u Staparima”. Stapari. Arhivirano iz originala 4. 11. 2016. g. Pristupljeno 12. 2. 2017.

Spoljašnje veze

[1] „Crkva arhistratiga Gavrila u Staparima”. Stapari. Arhivirano iz originala 4. 11. 2016. g. Pristupljeno 12. 2. 2017.

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Zlatiborskom upravnom okrugu
Arilje	Crkva Svetog Ahilija u Arilju Kuća narodnog heroja Stevana Čolovića Crkva Svetog Nikole u Brekovu Manastir Klisura
Bajina Bašta	Manastir Rača Crkva brvnara u Dubu Crkva Vaznesenja Hristovog u Rogačici Kuća Ivka Miloševića Kuća Milana Jokića
Kosjerić	Crkva brvnara u Sečoj Reci Stari han Zgrada Sreskog načelstva u Kosjeriću
Nova Varoš	Crkva brvnara u Kućanima Crkva Sv. Trojice u Novoj Varoši Crkva brvnara u Radijevićima Manastir Dubnica Kuća narodnog heroja Momira Pucarevića Kuća Tomislava Boškovića Crkva Sv. Arhanđela u Bukoviku Zgrada stare opštine u Novoj Varoši Crkva Sv. Trojice u Bistrici
Požega	Kuća narodnog heroja Milorada Bondžulića Kuća narodnog heroja Vladimira Radovanovića Kuća narodnog heroja Petra Lekovića Bogorodičina crkva u Prilipcu Crkva Svetog Đorđa u Godoviku Crkva Svetih Petra i Pavla u Gornjoj Dobrinji Kuća narodnog heroja Petra Lekovića Aćimovića kuća u Požegi Spomen česma u Požegi
Priboj	Manastir Banja Crkva Svetog Aranđela u Poblaću Crkva Bogorodičinog pokrova u Hercegovačkim Golešima Manastir Mažići Jagat Borisavljevića kuća Spomen kosturnica u Priboju
Prijepolje	Manastir Mileševa Srednjovekovni grad Kovin Srednjovekovni grad Mileševac Manastir Davidovica Partizanska bolnica u Prijepolju Manastir Mili Kuća Miloša Divca Kuća Envera Musabegovića Zgrada Zavičajnog muzeja u Prijepolju
Sjenica	Most na Uvcu Kuća narodnog heroja Jezdimira Lovića Manastir Kumanica Sultan - Valida džamija Crkva Vaznesenja Hristovog u Štavalju Spasojevića kula u Brnjici
Čajetina	Vila Aleksandra Pavlovića Crkva brvnara sa starim grobljem i sobrašicama u Donjoj Jablanici Crkva brvnara u Dobroselici Rodna kuća Dimitrija Tucovića Muzej na otvorenom „Staro selo” Kuća narodnog heroja Save Jovanovića Sirogojna Manastir Uvac Spomenik streljanim partizanima Spomen-česma kralja Aleksandra Obrenovića na Zlatiboru
Užice	Bela crkva Karanska Istorijske zgrade u Užicu Srednjovekovni grad Užice Crkva Svetog Marka u Užicu Crkva Svetog Đorđa u Užicu Stara hidrocentrala na Đetini Stanića kuća Kuća narodnog heroja Miodraga Milovanovića Crkva brvnara u Sevojnu Stari Han u Kremnima Crkva arhistratiga Gavrila u Staparima Jokanovića kuća Osnovna škola u Kremnima Moljkovića česma Četiri šanca iz prvog ustanka na platou sela Kremna Mutapov šanac